Dhërmi to malownicza wioska na Riwierze Albańskiej, gdzie czyste wody Morza Jońskiego spotykają się ze zboczami Gór Ceraunian. Ten tętniący życiem kurort łączy klimat zabytkowego Starego Miasta z długą plażą Dhërmi Beach i dużą bazą restauracji, klubów, barów i hoteli.
Na podstawie własnych doświadczeń przygotowałem listę 10 najciekawszych atrakcji w Dhërmi – od monastyru św. Marii z panoramicznym widokiem na wybrzeże po malowniczą trasę Mill’s Trail i okoliczne jaskinie. Znajdziesz tu propozycje zwiedzania Dhërmi zarówno na aktywny wypoczynek, jak i relaks na plaży.
W artykule znajdziesz:
- szczegółowe opisy miejsc wartych zobaczenia
- wskazówki dotyczące transportu i parkowania
- rekomendacje sprawdzonych restauracji
- propozycje noclegów w różnych lokalizacjach
- praktyczne informacje o zwiedzaniu regionu
Dlaczego warto odwiedzić Dhërmi?
Dhërmi jest dziś jednym z najpopularniejszych miasteczek w południowej Albanii. Dzieli się na dwie części – nową i starą. W pierwszej, zazwyczaj zatłoczonej, położonej wzdłuż plaży, znajdziesz punkty gastronomiczne oraz miejsca noclegowe.
W drugiej – zabytkowe budownictwo, w tym kościół z niebieską kopułą oraz kilka wiekowych cerkwi. Na Starym Mieście panuje zazwyczaj cisza i spokój. Przechadzając się jego uliczkami, polecam Ci usiąść w jednej z tawern, zamówić tradycyjną rakiję, po czym zrelaksować się. W czasie deszczu możesz schronić się w pubie.
Dhërmi oraz jego bliskie okolice poza pięknymi widokami i plażami daje możliwość uprawiania sportów wodnych. Znajdziesz tu dużo dziewiczych terenów do wędrówek, miejsc na camping oraz okazji do parasailingu. Polecam Ci zostać w miasteczku min. 2-3 dni, aby w pełni skorzystać ze wszystkich atrakcji.
Pierwszy dzień możesz poświęcić na zwiedzanie zabytkowych budowli Dhërmi m.in. monastyru św. Marii, kościóła św. Spirydiona oraz udać się The Mill’s Trail. Drugiego dnia możesz odryć pobliskie tereny, odwiedzić plaże Gjipe, zanurkować w morzu i skorzystać z lokalnych wycieczek.
Gdzie spać w Dhërmi?
Dhërmi może pochwalić się szeroką bazą noclegową o różnych standardach i cenach. Znajdziesz tu coś odpowiadającego Twoim potrzebom – hotele, prywatne apartamenty, domy do wynajęcia i wille. Duża ich część znajduje się wzdłuż wybrzeża, np. La Brisa Boutique Hotel, który w swojej ofercie posiada dostęp do prywatnej plaży, odkrytego basenu oraz tarasu z widokiem na morze.
Dla rodzin z dziećmi nadaje się m.in. Essos Villas z placem zabaw oraz ogrodem. Jeśli jednak podczas urlopu chcesz zaznać ciszy i spokoju, to na Twoim miejscu wybrałbym oddalony o niecałe 2 km od centrum Dhërmi Golden View Residence. Możesz dojść do niego pieszo lub dojechać autostradą SH8. Bez problemu zaparkujesz przy nim swój samochód.
1. Zobacz widok na Dhërmi i morze z monastyru Shenjtë i Panagisë
lokalizacja na mapie: 40.15317818053133, 19.642844369675572
Monastyr św. Marii (Shenjtë i Panagisë) to jeden z głównych punktów widokowych w Dhërmi. Łatwo rozpoznasz go po kolumnie z niedużym krzyżem. Ściany zabytku są białe, a brama niebieska. Obok niego znajduje się nieduży cmentarz. Polecam Ci wejść do środka świątyni, gdzie obejrzysz stare, prawosławne freski oraz ikony (wstęp bezpłatny).
