Atrakcje Gruzji: 16 miejsc, które warto zobaczyć i zwiedzić

Gruzja to kraj leżący na Kaukazie, popularny wśród turystów dzięki bogactwu krajobrazu i dużej różnorodności – każdy znajdzie w tym kraju coś, co go urzeknie. Wysokie góry Kaukazu idealne na trekking, plaże Morza Czarnego, kurorty narciarskie, winnice Kachetii, klasztory, skalne miasta, jaskinie i… dobre jedzenie. A te wszystkie atrakcje w tak niewielkim kraju.

W artykule wybrałem 16 moim zdaniem najciekawszych atrakcji turystycznych. Te propozycje razem z listą rzeczy, które warto wiedzieć przed wyjazdem do Gruzji ułatwią Ci planowanie wyjazdu i zwiedzania.

Przez moich sześć podróży do Gruzji i prawie trzy miesiące spędzone na Kaukazie przejechałem kilka tysięcy kilometrów. Jeśli wybierasz się do Gruzji na krótko, ten praktyczny przewodnik będzie listą inspiracji do dobrego wykorzystania urlopu. ;)

Jak zaplanowałem wygodne zwiedzanie atrakcji Gruzji?

Po Gruzji możesz się poruszać komunikacją zbiorową, która jest oparta na marszrutkach (małych busikach). Dojedziesz nimi do najważniejszych punktów kraju i zrobisz to w autentycznym, lokalnym stylu. Przez kilka pierwszych podróży do Gruzji tak robiłem.

Marszrutki mają jednak ograniczenia, jeśli w krótkim czasie chcesz zobaczyć sporo atrakcji Gruzji (a jak widzisz – lista jest bardzo długa). Niestety wiele miejsc jest niedostępnych dla komunikacji zbiorowej. Wtedy warto skorzystać z dodatkowych opcji, które testowałem.

Wynająłem auto na lotnisku w Kutaisi

Bez samochodu nie zwiedzisz Dawit Garedża, nie objedziesz winnic Kachetii, nie będziesz miał szans odkryć szeregu atrakcji “po drodze”. Polecam więc wypożyczyć samochód na przynajmniej kilka dni i w tym czasie pozwiedzać sporo zakątków Gruzji.

Auto daje elastyczność (masę miejsc znalazłem zjeżdżając z drogi w przypadkowym miejscu i eksplorując), wygodę i oszczędność czasu (nie czekasz na marszrutki i nie jesteś od nich uzależniony) i ściąga z głowy presję. Niżej lista aut w wypożyczalni, z której korzystałem w Gruzji, Albanii, Czarnogórze, na Krecie i Maderze.

Zarezerwowałem kilka wycieczek z lokalnymi przewodnikami

Fajną opcją zwiedzania są jednodniowe wycieczek z lokalnymi przewodnikami. Tak możesz łatwo rozszerzyć sobie zakres samodzielnie organizowanych podróży. W czasie wypadów porozmawiasz z lokalnym przewodnikiem, poznasz kulturę i wiadomości z pierwszej ręki o tym, jak wygląda życie w Gruzji.

Wybrałem poniżej kilka najciekawszych wycieczek z przewodnikami po Gruzji. Są tam wycieczki piesze z przewodnikiem, aktywności w naturze, wycieczki w góry, zwiedzanie kanionów. To dobra opcja, gdy nie wynajmujesz w Gruzji auta:

• jednodniowy wyjazd do Kachetii z degustacją siedmiu rodzajów wina, w czasie którego zwiedzisz słynny winiarski region Gruzji,

• zwiedzanie jaskiń i rejs po kanionach w okolicach Kutaisi, co da się zaplanować samodzielnie, ale wymaga więcej czasu i organizacji niż skorzystanie z gotowej wycieczki z przewodnikiem,

• podróż do monastyru Dawit Garedża i Tęczowych Gór, które to rejony są niedostępne dla osób niedysponujących samochodem – a widoki są tutaj niesamowite.

1. Tbilisi

Tbilisi to stolica Gruzji i punkt, którego nie powinieneś ominąć w czasie podróży na Kaukaz. Miasto spodobało mi się tak bardzo, że pewnego razu zatrzymaliśmy się w nim… na miesiąc. ;) Na wizytę w Tbilisi zaplanuj przynajmniej 2 dni, ale najpełniej zwiedziesz miasto na 4-5 dni. Znalezienie taniego i dobrego noclegu w Tbilisi nie będzie trudne. Obok Kutaisi, lotnisko w Tbilisi to drugi kierunek, do którego docierają loty do Gruzji.

