Czarnogóra na własną rękę: co warto wiedzieć przed wakacjami?

Myślisz o podróżą do Czarnogóry na wakacje i zastanawiasz się, co warto wiedzieć przed wyjazdem? Trudno się dziwić – kraj przyciąga turystów wybrzeżem Adriatyku z uroczymi plażami i zabytkowymi miastami czy wpisanym na listę UNESCO miastem Kotor i Zatoką Kotorską. Na miłośników gór czekają w Czarnogórze m.in. parki narodowe Durmitor i Biogradska Gora oraz kanion rzeki Tara.

Zebrałem informacje praktyczne, które warto znać przed wyjazdem do Czarnogóry i które pozwolą wygodnie zwiedzić Czarnogórę na własną rękę.

Co znajdziesz w artykule?

• podstawowe informacje o Czarnogórze, abyś lepiej czuł się w tym kraju,
• zasady wjazdu do Czarnogóry (wymagane dokumenty na granicy),
• wygodny dojazd do Czarnogóry z Polski,
• rzeczy, o których musisz pamiętać przed wyjazdem,
• rady dotyczące wymiany waluty i korzystania z kart płatniczych,
• najlepsze miesiące w roku na podróż do Czarnogóry,
• mapa 400 atrakcji i ważnych punktów Czarnogóry,
• najlepsze miasta do zatrzymania się w Czarnogórze (i rekomendacje hoteli),
• bezpieczeństwo podróżowania po kraju,
• najciekawsze atrakcje i miejsca, które powinieneś zobaczyć,
• ceny i prognozy kosztów w Czarnogórze,
• pamiątki, które warto przywieźć z Czarnogóry.

Czarnogóra na własną rękę – podstawowe informacje, które warto wiedzieć o Czarnogórze

Czarnogóra to niewielki kraj leżący nad Morzem Adriatyckim, który graniczy z Bośnią i Hercegowiną, Chorwacją, Serbią, Kosowem i Albanią. Stolicą i największym miastem Czarnogóry jest Podgorica, do której dolecisz bezpośrednim samolotem z Polski. W całym kraju mieszka raptem 623 000 osób, czyli mniej niż we Wrocławiu.

Czarnogóra to dobry wybór na wakacyjny wyjazd dla Polaków. Na powierzchni podobnej do województwa lubuskiego zmieściły się setki interesujących atrakcji i turystycznych miejscowości idealnych na urlop, a ceny i koszty urlopu są niższe niż w przypadku Chorwacji. W 2019 r. Czarnogórę odwiedziło ponad 2,6 miliona turystów, czyli 4 razy więcej niż wynosi liczba mieszkańców kraju.

W czasie wyjazdu trwającego 7 dni będziesz w stanie zwiedzić sporą część czarnogórskiego wybrzeża. Jeśli przedłużysz wycieczkę do 10-14 dni, zdążysz zajrzeć w góry, odwiedzając np. Park Narodowy Durmitor. Przez całą Czarnogórę przejechaliśmy wynajętym samochodem i uznaję tę przygodę za jedną z najlepszych w ostatnim czasie.

W innym artykule opowiadam o tym, gdzie tanio wypożyczyć auto w Czarnogórze (również bez kaucji). Jeśli myślisz o wynajęciu auta, niżej znajdziesz listę najtańszych samochodów dostępnych na lotnisku w Podgoricy – wpisz datę swojego wyjazdu, żeby zobaczyć aktualne ceny.

Wjazd do Czarnogóry – czy potrzebna jest wiza lub paszport?

Polacy chcący wjechać do Czarnogóry nie potrzebują paszportu. Wystarczającym dokumentem jest dowód osobisty, który musi być ważny co najmniej 3 miesiące do przodu licząc od daty planowanego wyjazdu do Czarnogóry. Do pobytu nieprzekraczającego 30 dni wystarczy dowód osobisty, trwającego od 30 do 90 dni – paszport. Dłuższe pobyty wymagają wyrobienia wizy w ambasadzie.

