Turyści tłumnie odwiedzają Sobótkę w każdy weekend i pogodny dzień, planując szybkie wejście na Ślężę. Mała część tych osób decyduje się jednak na zwiedzanie Sobótki – niewielkiego miasta leżącego u stóp osławionej Ślęży. Postanowiłem więc odczarować to miasto i zachęcić Cię do spędzenia przynajmniej chwili, spacerując pośród atrakcji i miejsc, które warto zobaczyć w Sobótce. Chodźmy więc na spacer!
Co znajdziesz w artykule?
- mapkę z zaznaczonymi atrakcjami i ciekawymi miejscami w Sobótce i w okolicy miasta,
- listę najciekawszych miejsc, które warto odwiedzić podczas zwiedzania Sobótki,
- propozycje górskich wycieczek w rejonie Sobótki,
- wskazówki dojazdu do Sobótki samochodem i transportem publicznym.
Dlaczego nie warto omijać Sobótki?
Sobótka cierpi na podobny problem jak Srebrna Góra, do której turyści przyjeżdżają tylko po to, żeby od razu ruszyć na twierdzę Srebrna Góra. Pomijają zwiedzanie uroczej Srebrnej Góry, bo ich jedynym celem jest najbardziej rozpoznawalna atrakcja okolicy.
W Sobótce tym nadrzędnym celem jest Ślęża – popularny szczyt położony tak blisko Wrocławia, że jest pierwszym wyborem na jednodniową wycieczkę dla mieszkańców miasta. Sznury samochodów pędzą na parkingi w okolicach szlaków prowadzących na Ślężę, mijając po drodze chociażby uroczy Rynek w Sobótce.
Na zaproszenie Sklepu Ślężański odwiedziliśmy Sobótkę i zwiedziliśmy ją pod opieką certyfikowanego przewodnika sudeckiego. Okazuje się, że warto poświęcić na wycieczkę w te rejony kilka dodatkowych godzin i zwiedzić atrakcje tego uroczego, ale niedocenianego jeszcze miasteczka.
Pokażę Ci, dlaczego nie warto omijać Sobótki i które ciekawe miejsca i atrakcje powinieneś odwiedzić.
1. Rynek w Sobótce i kościół św. Jakuba
Nie wypada nam zacząć zwiedzania Sobótki gdzie indziej niż na centralnym placu miasta. Rynek w Sobótce to niewielki, podłużny plac, przy którym stoją ważne dla miasta budynki – Ratusz i parafialny kościół św. Jakuba Apostoła.
Ratusz to dwupiętrowy budynek, który powstał w XIX wieku. Nie jest przeznaczony do zwiedzania, a jego wnętrza zajmuje Urząd Miasta i Gminy Sobótka. Tuż obok niego, na placyku dzielącym ratusz od kościoła św. Jakuba, możesz obejrzeć dużą makietę masywu Ślęży i okolic Sobótki. Jeśli nie znasz okolicy, to instalacja ułatwi Ci odnalezienie się w terenie.
Dominującym w krajobrazie miasta budynkiem jest gotycki kościół św. Jakuba pochodzący z XV wieku. Wystrój wnętrza kościoła powstał nieco później – pochodzi z XVII i XVIII wieku. U podstawy wysokiej wieży kościoła znajdziesz wmurowaną, kamienną rzeźbę romańskiego lwa, który wystaje trochę poza obrys wieży.
Kościół św. Jakuba mocno ucierpiał w końcówce II wojny światowej, przez co wymagał kompleksowej odbudowy. Udało się ją zakończyć w 1957 r.
Tuż przy, jeszcze niedawno znajdującej się na Rynku, aptece “Pod Orłem” możesz zauważyć ozdobne kute kraty okienne. Są one dziełem Jaroslava Vonki – czeskiego mistrza kowalstwa artystycznego, który przez blisko 10 lat mieszkał w Sobótce.
Wędrując dalej na południe, tuż za kościołem trafisz na budynek dawnego szpitala. Współcześnie mieści się w nim Muzeum Ślężańskie.