Do monastyru wejdziesz po odnowionych, kamiennych, lekko stromych schodach. Swój początek mają one na rozwidleniu dróg, tuż naprzeciwko kościoła św. Anastazego (lokalizacja na mapie: 40.152558, 19.642060). Znajdziesz tu też nieduży parking. Podejście do świątyni jest łatwe i moim zdaniem każdy powinien sobie z nim poradzić. Będąc już na szczycie, zobaczysz rozpościerającą się panoramę całego Dhërmi oraz niekończącą się taflę wody Morza Jońskiego, którą z dwóch stron zamykają góry.
2. Przejdź się kamiennymi uliczkami w północnej części Dhërmi i zobacz kościół z niebieską kopułą
lokalizacja na mapie: 40.15411477, 19.640246866
Ważnym punktem w Dhërmi jest zabytkowy kościół Świętego Spirydiona (Kisha e Shën Spiridhonit). Jego patron to postać szczególnie ważna w Grecji. Kościół to dobrze widoczny budynek, dzięki któremu łatwo odnajdziesz się w terenie, spacerując wąskimi, kamiennymi uliczkami wioski. Znajduje się w północnej jej części, na zboczu góry, tuż przy głównej drodze SH8. Wyróżnia go charakterystyczna wieża zegarowa oraz niebieska kopuła.
Aby dostać się do świątyni, musisz wejść po kamiennych schodach mających swój początek przy asfalcie. Jeżeli interesuje Cię sztuka sakralna możesz zajrzeć też do cerkwi św. Anastazego i Teodora oraz św. Harallambita.
3. Zatrzymaj się zanim dojedziesz do Dhërmi
Jadąc trasą z lotniska w Tiranie w kierunku Dhërmi, miniesz wiele interesujących atrakcji wartych Twojej uwagi. Poniżej przedstawiam Ci kilka propozycji miejsc w okolicy wioski, w których możesz zatrzymać się w drodze:
- Vlora – największe nadmorskie miasto Albanii, na jej zachodnim wybrzeżu. Znajdziesz w nim odnowione Stare Miasto, długie prowadzące nad wodą Morza Adriatyckiego promenady oraz plaże. W pobliżu Vlory mieszczą się również rezerwaty przyrody,
- Jaskinia Haxhi Ali (alb. Shpella e Haxhi Aliut) – długa na 30 m jaskinia krasowa na terenie Półwyspu Karaburun. Aby do niej dotrzeć, możesz skorzystać z ofert wycieczek z Vlory, np. wycieczki łodzią motorową do jaskini Haxhi Ali i jaskini Dafina,
- wieś Dukat – mało znana, ale moim zdaniem warta uwagi atrakcja w okolicy Dhërmi. Mieści się w trójkątnej równinie w cieniu Góry Ceraunian. Polecam zatrzymać się w niej chociaż na kilkanaście minut. Znajdziesz tu pasma pól uprawnych oraz górskie potoki, które na tle górzystego terenu tworzą pocztówkowy obraz Bałkan,
- plaże Riwiery Albańskiej – w drodze do Dhërmi, kierując się na południe kraju, będziesz mijać wiele plaż. Osobiście polecam zajrzeć m.in. na plaże Palasa, Drimadhë, Gjipe i Lukovë,
- punkty widokowe nieopodal Mill’s Trail na trasie SH8 – zatrzymując się tu chociaż na chwilę bezpośrednio przed wjazdem do Dhërmi, przy dobrej pogodzie masz zagwarantowany widok na całą wioskę.
4. Spędź dużo czasu na plaży Dhërmiu
lokalizacja na mapie: 40.14031879, 19.64204187
Dhërmiu Beach (Plazhi i Dhërmiut) to główna plaża w miasteczku i jedna z najdłuższych na wybrzeżu (2,5 km). Znajduje się w odległości ok. 3 km od centrum miasta. Dojdziesz do niej szeroką, brukowaną promenadą. Przejście tej trasy pieszo zajmie Ci niecałą godzinę, a samochodem 10 min.
Plaża podzielona jest na część publiczną i prywatną. Krystalicznie czysta, turkusowa woda oraz pobliskie wzgórza tworzą typowo bałkańską panoramę. Z poziomu plaży zobaczysz górskie szczyty oraz Przełęcz Llogara.
W Dhërmiu Beach będziesz mógł wypożyczyć leżak z parasolem. Znajdziesz tu też szereg punktów gastronomicznych. Polecam Ci wziąć pod uwagę restauracje Luciano Dhermi lub Royal Blue Restaurant, w których zjesz tradycyjne dania kuchni albańskiej i bałkańskiej. Warto spróbować świeżych owoców morza i grillowanych potraw, sałatek warzywnych oraz tradycyjnych klopsików qofte.