Jak widzisz, zasady wjazdu dla Polaków do Czarnogóry są bardzo proste. Przed wyjazdem potwierdź je dla pewności na stronie Ministerstwa Spraw Zagranicznych. W razie problemów w Czarnogórze, pomocy udzieli Ci Ambasada RP w Podgoricy. Przy każdej podróży zagranicznej warto mieć ze sobą dwa dokumenty tożsamości (paszport i dowód osobisty) na wypadek zgubienia jednego z nich.

O czym warto pamiętać przed wyjazdem do Czarnogóry?

W podróżach zagranicznych stosuję się zawsze do kilku zasad, które pozwalają mi bezproblemowo zwiedzać świat już od ponad 10 lat. Zanim biorę się za planowanie zwiedzania, pamiętam o dwóch ważnych aspektach – bezpieczeństwie oraz kwestiach finansowych.

Wykup ubezpieczenie podróży

Wyjeżdżając za granicę, nie jesteś objęty żadnym ubezpieczeniem obowiązującym w Polsce. Nie pomaga Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ), bo Czarnogóra nie jest członkiem Unii Europejskiej. W razie problemów będziesz więc musiał ponieść koszty u lekarza czy w szpitalu. Szczęśliwie nie musiałem nigdy korzystać z moich polis, ale też nigdy nie wyjechałem z Polski bez wykupienia ubezpieczenia.

Na wakacje jedzie się po to, aby odpocząć, a nie, aby szukać sobie dodatkowych powodów do stresu. Przed każdą podróżą za granicę powinieneś wykupić ubezpieczenie turystyczne, które w kryzysowych sytuacjach pokryje koszty pomocy medycznej. Ubezpieczenia, które kupuję, kosztują kilka złotych za dzień (zanim je wykupisz, sprawdź koszty w kalkulatorze) – to koszt, który powinieneś ująć w kosztorysie wakacji.

Wymień pieniądze lub zamów kartę do taniej wymiany walut

W Czarnogórze obowiązuje waluta euro. Płatności kartą są popularne, ale nadal nie tak powszechnie dostępne jak np. w Polsce. Przed wakacyjnym wyjazdem powinieneś zadbać o zapas euro – do wyboru masz:

• wymianę w kantorze (od kilku lat przestałem to robić – nie jest to ani wygodne, ani tanie),

• wypłatę w bankomacie z polskiej karty bankowej (to już wygodniejsze, ale niestety drogie – polskie banki doliczają sobie duże prowizje, a kursy wymiany są bardzo niekorzystne),

• wypłatę z karty do taniej wymiany walut i płacenie nią w Czarnogórze (moim zdaniem najlepsza opcja, z której korzystam w czasie wyjazdów).

Na rynku jest kilka wygodnych kart do taniej wymiany walut. Sporo korzystałem z popularnego Revoluta, ale kilka lat temu przerzuciłem się na darmową kartę Curve. Jest wygodniejsza, bo nie trzeba jej doładowywać. Podpinasz ją w aplikacji do Twojego polskiego konta i wymiana walut odbywa się automatycznie w momencie wypłaty pieniędzy albo płatności kartą.

Karta stosuje tzw. międzybankowe kursy wymiany walut – znacznie korzystniejsze niż te, które oferują polskie banki. Zamówienie i korzystanie z karty jest darmowe – jeśli zrobisz to z tego linka, dostaniesz dodatkowo 50 zł do wykorzystania na start (aktywuje się po pierwszej, dowolnej transakcji, np. płacąc w Żabce). ;)

Jak dojechać do Czarnogóry z Polski?

Turyści jadący na urlop z Polski do Czarnogóry mają do wyboru podróż samochodem lub samolotem. Sporo osób decyduje się na przejazd samochodem i zwiedzanie przy okazji niektórych atrakcji Słowenii czy Chorwacji. Po Czarnogórze możesz jeździć z polskim prawem jazdy. Nie jest wymagane posiadanie Zielonej Karty.

W zależności od wybranej trasy, samochodem będziesz miał do przejechania przynajmniej 1500 km. Tę długą trasę warto rozłożyć przynajmniej na dwa dni. Możesz np. zdecydować się na nocleg w Wiedniu, w Lublanie czy w chorwackiej Dalmacji i zwiedzić dodatkowe atrakcje.