Zwiedzając Tbilisi, znajdź koniecznie czas na spacer wśród skrzypiących balkonów Starego Miasta po zabytkowej dzielnicy Betlemi. Wjedź kolejką linową na twierdzę Narikala i pod pomnik Matka Gruzja, skąd roztacza się piękny widok na miasto. Jeśli lubisz oglądać miasta z góry, skorzystaj z funikulara, który zawiezie Cię na wzgórze Mtatsminda. Roztacza się z niego widok nie tylko na całe miasto, ale również na góry Kaukazu.

Przespaceruj się też reprezentacyjną ulicą Rustaveli, obejdź centralnie położony Plac Wolności i zobacz nowe konstrukcje na mapie Tbilisi – jak np. Most Pokoju i nigdy nieotwartą salę koncertową w kształcie wielkich… spodni. W poszukiwaniu mniej typowych atrakcji, zainteresuj się też pomnikiem The Chronicle of Georgia i modernistycznym osiedlem Nutsubidze Plato.

Wizyta w Tbilisi to dobra okazja, aby spróbować ukochanej przeze mnie gruzińskiej kuchni. To nie tylko chinkali i chaczapuri, ale też dania podawanych w glinianym naczyniu i gruzińskie snickersy, czyli czurczele. Dobre położenie na mapie Gruzji powoduje, że miasto to naturalny punkt startowy wielu jednodniowych wycieczek z Tbilisi do okolicznych atrakcji.

Możesz więc wybrać stolicę jako swoją bazę wypadową i spędzić kilka dni na wyjazdach w różnych interesujących kierunkach. Ja często spałem w Tbilisi przez większą część podróży i codziennie wyruszałem rano na wycieczkę w innym kierunku. Możesz też zdecydować się na wynajem samochodu na lotnisku w Tbilisi, przez co będziesz znacznie bardziej elastyczny.

2. Klasztor Cminda Sameba w Stepancmindzie (Kazbegi)

Klasztor Cminda Sameba leżący na wysokości 2170 m. n.p.m., z majestatycznym Kazbekiem w tle, to widok wyjęty z gruzińskich pocztówek. Niewielki kościół to symbol Gruzji i jedna z najpopularniejszych atrakcji kraju. To obowiązkowy punkt nawet, gdy w Gruzji jesteś tylko na weekend. 

Klasztor Cminda Sameba i Gruzińska Droga Wojenna to częste kierunki jednodniowych wycieczek z Tbilisi. Podróż w jedną stronę zajmuje ponad 3 godziny. Po drodze możesz zahaczyć o dwie ciekawe atrakcje – twierdzę Ananuri i pomnik przyjaźni rosyjsko-gruzińskiej. Jeśli masz taką możliwość, polecam Ci zostać w Stepancmindzie na noc.

Droga do klasztoru to przyjemny, ponad godzinny trekking przez wioskę Gergeti pełną rozsypujących się, kamiennych domów. Część turystów decyduje się podróż do klasztoru samochodem. Kierowcy będą czekać na turystów przyjeżdżających do Kazbegi marszrutką z Tbilisi na centralnym placu Kazbegi.

Ze szlaku coraz lepiej widać też jedną z największych atrakcji turystycznych Gruzji – klasztor Cminda Sameba. Chętni na ambitniejszy trekking mogą wybrać się na lodowiec Gergeti. Wymaga to jednak dobrego przygotowania kondycyjnego i czasu. Stepancminda to też baza wypadowa do doliny Truso – podobno najpiękniejszej doliny w całej Gruzji.

3. Mccheta – pierwsza stolica Gruzji i klasztor Jvari

Mccheta to pierwsza, historyczna stolica Gruzji i miejsce ważne dla gruzińskiego poczucia narodowości i wiary. Podróż do Mcchety to dobry pomysł na jednodniowy wypad z Tbilisi. W Mcchecie możesz zobaczyć kilka obiektów znajdujących się na liście światowego dziedzictwa UNESCO.

Przy okazji zwiedzania miasteczka (dojedziesz tu marszrutką lub wynajętym samochodem), odwiedź koniecznie bajecznie położony monastyr Jvari (Dżwari) wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO, z którego zobaczysz Mcchetę i górską okolicę miasteczka jak na dłoni. To jeden z piękniejszych widoków, jakie znajdziesz w tej części Gruzji.

