9 atrakcji Rudaw Janowickich oraz szlaków i miejsc, które warto zobaczyć

Wycieczka w Rudawy Janowickie to dobry pomysł na jednodniowy lub weekendowy wypad w góry Dolnego Śląska. Na szlakach Rudaw Janowickich zaczynałem swoje pierwsze przygody z chodzeniem po górach i mam do tego pasma górskiego szczególny sentyment. W artykule zebrałem dla Ciebie najpiękniejsze szlaki i trasy Rudaw Janowickich oraz atrakcje, które warto zobaczyć. Najwyższy czas zdobyć kilka nowych szczytów.

Co znajdziesz w artykule?

• listę najciekawszych atrakcji, szlaków i tras, które warto odwiedzić w Rudawach Janowickich,
• wskazówki na temat dojazdu do Rudaw Janowickich samochodem i transportem publicznym (pociągi, autobusy),
• propozycje noclegów w rejonie Rudaw Janowickich.

Gdzie leżą Rudawy Janowickie?

Rudawy Janowickie to dolnośląskie pasmo górskie leżące między Jelenią Górą a Wałbrzychem, we wschodniej części Sudetów Zachodnich. Od północy to pasmo górskie jest zamknięte przez dolinę rzeki Bóbr. Od 1989 r. na tym terenie działa Rudawski Park Krajobrazowy. Łączy on leżące blisko siebie pasma, po których będziemy wędrować w tym artykule:

• Rudawy Janowickie,
• Góry Sokole,
• Góry Ołowiane,
• Wzgórza Karpnickie.

W Rudawach Janowickich przez lata wydobywano granity, marmury, ale również rudy żelaza, arsenu, miedzi. W terenie można zauważyć sporo zasypanych wyrobisk, kamieniołomów i pogórniczych hałd. Niektóre z tych miejsc urosły do rangi dużej atrakcji turystycznej, jak np. Kolorowe Jeziorka, które znajdziesz w miejscu dawnej kopalni pirytu.

Tego dnia w Rudawach przechodziliśmy kilka razy płynnie między wiosną, a zimą. Nie zmarzłem, ani za mocno się nie przegrzałem – a to ważne w przejściowym sezonie. Fajne było też to, że nie wyglądałem w bluzie jak każdy inny turysta, którego mijałem tego dnia na szlakach.

Rudawy Janowickie nadają się do wędrówek dla miłośników gór w dowolnym wieku. Poradzą sobie tutaj dzieci, ale większych problemów nie będą miały również osoby starsze. Całodniowa wycieczka w Rudawy nie da Ci szczególnie popalić i następnego dnia będziesz gotowy do pracy/dalszych wędrówek. Jednocześnie nie będzie to jednak nudny, jednostajny spacer, który zupełnie Cię nie zmęczy.

Lubię szlaki i trasy w Rudawach Janowickich za ich łagodny, ale różnorodny profil i świetne widoki. To pasmo górskie to “taras widokowy” na pobliskie Karkonosze i leżące w dolinach miasta. Czas na moje rekomendacje atrakcji oraz najpiękniejszych szlaków i tras, do których warto dotrzeć podczas wędrówki po Rudawskim Parku Krajobrazowym.

1. Kolorowe Jeziorka

Kolorowe Jeziorka w pobliżu wsi Wieściszowice to moje wiosenne odkrycie roku. Pamiętam uczucie opadającej szczęki, gdy po raz pierwszy zobaczyłem tę atrakcję Rudaw Janowickich, którą zalicza się do tzw. nowych cudów Polski.

Kolorowe Jeziorka to cztery zbiorniki wodne, które powstały na zboczach Wielkiej Kopy we wschodniej części Rudaw Janowickich. Znajdują się w miejscu dawnych kopalni pirytu, które przestały działać w 1925 r.

Spływająca z górskich zboczy woda porywała ze sobą szereg substancji, które zabarwiały ją na różne kolory. W ten sposób w Rudawach Janowickich powstały: Żółte Jeziorko, Purpurowe Jeziorko, Błękitne Jeziorko, Zielone Jeziorko.

Wycieczka do Kolorowych Jeziorek nie wymaga prawie żadnego przygotowania i kondycji. Parking znajduje się kilkaset metrów od pierwszego z jeziorek, a wędrówka do najbardziej zjawiskowego moim zdaniem Błękitnego Jeziora zajmuje spokojnym tempem 30 minut. Na terenie Kolorowych Jeziorek jest sporo ławek i miejsc, w których możesz odpocząć i zrobić sobie krótki piknik. ;) Przyjemna, rodzinna atrakcja.