2. Muzeum Ślężańskie
Muzeum Ślężańskie znajduje się w niepozornym budynku dawnego szpitala prowadzonego przez kanoników regularnych, który powstał w XVI wieku. Datę powstania budynku widać na jednym z dwóch portali wejściowych. Starszy z portali przeniesiono tutaj z jednej z rozebranych kamienic, która stała dawniej na rynku w Sobótce.
Sprawdź artykuł: Polskie góry na weekend – 12 miejsc, które warto odwiedzić
Obiekt to muzeum regionalne, opowiadające nie tylko o historii Sobótki i okolic, ale też o przyrodzie masywu Ślęży oraz lokalnych tradycjach i wierzeniach. W ogrodzie, otaczającym muzeum, znajduje się lapidarium, czyli ekspozycja kamiennych fragmentów rzeźb i elementów architektonicznych. Wśród nich znajdziesz Kolumnę Sobótczańską – głaz kultowy pochodzący prawdopodobnie z epoki neolitu.
W muzeum możesz obejrzeć dwie wystawy stałe: “Śladami dawnych wierzeń” i “Przyroda masywu Ślęży” oraz prezentującą sztukę współczesną “Galerię Muzeum Ślężańskiego”.
Wstęp do muzeum jest płatny – na stronie internetowej sprawdzisz aktualne ceny biletów i godziny otwarcia. Warto śledzić aktualności na stronie internetowej Muzeum Ślężańskiego, które co jakiś czas organizuje, np. warsztaty dla najmłodszych.
3. Kościół św. Anny i Ogródek Geologiczny
Jeśli zdecydujesz się przyjechać do Sobótki autobusem, wysiądziesz z niego tuż przy okazałym budynku Kościoła św. Anny. Jego imponująca bryła to tzw. kościół halowy, w którym nawy mają taką samą wysokość. Pierwotnie istniała tu tylko kaplica, do której pielgrzymowano, aby pomodlić się przy cudownej figurce św. Anny Samotrzeć. W XVI wieku dobudowano do kaplicy kościół.
Jeśli będziesz miał ochotę wejść do środka świątyni, rzuć okiem na pochodzący z 1720 r. ołtarz główny oraz gotyckie rzeźby przy filarach. Tuż przy kościele św. Anny stoją dwie rzeźby. Jedna z nich przypomina lwa, a druga… grzyba (chociaż prawdopodobnie to fragment postaci ludzkiej).
Obok rzeźb zorganizowano niewielki ogródek geologiczny, który ma pokazać turystom bogactwo minerałów, występujących w tych rejonach. Znajdziesz tam, m.in. wyroby kamieniarskie, kamień młyński, pochodzący z wiatraka działającego dawniej w okolicach Sobótki i wózki kopalniane, które pracowały w pobliskich kamieniołomach.
Niedaleko działa Sklep Ślężański, na którego zaproszenie przyjechaliśmy do Sobótki. W sklepie możesz kupić ciekawe wyroby pochodzące od lokalnych wytwórców z rejonu Sobótki. Zaopatrzysz się tu, m.in. w wino z Winnicy Celtica, o której opowiem Ci w dalszej części artykułu.
Sklep Ślężański to też punkt, do którego powinni zajrzeć turyści, szukający informacji o atrakcjach turystycznych regionu. Można tam odebrać darmowy Informator Ślężański, czyli mapkę pełną wskazówek dla turystów. Znajdziesz w niej propozycje tras pieszych, biegowych i rowerowych oraz masę informacji o lokalnej gastronomii i zapleczu noclegowym.
W Ślężańskim kupiłem plakat z serii “Ślęża odpręża” zaprojektowany przez Jadwigę Słowińską. Teraz dodaje trochę życia do kącika, w którym pracuję i przypomina o tym, że góry ciągle wzywają. Więcej plakatów z motywami Sobótki i Ślęży znajdziecie w sklepie Slezanski.pl.
4. Winnica i Winiarnia Celtica
W budynku zabytkowej Gazowni Miejskiej w Sobótce, pochodzącej z początku XX wieku, od kilku lat działa lokalna Winiarnia Celtica. Jej właściciel – Przemysław Demków, łamie tym samym utarte stereotypy o Polsce jako kraju, który nie sprzyja klimatycznie uprawie winorośli.