Architektura kościoła Jvari jest na tyle unikatowa, że od nazwy tego miejsca wziął nazwę nurt architektury sakralnej, który zaczęto nazywać jvari i zaadaptowano szeroko w tej części Kaukazu. Teren przed monastyrem to świetny punkt widokowy na Mcchetę. Mccheta obfituje w zabytki wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

To nie tylko monastyr Jvari, ale też będąca pocztówkowym motywem katedra Sweticchoweli (Sweti Cchoweli) pochodząca z XI wieku, w której zobaczysz chrzcielnicę pamiętającą jeszcze… IV wiek. Wartym uwagi zabytkiem pierwszej stolicy Gruzji jest również leżący w centrum Mcchety, starożytny klasztor Samtavro (Samtavro’s Convent).

4. Kompleks monastyrów Dawit Garedża

Dawit Garedża to kompleks monastyrów, który przez swoje położenie na granicy gruzińsko-azerskiej, od dawien dawna jest przedmiotem międzypaństwowych sporów. Każda strona walczy o obiekty, które dla jednych, jak i drugich są ważnym elementem kulturowego dziedzictwa.

Zespół monastyrów liczy sobie łącznie 13 obiektów, które są wkomponowane w trudny, skalny teren typowy dla tej części Kaukazu. Historia Dawit Garedża jest nierozerwalnie związana z Dawidem z Garedży – misjonarzem krzewiącym chrześcijaństwo na terenach dzisiejszej Gruzji.

Podróż do Dawit Garedża to przejazd przez bezkresną pustynię pełną niesamowitych krajobrazów. Warto raz na jakiś czas zatrzymywać samochód i rozglądać się, aby nie przegapić licznych, naturalnych punktów widokowych. W czasie podróży miniesz miejscowość-widmo o nazwie Udabno. Miejscowość to jedyny ślad obecności człowieka w promieniu kilkudziesięciu kilometrów i pozostałość po nieudanym, sowieckim eksperymencie budowy wielkiego miasta na środku pustyni. W Udabno działa polski hostel Oasis Club.

Do Dawit Garedża dojedziesz w ramach jednodniowego wypadu z Tbilisi. Nie kursuje tu komunikacja zbiorowa, więc żeby się tu dostać możesz:

• ze zorganizowaną wycieczką z Tbilisi – codziennie rusza tutaj sporo wycieczek, w ramach których masz opiekę przewodnika, transport, a dodatkowo też wizytę w Udabno albo opcję z autem 4×4 i degustacją wina,

• dojechać wynajętym samochodem – wypożycz go na lotnisku w Kutaisi i zobacz więcej w krótkim czasie, np. w trakcie kilkudniowego urlopu i nie będziesz zależnym od luźnego rozkładu jazdy marszrutek.

Niżej sprawdzisz najtańsze samochody na lotnisku w Kutaisi (lub Tbilisi) w wybranym terminie. To oferty z wypożyczalni, z której korzystałem już w Gruzji, Albanii, Czarnogórze, na Krecie i Maderze – bez żadnych problemów i utrudnień.

5. Borjomi i gruziński kurort narciarski Bakuriani

Borjomi to najbardziej rozpoznawalna gruzińska miejscowość uzdrowiskowa. Swoją sławę zawdzięcza pięknemu położeniu, ale głównym wabikiem dla turystów są źródła znanej na całym świecie wody Borjomi, której przypisuje się lecznicze właściwości.

Główną atrakcją miasta jest Park Centralny z klimatyczną kolejką linową prowadzącą na pobliskie wzgórze. Z jego szczytu Borjomi wygląda szczególnie pięknie. Miłośnicy pięknych widoków powinni się również wdrapać na wzgórze z ruinami fortecy Gogia. Spacerując po Borjomi zwróć też uwagę na przepiękny budynek, w którym mieści się hotel Golden Tulip.

Z Borjomi do Bakuriani kursuje jedyny w Gruzji wąskotorowy pociąg. Podróż nim to przygoda i atrakcja sama w sobie, więc w ramach wolnego czasu polecam Ci rozważenie tej atrakcji. Do Bakuriani jedzie się głównie po to, aby uprawiać sporty zimowe – obok Gudauri to najważniejszy gruziński kurort narciarski.