2. Sokolik, Krzyżna Góra i Husyckie Skały

Wejście na Sokolik i Krzyżną Górę to propozycja na krótką wycieczkę w stylu “szybki wypad w góry dla pięknych widoków”. Trasa jest odpowiednia dla osób w każdym wieku, a znajdujące się na trasie schronisko da Ci okazję do odpoczynku na łonie natury.

Najlepszą bazą wypadową dla wycieczki na szczyty Sokolika i Krzyżnej Góry jest Trzcińsko (możesz tu dojechać pociągiem), ale dojść tu można wygodnie również z Karpników i Wojanowa / Bobrowa.

Jeśli w ten rejon Rudaw Janowickich wybierasz się samochodem, to na Przełęczy Karpnickiej znajdziesz ogólnodostępne parkingi. Główny cel wędrówki, czyli Sokolik, składa się z dwóch formacji skalnych. Na tę wyższą (642 m n.p.m.) możesz się wdrapać po starych, trochę skrzypiących schodach. Zamontowano je pierwotnie w 1884 lub 1885 r. Warto wspiąć się po nich, bo na górze istnieje niewielki taras widokowy z genialnym widokiem m.in. na Karkonosze i zabudowania Jeleniej Góry.

Dawniej można się było też łatwo dostać na niższą formację – tzw. Sokolika Małego. Przed II wojną światową między szczytami przerzucona była kładka, ale z niewiadomych przyczyn zniknęła i do dzisiaj jej nie odbudowano.

Wracając z Sokolika, na wysokości Husyckich Skał możesz odbić czarnym szlakiem w kierunku Krzyżnej Góry. Spacer w jedną stronę nie powinien Ci zająć więcej niż 15 minut. Pod szczytem trafisz na ruiny zamku Sokolec, a na sam szczyt wejdziesz po skalnych stopniach.

Znajdujące się na rozdrożu Husyckie Skały wzięły swoją nazwę od husytów uciekających w nocy z 11 na 12 sierpnia 1434 r. z zamku Sokolec. Zostali tam zwabieni podstępem i wydani przez właściciela zamku w ręce katolików. Uciekający z zamku husyci dotarli do Husyckich Skał i zbłądzili tak nieszczęśliwie, że ich konie pobiegły wprost na skalne urwiska.

3. Ruiny zamku Bolczów

Nieźle zachowane ruiny zamku pochodzącego z XIV wieku, odbudowanego po dużych zniszczeniach w XVI wieku. Przy budowie korzystano ze znajdujących się na szczycie granitowych skałek i w nie wkomponowano zamek. To dodaje ruinom uroku. Bolczów leży powyżej miejscowości Janowice Wielkie, do której możesz dojechać m.in. pociągiem z Wrocławia, Wałbrzycha i Jeleniej Góry.

Wejście tutaj to szybka, ale dość wymagająca wycieczka – podejście bywa miejscami dość strome (ale to nic, z czym nie poradzi sobie osoba z nawet przeciętną kondycją – jedynie będziesz częściej odpoczywać). ;)

W czasie potopu szwedzkiego Bolczów został zdobyty przez szwedzkie wojska i spalony. Od tego czasu pozostaje trwale zabezpieczoną ruiną. Dobrze zachowała się okalająca zamek sucha fosa. Wstęp na jego teren nie jest biletowany. Przy zamku nie działają żadne punkty gastronomiczne.

Jeśli nie masz danego dnia ochoty na dłuższe wycieczki, wdrapanie się na zamek Bolczów będzie ciekawym pomysłem. Możesz kontynuować wycieczkę spod zamku i iść dalej w stronę Starościńskich Skał i schroniska Szwajcarka pod Sokolnikiem. Powrotny pociąg możesz złapać na stacji w Trzcińsku.

4. Miedzianka z Browarem Miedzianka

Do Justusa Decjusza – dawnego właściciela zamku Bolczów władającego nim w XVI wieku i sekretarza króla Zygmunta Starego, należała również górnicza miejscowość Miedzianka. Miedzianka to współcześnie wieś leżąca niedaleko Janowic Wielkich, a w latach 1519 – 1945 miasto i ważny ośrodek górnictwa miedzi, srebra, cynku i ołowiu.

Centrum miasta składało się z czterech ulic, a w Miedziance działały m.in. łaźnie, rzeźnie, sklep mięsny, zegarmistrz, apteka, sklep z ceramiką. To, co dało Miedziance sławę i bogactwo, czyli górnictwo, doprowadziło ostatecznie do upadku miejscowości.

Srebro w Miedziance zaczęto wydobywać już w XIV wieku. Później eksploatowano również złoża miedzi i innych minerałów. W XVI wieku w Miedziance działało aż 160 szybów i sztolni górniczych.

Bogactwa naturalne eksploatowano w takim tempie, że złoża zaczęły się szybko wyczerpywać. Próbowano zarówno nowych metod wydobycia, jak i starano się znaleźć kolejne, cenne minerały – nie zatrzymało to jednak upadku Miedzianki.