Jeszcze do lat 80. XX budynek Gazowni Miejskiej działał zgodnie ze swoim przeznaczeniem, produkując gaz świetlny poprzez suchą destylację węgla kamiennego. W budynku zachowały się elementy dawnego wyposażenia gazowni, m.in. pokaźny piec i kocioł parowy. Pan Przemysław opowiada o nich przed rozpoczęciem degustacji.
Współcześnie działa tu Winnica Celtica – miejsce, w którym w kameralnych warunkach powstają lokalne wina Sabat. Ich pełną ofertę wraz z cennikiem możesz znaleźć na stronie internetowej winnicy.
Wina powstają z winogron, które uprawiane są w winnicy leżącej niedaleko Sobótki. Na 1 hektarze rośnie ok. 5000 krzewów winorośli reprezentujących 12 szczepów. W jednym sezonie zbiera się tutaj ręcznie ok. 20 ton owoców.
Winnica Celtica organizuje degustacje swoich win, a na jedną z nich mieliśmy przyjemność być zaproszeni. Spróbowaliśmy 5 rodzajów lokalnych win: Riesling, Sauvignon blanc, Regent, Merlot oraz wina z czerwonej porzeczki.
Do Wrocławia wróciliśmy z 2 butelkami ulubionych odmian, czyli Rieslinga i genialnego wina z czerwonej porzeczki. Podczas degustacji czeka Was nie tylko próbowanie lokalnego wina, ale również ciekawa opowieść Pana Przemysława o tym, jak wygląda produkcja wina w Sobótce.
Winnica Celtica oferuje też pokoje gościnne. Ofertę możesz sprawdzić na ich stronie na Booking.com.
5. Szlaki turystyczne na Ślężę
Ślęża to samotny szczyt (nie licząc znajdującej się na jego południu Raduni), który jest gwiazdą regionu i najbardziej rozpoznawalną atrakcją okolic Sobótki. W weekendy parkingi u stóp masywu Ślęży pękają w szwach, a szlaki prowadzące na szczyt są pełne turystów, którzy przyjechali tu na jednodniową wycieczkę. Tutejszą przyrodę chroni Ślężański Park Krajobrazowy.
Ślęża mierzy co prawda tylko 718 m n.p.m., ale wybija się na ok. 500 metrów ponad poziom okolicznych równin. Wydaje się być przez to znacznie wyższa, a ta duża wybitność pozwala zobaczyć ją nawet z odległych punktów Dolnego Śląska. Wędrówka z Sobótki na Ślężę to jeden z ulubionych pomysłów mieszkańców Wrocławia na aktywny weekend bez długiej podróży w Karkonosze.
Na szczycie Ślęży działa Dom Turysty PTTK, który serwuje turystom ciepłe posiłki i napoje. Obiekt nie udostępnia miejsc noclegowych. Tuż obok znajdziesz kościół pw. Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny i kamienną rzeźbę Niedźwiedzia Ślężańskiego, który stał się symbolem Sobótki i Ślęży.
Trochę z boku, kilkadziesiąt metrów drogi niebieskim szlakiem od szczytu, znajdziesz wieżę widokową. Wdrap się na nią, żeby mieć duży fragment Dolnego Śląska jak na dłoni. Wejście jest darmowe i prowadzi po stromej drabince, ale nie ma tu problemów z bezpieczeństwem. Uwaga tylko na głowę, bo przy schodzeniu z drabinki łatwo zahaczyć o strop – coś o tym wiem. ;)
Masyw Ślęży jest pokryty siecią tras rowerowych – szczególnie szybkich i stromach zjazdów single track dla miłośników jazdy na rowerze MTB. Łatwo dotrzeć tu z rowerem pociągiem z Wrocławia, wysiadając na stacji w Sobótce i dojeżdżając do Domu Turysty “Pod Wieżycą”. Trasy mają zróżnicowany stopień trudności – znajdzie się tu coś dla początkujących i osób z większym doświadczeniem z rowerami górskimi.