6. Kutaisi

Chociaż Kutaisi należy do największych miast Gruzji, turyści często odwiedzają je tylko przejazdem. Polecam Ci zajrzeć tu chociaż na kilka godzin. Zwiedzanie Kutaisi zacznij od zbudowanej na wzgórzu katedry Bagrati, której ruiny były wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO i… zostały z niej wykreślone!

Gruzini tak wzięli sobie do serca potrzebę jej remontu, że ostatecznie… katedra Bagrati została przez UNESCO skreślona z listy. W budynek zaingerowano na tyle mocno, że w oczach organizacji stracił swoje on ponadczasowe walory. Na liście został monastyr Gelati leżący w okolicy miasta.

Najważniejsze punkty Kutaisi zwiedzisz w pół dnia (ok. 3-4 godziny), ale bogate w atrakcje naturalne są również okolice Kutaisi z Jaskinią Prometeusza i pięknym kanionem Okatse, na które warto poświęcić 1-2 dni zwiedzania. Jeden nocleg w Kutaisi będzie moim zdaniem optymalny.

Spacerując po ścisłym centrum miasta, możesz zajrzeć do dwóch niewielkich muzeów: Narodowego Muzeum Wojskowej Chwały (z dawną wiedzy o współczesnej historii Gruzji z punktu widzenia Gruzina) oraz Państwowego Muzeum Historycznego. Zachodzi tam niewielu turystów, więc jest duża szansa, że będziesz miał te miejsca tylko dla siebie.

7. Okolice Kutaisi (Jaskinia Prometeusza, kaniony Okatse i Martvili, monastyr Gelati)

Okolice Kutaisi to jedno z moich największych odkryć w czasie podróżowania po Gruzji. W zasięgu godzinnej podróży samochodem albo taksówką masz kilka naturalnych atrakcji i dawną uzdrowiskową miejscowość Ckaltubo, do której dawniej zjeżdżała się na wypoczynek śmietanka towarzystwa Moskwy.

Najłatwiej będzie Ci dotrzeć do tych wszystkich miejsc samochodem, ale my daliśmy radę połączyć podróżowanie stopem i niedrogimi taksówkami. Wypożyczenie samochodu bardzo ułatwi jednak zadanie i pozwoli Ci zobaczyć więcej. Żeby zobaczysz wszystkie miejsca z listy, potrzebujesz przynajmniej 2 dni. Twoją bazą noclegową może być Ckaltubo lub Kutaisi.

W okolicach Kutaisi polecam Ci zobaczyć:

• Jaskinia Prometeusza – położona niedaleko miejscowości Ckaltubo, można ją zwiedzać codziennie przez cały rok. Wycieczkę do Jaskini Prometeusza można połączyć z wyprawą do kanionu Okatse.

• Ckaltubo – dawna uzdrowiskowa miejscowość pełna sanatoriów i pensjonatów, współcześnie zapomniana i opuszczona przez kuracjuszy. Sporo atrakcji dla miłośników urbexu. 

• Kanion Okatse – wyrzeźbiony przez rzekę Okatse kanion, na który można spojrzeć z góry – dzięki przymocowanemu do skał, stalowemu chodnikowi.

• kanion Martvili – w odróżnieniu do Okatse, kanion Martvili zwiedza się nie z góry, a z poziomu wody, płynąć po nim pontonem. Wysokie skały i czyściutka woda zrobią na Tobie wrażenie.

• monastyr Gelati – średniowieczny monastyr leżący niecałego 10 kilometrów od centrum Kutaisi, wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Jest miejscem pochówku jednego z największych władców Gruzji – Dawida Budowniczego, a według legendy – również królowej Tamar.

Większość tych miejsc możesz zobaczyć jednego dnia ze zorganizowaną wycieczką z przewodnikiem po okolicach Kutaisi. W cenie masz transport i opiekę przewodnika. Zobacz kolejno kanion Martvili (opcja na rejs łodzią), kanion Okatse i Jaskinię Prometeusza. Niżej możesz od razu zarezerwować wycieczkę. Okolicę Kutaisi wygodnie zwiedza się też samochodem.

8. Gori – rodzinne miasto Stalina ze słynnym Muzeum Stalina

Zarezerwuj jeden dzień na wycieczkę do Gori, miasta leżącego ok. godzinę drogi samochodem lub pociągiem ze stolicy Gruzji – Tbilisi. Jednodniowa wycieczka pozwoli Ci poznać główne atrakcje miasta i wyskoczyć na godzinę poza miasto, np. aby zobaczyć skalne miasto Uplisciche.