W 1925 r. zamknięto ostatni szyb. Miejscowość podjęła próbę przetrwania i zaczęła się stawać modnym ośrodkiem turystycznym. W promocji Miedzianki pomagał też działający tam od XV wieku browar. Po II wojnie światowej rękę na złożach uranu położyli Rosjanie, którzy wydobyli tu w tajnych warunkach 600 ton surowca i wywieźli go w głąb Związku Radzieckiego. Górnictwo to “nie brało jeńców”.

Pogłębiające się szkody górnicze doprowadziły do decyzji o likwidacji Miedzianki. Nie zważając na cenną architekturę miejscowości, wysadzono kościół ewangelicki, zakazano remontów domów dotkniętych uszkodzeniami górniczymi , a pozostałych mieszkańców ostatecznie przesiedlono do Jeleniej Góry.

Od 2015 r. w Miedziance działa Browar Miedzianka. W restauracji można spróbować lokalnie produkowanego piwa i zjeść smaczny obiad. Browar prowadzi mały hotel, w którym możesz spędzić noc po całodniowej wędrówce po Rudawach Janowickich.

5. Starościńskie Skały

Po drodze między schroniskiem Szwajcarka a ruinami zamku Bolczów, przed Twoimi oczami wyrośnie w pewnym punkcie niebieskiego szlaku kilka wielkich formacji – to właśnie Starościńskie Skały. Osiągają one w najwyższym punkcie 718 m n.p.m. Warto spędzić tutaj chwilę, bo skałki układają się w niewielkie skalne miasto – z wąskimi przejściami, mostami, filarami i półkami. Brzmi to jak dobra zabawa – nawet dla dorosłych.

Na jednej ze skał poszukaj śladów napisu “Mariannenfels” na cześć Marianny – żony Wilhelma Hohenzollerna, dawnego właściciela parku krajobrazowego, w którego skład wchodziły też Starościńskie Skały. Na Starościńskich Skałach zorganizowano punkt widokowy.

6. Skalnik – najwyższy szczyt Rudaw Janowickich

Pomimo, że Skalnik to najwyższy szczyt Rudaw Janowickich, jest mniej popularny od Sokolika i spacerów w rejonie Starościńskich Skał. Nie oznacza to jednak, że nie warto pojawić się w tym rejonie Rudawskiego Parku Krajobrazowego.

Góra osiąga wysokość 945 m n.p.m. Na jej szczycie możesz zauważyć ruiny dawnej wieży widokowej. Na Skalnik można dojść z Janowic Wielkich (11 km, ok. 4 h), ale szybciej będzie wyruszyć z Kowar (6 km, 2,5 h). Ze Skalnikiem sąsiaduje szczyt Ostra Mała, z której roztacza się piękny widok na pobliski teren.

Pod Skalnikiem możesz zatrzymać się na noc w ciekawej konfiguracji – w jednej z całorocznych jurt z pięknym widokiem na Rudawy Janowickie z tarasu. Opisałem to miejsce w tekście o najciekawszych domkach i agroturystykach na Dolnym Śląsku, w którym możesz znaleźć kilka innych pomysłów na ciekawe noclegi.

7. Skalny Most i skała Piec

W Rudawach Janowickich nie brakuje ciekawych formacji skalnych. Jedną z najciekawszych i najchętniej fotografowanych jest Skalny Most, który znajduje się przy trasie łączącej Starościńskie Skały z ruinami zamku Bolczów. Skalny Most to jedna skała mierząca ponad 20 metrów, która została rozdzielona przez głębokie pęknięcie.

Ok. 3 metrów od najwyższego punktu skały powstał tytularny skalny most, na który spoglądają codziennie dziesiątki turystów. Skalny Most wykazuje zwiększone promieniowanie radioaktywne. Nie jest ono jednak na tyle duże, żeby przebywanie tutaj było w jakiś sposób niebezpieczne. ;)

Wejście na skałę nie jest możliwe zwykłą drogą dla pieszych. Dostęp do szczytu mają tylko profesjonalni wspinacze. Tuż obok Skalnego Mostu znajduje się skała Piec, na którą dla odmiany można się wygodnie wdrapać. Z punktu widokowego na niej widać dobrze Starościńskie Skały i Dolinę Janówki.

8. Pałac w Ciechanowicach

W miejscowości Ciechanowice na trasie kolejowej między Jelenią Górą a Wałbrzychem, tuż przy stacji kolejowej, stoi pochodzący z XVI wieku pałac. Budynek niszczał przez szereg lat, ale szczęście uśmiechnęło się do niego w 2008 r., gdy został sprzedany i zaczął się jego remont.