Podróż samolotem jest znacznie szybsza, ale przeszkodą dla niektórych mogą być koszty dużego bagażu i ceny lotów w szczycie sezonu letniego (chociaż dość łatwo złapać bilety w promocyjnych cenach). Do wyboru masz dwa porty lotnicze – w Podgoricy oraz w Tivat (w rejonie Zatoki Kotorskiej).

Jak dojechać z lotniska w Podgoricy do centrum miasta?

Lotnisko w Podgoricy to główny port lotniczy Czarnogóry. Rozmiarem przypomina jednak regionalne lotniska Polski i w szczycie sezonu jest zatłoczone. Aby dostać się do centrum Podgoricy, możesz skorzystać z pociągu (najmniej rekomendowane), taksówki (wygodna, ale droga opcja) lub wynajętego samochodu (wygodnie i elastycznie).

Ja zdecydowałem się na wynajęcie samochodu na lotnisku w Podgoricy. Dzięki temu w 10 dni udało mi się przejechać całe wybrzeże Czarnogóry i odwiedzić górskie parki narodowe. Samochód dał mi niezależność, a koszty wynajmu nie były wysokie jak na środek sezonu. Za Renault Clio na pełnych 11 dni zapłaciłem 435€, czyli 39€ za dzień (w sierpniu).

Już któryś raz korzystałem z wypożyczalni localrent.com i mogę ich polecić. Wszystkie procedury poszły szybko i bezproblemowo – nie było też żadnych trudności ze zwrotem, a kaucja wróciła na moje konto po kilkunastu dniach. Wypożyczałem od nich samochód również na Krecie i miałem podobne, pozytywne odczucia.

Jak dojechać z lotniska w Tivat do Kotoru i Zatoki Kotorskiej?

W letnim sezonie sporo samolotów dociera do portu lotniczego Tivat, który leży tuż przy Zatoce Kotorskiej. Z górskich punktów widokowych wokół Kotoru można obserwować starty i lądowania samolotów, co wygląda dość spektakularnie.

Do lotniska w Tivat nie dociera transport publiczny. Niektórzy turyści próbują skorzystać z autobusów przejeżdżających główną drogą obok lotniska, ale dojście do przystanku przy drodze jest niebezpieczne i niewygodne. Nie polecam korzystania z niego.

Do wyboru pozostaje Ci skorzystanie z taksówki. Oszustwa zdarzają się często, bo kierowcy taksówek chętnie wykorzystują nieświadomych turystów i windują ceny 2-3-krotnie. Koszt dojazdu do Kotoru nie powinien przekraczać 10€ – jeśli jest wyraźnie wyższy, poszukaj innej taksówki lub twardo negocjuj.

Podobnie jak w przypadku lotniska w Podgoricy, rozważ też wynajęcie samochodu. Objechanie Zatoki Kotorskiej to moim zdaniem obowiązkowy element zwiedzania Czarnogóry. Po drodze czeka Cię przejazd promem na drugi brzeg, co było dla mnie dodatkową atrakcją. Było ciasno, ale zmieściłem się na promie. ;)

Jak poruszać się po Czarnogórze?

Transport publiczny w Czarnogórze działa sprawnie między głównymi ośrodkami, szczególnie nadmorskimi kurortami. W sezonie autobusów jest sporo i ich liczba spada poza okresem wakacyjnym, ale oferta między większymi miastami jest nadal dość atrakcyjna.

Bilety kupuje się u kierowcy, ale na większych dworcach autobusowych działają też kasy biletowe. Przygotuj się raczej na płatności gotówką – karty nie są akceptowane u kierowców, rzadko też zdarza się to w kasach biletowych. Niektóre bilety można też kupić na stronie busticket4.me.

W niektórych autobusach większy bagaż jest obowiązkowo umieszczany w luku bagażowym za opłatą rzędu 1-2 euro (płatne gotówką). Przygotuj się na tę ewentualność i przepakuj potrzebne rzeczy do małego plecaka, który zabierzesz ze sobą na pokład. W wysokim sezonie sporo autobusów może być przepełnionych, więc momentami może być mniej wygodnie.