Gori to miasto, które należy do gatunku tych, które znane są szeroko z tylko jednego, niezbyt chwalebnego powodu. W tym mieście, w 1878 r., urodził się Józef Stalin, przywódca ZSRR, dyktator i zbrodniarz przeciwko ludzkości. Gori może się jednak pochwalić kilkoma innymi, nie mniej ciekawymi atrakcjami.

Na centralnym placu Gori, do którego prowadzi szeroka ulica, nazywająca się niezmiennie od dziesiątek lat Aleją Stalina, stoi okazały budynek Muzeum Stalina. Odwiedziłem Muzeum Stalina i opisałem swoje wrażenie w artykule – to jedno z najbardziej unikalnych doświadczeń ze zwiedzania czegokolwiek, jakie miałem w swoich podróżach.

Spacerując po Gori, nie przegap górującej nad miastem twierdzy Gori (zwanej też Fortecą Gori, Gori Fortress). To świetny punkt widokowy na miasto i górską, malowniczą okolicę. Ze szczytu twierdzy widać dobrze Kaukaz.

W ramach zwiedzania Gori odwiedź też leżący poniżej twierdzy pomnik gruzińskich bohaterów wojennych, leżący obok Kościół św. Archaniołów z ładnym ogrodem oraz cerkiew Zaśnięcia Bogurodzicy. Po zwiedzaniu Gori i odwiedzinach zarówno w Muzeum Stalina, jak i leżącym obok, niewielkim Muzeum Wielkiej Wojny Ojczyźnianej, możesz w ramach wolnego czasu wziąć taksówkę do leżącego kilkanaście kilometrów od Gori skalnego miasta Uplisciche.

9. Skalne miasto Uplisciche

Oddalając się o kilka kilometrów na wschód od Gori, nad brzegiem rzeki Mtkwari (Kura) znajdziemy bogate ślady starożytnego osadnictwa. Wykute w stromym zboczu wzgórza, skalne miasto Uplisciche to jeden z najstarszych miejskich ośrodków na Kaukazie. Zwiedzanie skalnego miasta Uplisciche to ważny punkt podróży po Gruzji.

Pomimo wielokrotnych najazdów wrogich wojsk i trzęsień ziemi, których doświadczała osada, zachowała się ona w niezłej formie. Swój powolny upadek Uplisciche zawdzięcza dynamicznego rozwojowi pierwszej stolicy Gruzji – Mcchety, a później również Tbilisi, czyli nowych centrów chrześcijańskiego życia. Najazd Mongołów w XIV w. położył kres stałemu osadnictwu w skalnym mieście.

Zwiedzanie skalnego miasta zajmuje przy wolnym tempie ok. 1,5 godziny. Ubierz się ciepło, bo w wietrzne dni poza sezonem możesz tutaj solidnie zmarznąć. W okolicy nie ma nic innego do zwiedzania, więc polecam Ci połączyć zwiedzanie Gori i Uplisciche w ramach jednej, jednodniowej wycieczki (np. z Tbilisi). Możesz też zostać w Gori na noc i zobaczyć, jak to spokojne miasto żyje wieczorami.

10. Swanetia – Mestia i Ushguli

Ushguli to wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO zespół czterech wiosek leżących u stóp najwyższego szczytu Gruzji, na wysokości ok. 2100 m n.p.m. To jedno z najwyżej położonych, stale zamieszkanych miejsc w Europie, przez długie lata odciętych od świata w zimie. Wioski leżą w górnej Swanetii.

Ushguli to konglomerat czterech mniejszych wiosek, pozostających między sobą w zasięgu wzroku – Murkmeli, Chazhashi, Chvibiani oraz Zhibiani. Poza nimi, już sama droga z Mestii do Ushguli to przeżycie warte wysiłku, bo droga nie należy ani do najłatwiejszych, ani do najbezpieczniejszych.

Mestia to nieformalna stolica Swanetii i świetna baza wypadowa dla trekkingów po wzgórzach Swanetii. Do Mestii dostaniesz się dzięki marszrutkom, które odjeżdżają z miejscowości Zugdidi. Zamieszkiwany przez Swanów wysokogórski region znajduje się w północno-zachodniej części kraju i przez lata był jednym z najtrudniej dostępnych w tej części globu.