W trakcie prac odkryto bezcenne, XVI-wieczne freski, które szczelnie pokrywają ściany dużej części pałacu. Pałacu w Ciechanowicach nie można niestety jeszcze zwiedzać, ale warto zapisać sobie ten punkt na swojej liście miejsc do zobaczenia. Obiekt i otaczający go park mają duży potencjał turystyczny.

9. Zamki i pałace w okolicach Rudaw Janowickich

Jeśli będziesz miał do dyspozycji więcej czasu, możesz zwrócić uwagę na kilka dodatkowych atrakcji Rudaw Janowickich, które również zaznaczyłem na specjalnie przygotowanej na potrzeby artykułu mapce.

• Pałac w Wojanowie – okazały pałac o kształcie zbliżonym do kwadratu, z 4 strzelistymi wieżami przy każdym z narożników. Przeszedł kompleksowy remont i współcześnie działa w nim hotel ze SPA i restauracja. Przy pałacu istnieje okazały park.

• Pałac w Bobrowie – leży niespełna 2 kilometry od pałacu w Wojanowie. Jest malowniczo położony na skarpie przy rzece Bóbr. Nie miał tyle szczęścia co sąsiad i nie doczekał się remontu, a jego stan techniczny jest kiepski. Obiekt o dużym potencjale turystycznym – na razie niestety zaniedbany.

• Zamek w Karpnikach – pochodzący z XIV wieku obiekt, który działa jako luksusowy hotel i restauracja. Wiemy, że nocowała w nim m.in. księżniczka bawarska Maria Anna, a później córka brytyjskiej królowej Wiktorii. Aktualny wygląd bryły to wynik przebudowy z połowy XIX wieku, gdy zamek przeszedł w ręce Hohenzollernów i przeżywał swoje “tłuste lata”. W czasach II wojny światowej był jedną ze skrytek Grundmanna (mogły tu więc być ukryte bezcenne dzieła sztuki).

• Pałac w Łomnicy – zbudowany w XVII wieku barokowy pałac, w którym obecnie działa hotel i restauracja. Stoi po sąsiedzku z pałacem w Wojanowie, po drugiej stronie rzeki Bóbr. W pałacu działa również muzeum oraz lniany dom towarowy.

Jak dojechać do Rudaw Janowickich?

Rudawy Janowickie są dobrze skomunikowane z resztą Dolnego Śląska i Polski komunikacją zbiorową. Pociągami można dojechać do baz wypadowych w to pasmo górskie – do stacji Marciszów, Ciechanowice, Janowice Wielkie, Trzcińsko. Autobusami z Jeleniej Góry można dojechać do Kowar.

Jeśli chcesz ruszyć w Rudawy Janowickie samochodem, również skup się na tych miejscowościach. Dodatkowo, jeśli planujesz wyprawę do Kolorowych Jeziorek, to możesz samochodem dojechać do wsi Wieściszowice, a stamtąd pójść pieszo do jeziorek.

Rudawy Janowickie – gdzie spać? Polecane noclegi

Większość wycieczek w to pasmo górskie ogranicza się do jednodniowych wypadów, ale w razie potrzeby istnieje na tym terenie niewielka baza noclegowa.

• Browar Miedzianka – najlepszy wybór, jeśli chcesz spędzić w Rudawach spokojny weekend, a wieczorem zrelaksować się przy smacznym piwie. Browar posiada kilka pokoi w bardzo dobrym standardzie.

• Schronisko PTTK Szwajcarka – dobrze się tu zatrzymać, jeśli przygoda w Rudawach Janowickich to część większej wędrówki. Łatwo tu zregenerować siły, a po nocy ruszyć w dalszą drogę (lub szybko zejść do Trzcińska, skąd można pociągiem ruszyć w Polskę).

• Domek Słoneczne Wzgórze – domek do wynajęcia zlokalizowany w Mniszkowie, niedaleko Janowic Wielkich i Miedzianki. W sam raz dla rodziny lub większej grupy osób, która chce przez kilka dni odpocząć w otoczeniu gór i świeżego powietrza.

Co jeszcze powinieneś przeczytać?

• Góry blisko Wrocławia: 10 pomysłów gdzie jechać w góry na Dolnym Śląsku

• Atrakcje Dolnego Śląska – TOP 24 miejsca, które warto zobaczyć (na jeden dzień i weekend)

• 6 domków w górach na Dolnym Śląsku na weekend i urlop

Mam wielki sentyment do wędrówek po Rudawach Janowickich. Mam nadzieję, że zaproponowane przeze mnie szlaki, trasy i atrakcje, które warto zobaczyć w Rudawach Janowickich zachęciły Cię do wycieczki w ten rejon Dolnego Śląska. Życzę Ci dużo pozytywnych wrażeń i udanej wędrówki!