Czy warto wynająć samochód w Czarnogórze? Wszystko zależy od Twoich planów. Nie chciałem wiązać się z tylko kilkoma miejscami, bo sporo atrakcji Czarnogóry nie jest dostępnych transportem publicznym. Autobusami zwiedzisz główne miasta wybrzeża, ale nie dojedziesz nimi do atrakcji poza głównymi drogami.

W 10 dni udało mi się przejechać całe czarnogórskie wybrzeże i zrobić dużą pętlę przez góry, jadąc z Herceg Novi do Plužine i dalej przez Žabljak, Park Narodowy Durmitor, Park Narodowy Biogradska Gora i kanion rzeki Tara do Podgoricy. Wypożyczyłem małe Renault Clio, które bez problemu poradziło sobie również w górach.

Jak płacić w Czarnogórze? Jaka waluta obowiązuje?

Oficjalną walutą Czarnogóry jest euro – pomimo faktu, że Czarnogóra nie należy do Unii Europejskiej. Ułatwia to wymianę walut, szczególnie, że od 1 stycznia 2023 r. euro obowiązuje również w sąsiedniej Chorwacji, przez którą prawdopodobnie będziesz przejeżdżał jadąc do Czarnogóry samochodem.

Płatności kartą w Czarnogórze są coraz bardziej popularne. Możesz liczyć na to, że bezgotówkowo rozliczysz się w restauracjach i hotelach w turystycznych kurortach (Budva, Kotor, Ulcinj, Herceg Novi, Bar). Przygotuj gotówkę na płatności w prywatnych kwaterach, apartamentach i pensjonatach. Miej jednak ze sobą zapas gotówki, bo płatności kartą nie są tu tak popularne jak w Polsce.

Gotówką będziesz musiał zapłacić w mniejszych sklepach, kupując bilety na transport publiczny u kierowcy, korzystając z większości taksówek i jedząc “na mieście” w mniejszych lokalach. Małe bary i lokale na plażach mogą również nie obsługiwać płatności kartą.

Kiedy najlepiej przyjechać do Czarnogóry?

Do Czarnogóry najlepiej przyjechać w ciepłych miesiącach roku. Jeśli chcesz uniknąć tłoku, zaoszczędzić pieniądze i nadal cieszyć się dobrą pogodą, celuj w koniec wiosny (końcówka maja i czerwiec) oraz początek jesieni (wrzesień i początek października).

Szczyt sezonu przypada tutaj na wakacje, a najgoręcej jest w lipcu i sierpniu. W czarnogórskich kurortach jest wtedy najwięcej turystów i ceny są najwyższe. Jeśli jesteś elastyczny w wyborze terminu urlopu, unikaj środka wakacji. Do Czarnogóry możesz przyjechać również zimą, korzystając z kurortów narciarskich. Najlepszych warunków możesz się spodziewać od stycznia do marca.

Które miasto wybrać i gdzie się zatrzymać w Czarnogórze? Najciekawsze atrakcje Czarnogóry

Wybierając się na wakacje do Czarnogóry musisz zdecydować, który rejon kraju będziesz chciał zwiedzić. Wypisałem dla Ciebie najlepsze bazy wypadowe w Czarnogórze, a przy nich polecane miejsca do zobaczenia oraz propozycje noclegów. Wybrałem najlepsze miejsca na wakacje – nad morzem, w górach i w ciekawych miastach.

Wybrzeża Adriatyku to najchętniej wybierany przez turystów zakątek Czarnogóry, ale spisałem dla Ciebie również atrakcje turystyczne poza pięknymi plażami i pomysły na aktywności inne niż zwiedzanie nadmorskich miast, np. zwiedzanie parków narodowych lub rezerwatów przyrody:

• Ulcinj (nad morzem)
  • najciekawsze atrakcje – Stare Miasto w Ulcinj, Jezioro Szkoderskie, Szkoderski Park Narodowy, punkty widokowe nad Jeziorem Szkoderskim, monastyr Vranjina,
  • polecany nocleg – Villa Marinero z widokiem na morze w centrum Starego Miasta w Ulcinj – klimat jest niepowtarzalny! Sprawdź też moją listę dobrych i tanich noclegów w Ulcinj,

• Bar (nad morzem)
  • najciekawsze atrakcje – plaże w Barze, Stari Bar, Sutomore, linia kolejowa z Baru do Podgoricy,
  • polecany nocleg – Apartman Savić (rzut beretem od miejskiej plaży w Barze).