Z kilku tysięcy kamiennych, wysokich wież strażniczych dominujących kiedyś w krajobrazie Swanetii, do dziś zachowało się niespełna 200. W dawnych czasach budowle te stanowiły nieodłączną część prawie każdego zabudowania w tej krainie. Nie brakuje ich też w Ushguli.

Życie w Ushguli oparte jest przede wszystkim na hodowli bydła i uprawie odpornych na trudne warunki roślin. Wszystko kręci się wokół prób samodzielnego zapewnienia sobie podstawowych dóbr – przynajmniej na czas utrudnionego dostępu do wioski.

11. Skalne miasto Wardzia

Skalne miasto Wardzia to osada znacznie bardziej okazała od Uplisciche. Wardzię zaczęto budować w XII wieku, drążąc ją we wnętrzu zbocza góry Eruszeli. W czasie mongolskich najazdów w skalnym mieście Wardzia schronienie znajdowało nawet 60 tysięcy ludzi. Na potrzeby mieszkańców wydrążono 3000 skalnych komnat rozłożonych na 13 piętrach.

W czasie trzęsienia ziemi z końcówki XIII wieku miasto uległo dużym zniszczeniom i przestało być “tajne” – odsłoniły się wtedy skalne zbocza i ujawniły tajemnicę skalnego miasta. Wardzia ostatecznie opustoszała w XVI wieku, po najeździe Persów.

Do Wardzi można dojechać busami z Achalkalaki, do którego dojedziesz wcześniej bezpośrednią marszrutką z Tbilisi. Wygodnie będzie Ci zatrzymać się w drodze powrotnej w Borjomi, dając sobie szansę na zwiedzenie tego kurortu.

12. Batumi

Batumi to gruziński kurort, do którego turyści przyjeżdżają aby zobaczyć Morze Czarne i skorzystać z wielkiego zaplecza hoteli i restauracji przeróżnych standardów. Miasto odstaje od obrazu spokojnej Gruzji – to rozrywkowe centrum i drugie co do wielkości miasto kraju. Portowe miasto to dziesiątki hoteli, rosnące jak grzyby po deszczu wieżowce i… kulturowo-architektoniczny misz-masz.

Atrakcje Batumi są osobliwe – to np. wieża ku czci gruzińskiego alfabetu czy diabelski młyn wciśnięty w fasadę wieżowca. Jedni powiedzą – kicz, inni – kreatywność i odważna architektura. Z czasem nabieram do Batumi szacunku i wydaje mi się, że chętnie wróciłbym do miasta na kilka dni spokojnego zwiedzania.

Batumi świetnie prezentuje się z wagonika kolejki linowej Argo, która wspina się na jedno z okolicznych wzgórz. Doskonale widać stąd podział miasta na bogate dzielnice rozmieszczone wzdłuż wybrzeża Morza Czarnego i niską, często zabytkową zabudowę centrum miasta. Dobre wrażenie robi też odnowione, miłe dla oka Stare Miasto.

13. Tuszetia

Tuszetia to region Gruzji, który zapewni wspaniałe widoki na strome zbocza Wielkiego Kaukazu i kolejną odsłonę porażających urodą gruzińskich gór. Wielką atrakcją jest przejazd przełęczą Abano do wioski Omalo, czyli nieformalnej stolicy Tuszetii. Nad Omalo góruje malowniczo położona twierdza Keselo.

Droga jest dostępna tylko w ciepłych miesiącach, ale nawet wtedy należy do jednych z najniebezpieczniejszych dróg w tej części świata. Jest wąska, biegnie często skrajem urwiska, co czuć najlepiej wtedy, gdy trzeba się minąć z samochodem z naprzeciwka. Z Omalo rusza wiele popularnych trekkingów, min. do wioski Parmsa.

14. Signagi (Sighnaghi) – gruzińskie miasto miłości i klasztor Bodbe

Signagi to miasto leżące w Kachetii – regionie Gruzji, który słynie z produkcji pysznego, gruzińskiego wina. Do Kachetii jedzie się po to, aby zgłębić historię trunku, który na gruzińskiej ziemi pojawił się już kilka tysięcy lat temu.

Dobrze zachowane mury miejskie Signagi wiją się po pagórkowatym terenie, co w akompaniamencie ładnej zabudowy centrum miasteczka zostawiło na mnie dobre wrażenie. Wycieczka to Signagi to świetny pomysł na jednodniowy wypad z Tbilisi.