Na plaży w Dhërmi możesz też uprawiać sporty wodne. Wypożyczysz tu motorówkę, kajak czy łódkę. Możesz też zanurkować z rurką lub skorzystać z lokalnych ofert wycieczek m.in. do Jaskini Gołębi czy plaży Gjipe. Dhërmiu Beach to też miejsce z atrakcjami dla dzieci. Wzdłuż wybrzeża ustawione są place zabaw. Od kilku lat na plaży organizowane są też festiwale np. Kala Festiwal, co ucieszy każdego fana muzyki.
5. Idź na krótki spacer trasą The Mill’s Trail
lokalizacja na mapie: 40.15506907, 19.639294012
The Mill’s Trail to szlak turystyczny o długości 1,5 km, który łączy bezpośrednio Stare Miasto z wybrzeżem. Możesz rozpocząć wędrówkę trasą z dwóch punktów – przy naturalnej fontannie w Dhërmi lub w okolicach plaży. Polecam Ci rozpoczęcie trasy na wzgórzu. Łatwiej jest z niej schodzić niż się wspinać ze względu na znaczne wzniesienia terenu. ;)
Na trasie Mill’s Trail znajdziesz 9 starych młynów, niewielki wodospad oraz krótki most międzyskalny. Po drodze miniesz dwie zabytkowe cerkwie – św. Stefana, zbudowaną w XII wieku oraz historyczny klejnot Ipapapnidas. Na końcu drogi zobaczysz pierwszą powstałą w albańskiej wiosce elektrownię wodną. Idąc dalej, natrafisz na tablice informacyjne, dzięki którym poznasz kilka ciekawych faktów z historii Dhërmi.
W trakcie wędrówki po Mill’s Trail towarzyszyć Ci będzie szum płynącego nieopodal strumienia oraz zapach pobliskich gajów oliwnych. Trasa położona jest w cieniu drzew, dzięki czemu unikniesz intensywnego słońca. Przy zachowaniu odpowiedniej ostrożności pokonasz ją bez przygotowania, nawet w sandałach. Na trasie znajdziesz ławki do odpoczynku. Spacer szlakiem jest dobrym pomysłem dla tych, którzy wybierając się na plażę, chcą zobaczyć pozostałe atrakcje Dhërmi.
6. Obejrzyj klify na plaży Gjipe
lokalizacja na mapie: 40.12706370, 19.670537769
W odległości kilku kilometrów od Dhërmi znajdziesz kamienistą plażę Gjipe. Jest ona wyjątkowa ze względu na swoje położenie. Mieści się na skraju kanionu Gjipe, a od lądu oddziela ją z każdej strony klif. Do plaży prowadzi kręta droga, którą pokonasz samochodem, busem lub drogą morską (łodzią). W tym celu możesz skorzystać z jednej z wycieczek oferowanych przez lokalsów.
Plaża Gjipe to punkt, w którym odpoczniesz od miejskiego gwaru i tłumu turystów. Po wypożyczeniu leżaka, nie pozostanie Ci nic innego jak wykąpać się w czystej, turkusowej wodzie. Na plaży znajdziesz kilka niedużych lokali gastronomicznych, dzięki czemu nie będziesz musiał ograniczać się do samodzielnie przygotowanego prowiantu. Polecam zajrzeć np. do baru Fresh-Honest – Local.
7. Popłyń łodzią do Jaskini Gołębi (Pigeons Cave)
lokalizacja na mapie: 40.11965149, 19.70169959
Jedną z naturalnych atrakcji w okolicach Dhërmi jest Jaskinia Gołębi (Shpella e Pellumbave). Mieści się ona wewnątrz wysokiego klifu, a przed jej wejściem znajduje się wąska, dziewicza plaża. Polecam Ci pozostać na niej dłuższą chwilę, aby poczuć atmosferę miejsca. Obie atrakcje razem tworzą charakterystyczny krajobraz bałkańskiego wybrzeża.
Do Jaskini Gołębi dotrzesz drogą morską. Możesz do niej dopłynąć bezpośrednio z Dhërmiu Beach, Ksamil lub Sarandy, wybierając się na jeden z rejsów oferowany przez lokalnych przewoźników. Po drodze koniecznie odwiedź też Jaskinię Piratów (Shpella e piratëve). Sporo wycieczek daje możliwość zwiedzenia obu jaskiń i zanurkowania w ich pobliskich wodach.