• Petrovac na Moru / Budva (nad morzem)
  • najciekawsze atrakcje – Stare Miasto w Budvie, wyspa Sveti Stefan i punkty widokowe, plaża w Petrovac na Moru,
  • polecany nocleg – Jovan Apartments (Petrovac na Moru – blisko plaży, wysoki standard) lub Gufo Apart (Budva – piękny widok z apartamentu, blisko morza).

• Cetinje
  • najciekawsze atrakcje – atrakcje Cetinje, jaskinia Lipa, Park Narodowy Lovćen,
  • polecany nocleg – Apartman L&M (nowocześnie urządzony, położony w centrum).

• Kotor (nad Zatoką Kotorską)
  • najciekawsze atrakcje – Zatoka Kotorska, Stare Miasto w Kotorze z listy UNESCO, serpentyny drogowe,
  • polecany nocleg – Joković Accommodation (świetny standard, dostęp do wybrzeża Zatoki Kotorskiej, zaciszna okolica).

• Plužine (w górach)
  • najciekawsze atrakcje – kanion rzeki Piva, jezioro Pivsko,
  • polecany nocleg – Bungalow Holiday (świetnie wyposażone i nowe domki z miejscem do relaksu tuż przed wejściem do każdego domku – bardzo się nam tam spodobało).

• Žabljak (w górach)
  • najciekawsze atrakcje – Park Narodowy Durmitor, kanion Piva,
  • polecany nocleg – Apartments Dedeic (apartament w cichej okolicy, prosty i funkcjonalny, miła właścicielka).

• Mojkovac
  • najciekawsze atrakcje – Park Narodowy Biogradska Gora,
  • polecany nocleg – Tara Riverside (domki nad brzegiem rzeki, klimatyczne i zaciszne).

• Podgorica
  • najciekawsze atrakcje – atrakcje Podgoricy, Jezioro Szkoderskie,
  • polecany nocleg – Cicki Apartments II (apartament w centrum miasta, dużo restauracji w okolicy).

Lista atrakcji Czarnogóry w okolicach każdej miejscowości jest znacznie dłuższa. Zatrzymując się w nich na 1-2 dni, dasz sobie szansę na eksplorację okolicy. Plażowanie zaplanuj poza głównymi, największymi miejscowościami wybrzeża – będzie tam mniej tłoczno, a ceny będą niższe.

Czarnogóra potrafi być droga, ale nadal można znaleźć dobre i tanie noclegi dla osób o niskim budżecie. Nie przejmuj się więc, jeśli nie masz odłożonego majątku na wakacje – i tak będziesz się dobrze bawił. ;)

Jak zaplanować sobie czas w Czarnogórze? Krótkie wycieczki z przewodnikami

Niedawno odkryłem nową formę zwiedzania kolejnych krajów na własną rękę – korzystanie z jednodniowych wycieczek prowadzonych przez lokalnych przewodników. To dobra opcja, żeby rozszerzyć sobie zakres samodzielnie organizowanych podróży. W czasie takich wypadów możesz porozmawiać z lokalnym przewodnikiem, poznać kulturę i wiadomości z pierwszej ręki o tym, jak wygląda życie w danym kraju.

Niżej wybrałem kilka propozycji najpopularniejszych wycieczek z przewodnikami w Czarnogórze. Oferta jest spora – poza tradycyjnymi wycieczkami pieszymi z przewodnikiem, jest sporo aktywności na wodzie i nieco bardziej ekstremalnych przeżyć – wpływanie łodziami do jaskiń czy rafting na rzece Tara.

Gdybym wybór zależał ode mnie, sugerowałbym Ci na pewno jednodniową wycieczkę łodzią z Kotoru po Zatoce Kotorskiej, w czasie której odwiedzić Błękitną Jaskinię (jest dostępna tylko z poziomu wody), rejs po Jeziorze Szkoderskim, a dla miłośników gór całodzienną wycieczkę po Parku Narodowym Durmitor, w czasie której odwiedzisz m.in. monastyr Ostrog.