6. Szlaki turystyczne na Radunię
Jeśli nie przepadasz za tłumami turystów albo chcesz trochę wydłużyć swoją wycieczkę przez Ślężę, zaplanuj również wejście na Radunię. Szczyty Ślęży i Raduni oddziela od siebie Przełęcz Tąpadła, na której działają sporej wielkości parkingi. Sam wierzchołek Raduni znajduje się w Rezerwacie Góra Radunia, do którego turyści nie mają wstępu ze względu na ochronę przyrody, ale niebieskim szlakiem będziesz mógł trawersować tę górę kilkadziesiąt metrów poniżej szczytu.
W masywie Raduni znajduje się źródło rzeki Czarna Woda, która jest dopływem Bystrzycy (tej samej, która w Zagórzu Śląskim tworzy sztuczne Jezioro Bystrzyckie z pokaźną tamą). Wokół Raduni wyrosło wiele ludowych mitów. Posądzało się ją o to, że była miejscem spotkań i sabatów okolicznych czarownic. Wiemy na pewno, że Radunia była miejscem starożytnego kultu księżyca.
7. Wieżyca i Dom Turysty pod Wieżycą
Rzut beretem od centrum Sobótki znajduje się niewielki szczyt będący w cieniu popularnej Ślęży – Wieżyca. Na mierzący 414 m n.p.m. szczyt prowadzi żółty szlak biegnący obok Domu Turysty pod Wieżycą. Wędrówkę żółtym szlakiem możesz kontynuować aż do szczytu Ślęży – to trasa alternatywna dla popularniejszego szlaku czerwonego.
Tuż przy Domu Turysty pod Wieżycą istnieją jeszcze ledwie widoczne pozostałości po starożytnym kamieniołomie. Mijając Dom Turysty, możesz zajrzeć do środka i zjeść tam ciepły posiłek. Obiekt oferuje też miejsca noclegowe. Wszystkie szczegóły znajdziesz na stronie internetowej Domu Turysty pod Wieżycą.
8. Rezerwat Archeologiczny w Będkowicach
W Będkowicach niedaleko Sobótki można podziwiać rekonstrukcję drewnianej zabudowy grodu obronnego, który pochodził z wczesnego średniowiecza. W grodzisku zamieszkiwali Ślężanie. Zespół był otoczony wałem z drewna i ziemi, umocnionym kamieniami i gliną. Współcześnie odtworzono fragment palisady i bramy.
Sprawdź artykuł: Dolny Śląsk – gdzie jechać w góry? 9 propozycji dla miłośników gór
Na terenie rezerwatu znajduje się 7 zespołów cmentarnych, czyli kurhanów, pochodzących nawet z VIII wieku. Grodzisko w Będkowicach było ośrodkiem pogańskiego kultu. Wstęp na teren rezerwatu archeologicznego jest darmowy. Na terenie dawnego grodziska znajdziesz kilka tablic informacyjnych, które pomogą Ci lepiej zrozumieć historię tego miejsca.
9. Zalew w Sulistrowicach
Kto by pomyślał, że pod Ślężą można też zrelaksować się na piaszczystej plaży. Na symbolicznej wielkości plażę i widok na Masyw Ślęży możesz liczyć nad Zalewem Sulistrowickim. Powstał w latach 70. w ramach działań związanych z ochroną przeciwpowodziową regionu.
O ile nie jest to raczej miejsce, nad którym możesz spędzić tygodniowy urlop, to już kilkugodzinny relaks z ładnym widokiem to całkiem dobry pomysł. Obok zalewu działa spory parking i biegnie czerwony szlak, który w kilkadziesiąt minut zaprowadzi Cię na szczyt Ślęży.
Możesz zaparkować przy Zalewie Sulistrowickim i ruszyć w pętlę, prowadzącą przez Radunię i Ślężę. Trasa liczy ok. 14 kilometrów, a jej przejście powinno Ci zająć ok. 5 godzin. To dobra propozycja, jeśli szukasz pomysłu na jednodniową wycieczkę w tym rejonie Dolnego Śląska.