8. Poszukaj pięknych widoków na Zatokę Jalë
lokalizacja na mapie: 40.119971, 19.701759
Zatoka Jalë to obowiązkowy punkt podczas zwiedzania Riwiery Albańskiej i atrakcja w okolicy Dhërmi. Od strony lądu zasłaniają ją wzgórza, których śródziemnomorska flora kontrastuje z lazurową wodą. Znajdziesz tutaj rozległą plażę o piaszczystym podłożu – Jalë Beach. Brzeg przez pierwszych kilka metrów jest płytki, przez co stanowi bezpieczne miejsce dla rodzin z dziećmi.
Przy plaży Jalë znajduje się sporo kafejek oraz restauracji. Godną polecenia moim zdaniem jest Restaurant Kapiteni oferująca dania kuchni albańskiej (dobry stosunek ceny do jakości).
W trakcie drogi z Dhërmi do Zatoki Jalë warto jest poświęcić czas na poszukiwanie pięknych krajobrazów. Trasa, którą będziesz jechać prowadzi równolegle do krańców wybrzeża Albanii, przez co pełna jest urokliwych punktów widokowych. Szczególnie polecam Ci zatrzymać się przy Scenic View Bay of Jalë (40.122768, 19.696033), gdzie Twoim oczom ukaże się malownicza panorama na całą zatokę.
9. Zanurkuj po raz pierwszy w albańskiej stolicy nurkowania
Morskie tereny przylegające do Dhërmi to jedno z najlepszych miejsc do nurkowania w całej Albanii. Nabrzeże pełne jest podwodnych, nienaruszonych jaskiń oraz wraków. To tutaj spoczywają np. pozostałości po myśliwcu MIG 21. Tuż pod powierzchnią turkusowej wody skały tworzą piękne labirynty.
W trakcie nurkowania towarzyszyć Ci będą morskie zwierzęta, które wraz z śródziemnomorską roślinnością stworzą bajkowy obraz podwodnego świata Morza Jońskiego. Dhërmi to miejsce idealne nie tylko dla zawodowych nurków, ale i amatorów. Bardzo popularną praktyką w rejonie jest snorkeling.
Technika ta polega na pływaniu twarzą w dół przy powierzchni wody, przy równoczesnym oddychaniu przez krótką rurkę. Podczas wakacji w Albanii na własną rękę, polecam jednodniowe wycieczki z lokalnym przewodnikiem. Możesz też zdecydować się na wycieczkę z pobliskich miast, np. z Vlory, gdzie program obejmuje oglądanie Wyspy Sazan, jaskini Haxhi Ali i rejs wycieczkowy po Karaburun.
10. Przejedź się krętą, widokową drogą SH8 na Przełęcz Llogara
lokalizacja na mapie: 40.19180626, 19.612805811
Przełęcz Llogara (Qafa e Llogarasë) to jedna z najpiękniejszych tras w Europie znajdująca się na wysokości 1043 m n.p.m. Łączy ona dolinę Dukat od północy z południową Riwierą Albańską. Stanowi część rozciągającego się Parku Narodowego Llogara, który możesz zwiedzić np. z lokalnym przewodnikiem.
Przełęcz Llogara to kilkunastokilometrowa, dwukierunkowa droga pokryta asfaltem. Jadąc wzdłuż niej zobaczysz z góry Morze Jońskie, łączące się z sąsiadującym Adriatykiem. Zatrzymując się w jednym z wielu punktów na trasie, ujrzysz majestatyczną panoramę wybrzeża z widokiem na bezkresne morze.
Ze względu na swoje górzyste położenie, Przełęcz Llogara cieszy się popularnością wśród motocyklistów oraz turystów, podróżujących po Albanii autami z wypożyczalni. Ważne jest, abyś podczas jazdy zachował szczególną ostrożność ze względu na dość ostre zakręty, jednak pokonują je nawet autobusy, więc prawdopodobnie nie będziesz miał z nimi problemu. ;)
Niżej znajdziesz dostępne samochody w wypożyczalni, z której korzystałem już w Albanii, Czarnogórze, Gruzji oraz na Krecie i Maderze. Nie miałem żadnych problemów z odbiorem i zwrotem samochodu, ceny były też niższe niż w większych, lotniskowych wypożyczalniach.