A po co jedzie się do Signagi? Przede wszystkim po przepiękne widoki wynikające ze świetnego położenia miasta na szczycie wzniesienia. Ważną atrakcją okolicy jest monastyr Bodbe (a tak naprawdę Monastyr św. Jerzego w Bodbe), do którego przybywają zarówno turyści, jak i pielgrzymi.

15. Chewsuretia

Chewsuretia to rzadko odwiedzany region leżący na wschód od Gruzińskiej Drodzi Wojennej. Poza małą liczbą turystów, czeka Cię tam piękna natura i sporo tras na wielodniowe trekkingi. Chewsuretia graniczy z Tuszetią, a nieformalnym “punktem granicznym” jest przełęcz Atsunta. To najwyższy punkt trekkingu z Tuszetii do Chewsuretii.

Warta zobaczenia w tej części Gruzji jest twierdza Mutso oraz warowna osada Shatili, o której średniowiecznej potędze świadczą zachowane do dzisiaj, kamienne wieże. Mają nieco inną kontrukcję niż te, które kojarzysz już pewnie z części artykułu poświęconej Swanetii.

16. Guria

Guria to niedoceniany jeszcze przez turystów region Gruzji, który mija się w drodze z Tbilisi i Kutaisi do Batumi. Mało turystów zatrzymuje się tu na dłużej, bo w powszechnej świadomości (i na blogach podróżniczych) brakuje informacji o atrakcjach tego ciekawego zakątka Gruzji. A Guria mi się czym pochwalić – region słynie z upraw herbaty, wody mineralnej Nabeghlavi i pięknej przyrody z górami oraz wybrzeżem Morza Czarnego.

Guria to region w zachodniej części Gruzji, który graniczy z Morzem Czarnym od zachodniej strony, a we wschodniej i południowej części teren mocniej się fałduje i ciągną się tu góry. Niewielkie Ozurgeti to stolica regionu – pozbawiona większych atrakcji, nieco senna, ale przyciągająca gruzińską swojskością i autentycznością, której brakuje już w bardziej turystycznych zakątkach Gruzji.

W Gurii udało mi się dotrzeć m.in. do położonej na szczycie góry wioski Gomismta sięgającej aż 2755 m n.p.m. – szczególnie pięknej, gdy rozejrzysz się dookoła i zobaczysz panoramy na okoliczne góry. Gurię warto też zwiedzać śladami herbaty, bo odbywa się tu cały proces tworzenia herbaty – od zbiorów, przez obróbkę liści, pakowanie i wysyłanie jej do krajowych oraz zagranicznych klientów.

Warto też odwiedzić atrakcje leżące przy brzegu Morza Czarnego – potężny Park Dendrologiczny należący do gruzińskiego miliardera, Park Muzyków z sylwetkami artystów z całego świata. Polecam też znaleźć czas na plażowanie na wyjątkowych, czarnych plażach, które pokrywa piasek magnetyczny.

Co powinieneś wiedzieć i przeczytać przed podróżą do Gruzji?

Szykuje Ci się podróż do Gruzji, a ja wiem jak Ci pomóc. ;) Na blogu znajdziesz też sporo szczegółowych artykułów o Gruzji. Poza opisami atrakcji, zebrałem w nich sporo informacji praktycznych, które ułatwi Ci planowanie wyjazdu:

• Podróż do GRUZJI – co WARTO wiedzieć przed wyjazdem na własną rękę?

• Gdzie tanio wynająć AUTO z wypożyczalni w Gruzji?

• Jak dojechać z lotniska w Kutaisi do centrum i do Tbilisi?

• Jak dojechać z lotniska w Tbilisi do centrum miasta?

• 9 powodów, dla których warto pojechać do Gruzji

• Gruzja – WAKACJE na własną rękę. 10 kroków, aby samodzielnie zorganizować podróż do Gruzji

Mam nadzieję, że dzięki artykułowi będziesz w stanie zaplanować zwiedzanie tak, aby odwiedzić atrakcje i najciekawsze miejsca, które warto odwiedzić w Gruzji w czasie swojej pierwszej podróży. Lista jest długa dlatego, abyś był w stanie wybrać miejsca najlepiej odpowiadające Twoim preferencjom. Życzę Ci udanego zwiedzania Gruzji!