10. Zamek Górka
W wysuniętej na zachód, położonej za szczytem Gozdnicy części Sobótki – Górce, możesz zobaczyć wymagający dużych inwestycji Zamek Górka. Jego historia bierze początek już w XII wieku, gdy powstała tam pierwsza kaplica. Zespół pałacowy był zamieszkany do ostatnich dni II wojny światowej przez ich ówczesnych właścicieli, rodzinę von Kulmitz. Ta rodzina odpowiada za XIX-wieczną przebudowę zamku – ostatnią istotną inwestycję w zamku Górka.
Po wojnie zamek doszczętnie ograbiono i poza niewielkimi remontami nie doczekał się kompleksowej rewitalizacji. Od wielu lat trwa częściowy remont zamku, ale nie wiadomo ani ile potrwa, ani czy istnieje szansa na chociażby częściowe udostępnienie Górki dla turystów. Jeśli starczy Ci czasu, możesz obejrzeć zamek, chociaż możliwe jest to wyłącznie z zewnątrz.
Jak dojechać do Sobótki? Dojazd z Wrocławia
Sobótka leży ok. 40 minut jazdy samochodem od centrum Wrocławia. Jeśli w tym samym dniu planujesz wejść na Ślężę, a potem zwiedzić Sobótkę, nie podjeżdżaj samochodem na parkingi tuż pod Ślężą. W zamian za to zatrzymaj samochód w okolicach Rynku i stamtąd rusz na szczyt Ślęży.
Możesz iść czerwonym szlakiem bezpośrednio na Ślężę albo dojść do Domu Turysty pod Wieżycą i z tego miejsca zacząć wędrówkę przez szczyt Wieżycy (szlak żółty, a później czerwony). Po zakończeniu górskiej wycieczki wróć do centrum Sobótki. Wtedy będziesz miał okazję zwiedzić opisane przeze mnie atrakcje i odpocząć po wycieczce.
Sobótka jest też łatwo dostępna transportem zbiorowym. Od niedawna do miasta kursują bezpośrednie, szybkie pociągi Kolei Dolnośląskich, które dystans z Wrocławia pokonują w 30-40 minut. Wysiadając na stacji Sobótka znajdziesz się od razu na żółtym szlaku prowadzącym na Ślężę. Bilety na pociągi możesz kupić np. przez aplikację KOLEO.
Z centralnego dworca autobusowego we Wrocławiu regularnie objeżdżają autobusy do Sobótki. Jeżdżą mniej więcej co godzinę (również w weekendy). Niektóre kursy pozwalają jechać dalej, np. do Sulistrowiczek, skąd możesz ruszyć na Radunię lub wejść na Ślężę od południowej strony. Rozkłady jazdy autobusów i ceny biletów sprawdzisz na e-podroznik.pl.
Co jeszcze powinieneś przeczytać?
Mam nadzieję, że po przeczytaniu artykułu zdecydujesz się nie tylko na wejście na Ślężę, ale również na zwiedzanie leżącej u jej stóp Sobótki. Liczne atrakcje i ciekawe miejsca Sobótki pozwolą Ci na zaplanowanie całego dnia zwiedzania, połączonego z górskimi wędrówkami szlakami w rejonie Ślęży. Życzę Ci udanej wizyty w Sobótce!
Dzięki, że przeczytałeś ten artykuł!
Napisaliśmy go zgodnie z naszymi standardami jakości publikacji, korzystając z 15 lat doświadczenia w podróżach. Dbamy o to, aby tekst był aktualny, wiarygodny i pełen osobistych wskazówek.
- Chciałbyś coś dodać do artykułu? Zauważyłeś błąd lub nieaktualne dane? Napisz do nas korzystając ze strony Kontakt.
- Poznaj zespół bloga i dowiedz się, dlaczego podróże są dla nas ważne. Sprawdź też nasze inne kierunki podróży.
- Możesz postawić nam wirtualną kawę za dowolną kwotę, która pomoże w rozwoju bloga. Treści na blogu są i będą darmowe.