Zwiedzanie atrakcji Dhërmi – wskazówki i informacje praktyczne
Planując zobaczyć atrakcje Dhërmi oraz inne miejscowości na południu Albanii, masz do wyboru ponad 300 dni słonecznych w roku ze względu na panujący tam śródziemnomorski klimat. Poniżej przedstawiam Ci garść praktycznych wskazówek dotyczących Twojego pobytu w Dhërmi:
- wybierz loty do Tirany zamiast jazdy samochodem – droga z Polski do Tirany to 2000 km, której przejechanie zajmuje min. 20 godzin. Według mnie szkoda urlopu, bo do stolicy Albanii dolecisz w przystępnej cenie bezpośrednio z większości lotnisk w Polsce,
- rozważ wypożyczenie samochodu – mając auto do dyspozycji, unikniesz oczekiwania na przyjazd komunikacji miejskiej oraz będziesz bardziej elastyczny podczas zwiedzania okolicznych atrakcji (których jest bardzo dużo). Zaoszczędzisz też na noclegu, który będzie mógł znajdować się dalej od głównych ośrodków miast, oferujących przy tym niższe ceny pobytu,
- szukaj noclegu z parkingiem dla gości i blisko plaży – drogi w Dhërmi są bardzo wąskie, przez co często trudno o szybkie znalezienie dobrego miejsca na pozostawienie auta. Teren jest górzysty, więc wybierając opcję noclegową pamiętaj, że plaża znajduje się kilka kilometrów od centrum Starego Miasta. Warto to uwzględnić i nie fundować sobie codziennej wspinaczki po spędzonym dniu na plaży,
- przemieszczaj się po Dhërmi pieszo – miejsce parkingowe to skarb, tak więc nie zmieniaj go za często. Centrum wioski nie jest duże, stąd spacer jest najlepszą formą jego zwiedzania,
- udaj się na plażę tuż po śniadaniu – Dhërmi dysponuje co prawda długą plażą, jednak ma ona ograniczoną liczbę leżaków. Jeśli chcesz mieć szansę na znalezienie miejsca blisko wody, przyjdź jak najwcześniej. Polecam też poszukać miejsc do plażowania poza centrum,
- zabierz ze sobą buty do wody – w wielu miejscach na plaży zamiast piasku są kamyki, co powoduje, że podejście do wody może być nieprzyjemne.
Jak dojechać do Dhërmi?
Drogą prowadzącą bezpośrednio do Dhërmi jest kultowa, albańska autostrada SH8. Ciągnie się ona wzdłuż wybrzeża kraju i pozwala na łatwy przejazd Riwierą Albańską. Przemieszczanie się po niej jest możliwe za pomocą transportu publicznego, autostopu lub samochodu.
Moim zdaniem najkorzystniejszym środkiem transportu jest auto, które możesz wypożyczyć już na lotnisku w Tiranie. Daje Ci ono szansę swobodnej jazdy oraz nieograniczonej możliwości zwiedzania. Z nim dojedziesz w każde miejsce m.in do Dhërmi oraz znajdujących się w okolicy miejscowości.
Przylatując na lotnisko w Tiranie, innym sposobem na dotarcie do Dhërmi jest skorzystanie z transportu publicznego (autobus lub bus). Podróż zajmie Ci 3-5 h (w zależności od trasy). Ze względu na znaczną odległość od stolicy Albanii, konieczna jest przesiadka w Durrës lub Vlorze.
Podróżując w Albanii środkami transportu publicznego pamiętaj, że busy prawie nigdy nie odjeżdżają zgodnie z rozkładem jazdy, który i tak trudno znaleźć. ;) Traktuj go orientacyjnie i przychodź na przystanki z wyprzedzeniem. Czas ten możesz poświęcić na spokojne rozeznanie się w terenie. Trasy prowadzą wzdłuż stałych przystanków, jednak na prośbę kierowcy istnieje możliwość zatrzymania się wszędzie tam, gdzie potrzeba.
Bilety kupisz bezpośrednio u kierowcy podczas wsiadania.Nie martw się jednak, jeśli napotkasz na trudności. Albańczycy są otwartymi i pomocnymi ludźmi. Z przyjemnością pomogą Ci w odnalezieniu się na trasie. W przypadku trudności w komunikacji polecam skorzystać z tłumacza w telefonie. ;)