Informacje praktyczne przed wyjazdem do Czarnogóry na własną rękę – karty SIM i napięcie w gniazdkach

Czarnogóra nie jest członkiem Unii Europejskiej, więc nie działa tutaj zasada darmowego roamingu. Korzystanie z polskiej karty SIM jest bardzo drogie – szczególnie, jeśli będziesz chciał korzystać z mobilnego internetu. Najlepszym wyjściem będzie kupienie lokalnej karty SIM już na lotnisku lub w punkcie sprzedaży operatora (np. Crnogorski Telekom, One Montenegro albo m:tel Montenegro).

Jadąc do Czarnogóry nie będziesz miał problemów z ładowaniem swojego sprzętu. Napięcie sieciowe wynosi 230 V (czyli tyle, co w Polsce), a wtyczki sieciowe mają ten sam standard co te stosowane w Polsce. Weź ze sobą powerbanki – szczególnie, jeśli wybierasz się w góry. Tam może być trudno o ciągły dostęp do gniazdka.

Jakie ubrania spakować na podróż do Czarnogóry?

Wylegiwanie się na adriatyckiej plaży i zwiedzanie nadmorskich miast nie będzie od Ciebie wymagało zbyt dużego przegotowania. Pamiętaj, że cały dzień spędzony w klapkach/japonkach może być męczący dla Twoich stóp, jeśli poza plażowaniem masz zamiar również wędrować po mieście. Wrzuć do plecaka wygodne buty – dobrze trzymające się stopy sandały lub niskie adidasy.

Czarnogóra latem jest słoneczna – łatwo więc o oparzenia słoneczne, odwodnienie i udar słoneczny. Nie bagatelizuj tego zagrożenia. Stosuj kremy z filtrem, ale nie kupuj przypadkowych, toksycznych produktów z drogerii. Poszukuj kremy bez parabenów, z naturalnym składem i stosuj je rozważnie.

Sprawa wygląda zupełnie inaczej, jeśli masz zamiar wybrać się w góry. Pogoda może się tam zmieniać bardzo intensywnie (my w sierpniu trafiliśmy w Parku Narodowym Durmitor na duże ulewy). Koniecznie miej ze sobą wygodne buty trekkingowe – zależnie od Twoich preferencji z niską lub wysoką cholewką.

Ceny w Czarnogórze – czy Czarnogóra jest droga?

Poziom cen w Czarnogórze plasuje się przeciętnie między tym w Chorwacji (gdzie jest wyraźnie drożej) i Albanii (gdzie bywa taniej niż w Czarnogórze). Pomimo, że w Czarnogórze płaci się w euro, ceny noclegów i w restauracjach poza centrami turystycznych kurortów potrafią być korzystne. Aby zaoszczędzić w czasie wakacji w Czarnogórze, planuj wyjazd w terminie poza szczytem sezonu (od środka lipca do środka sierpnia).

Ceny w restauracjach i kawiarniach

Ceny w restauracjach zależą od masy czynników, ale nam zawsze udawało się znaleźć dobrze oceniane miejsca, gdzie za dania główne z kurczakiem/wieprzowiną płaciliśmy 12-15€. Nie jadaliśmy jednak przy głównych promenadach i w centrach zabytkowych miast. Dania z owocami morza kosztowały zazwyczaj od 15 do 20€.

Czarnogóra nie jest krajem dobrej kawy – podaje się tutaj często albo kawy instant (o zgrozo!) albo ciemno palone, pozbawione walorów smakowych kawy po turecku. W większych miastach można jednak trafić na kawiarnie z kawą specialty (np. Casper Bar & Coffee Roastery w Budvie lub FABRIKA COFFEE w Herceg Novi), gdzie za dobre americano płaciłem 2€.

Ceny noclegów

Ceny noclegów w Czarnogórze zależą od lokalizacji i standardu obiektu, ale można znaleźć miejsca, które łączą w sobie dobrą jakość i niewysoką cenę. Za pokój przy wybrzeżu Zatoki Kotorskiej płaciliśmy w sierpniu 2022 r. 170 zł, pokój z widokiem na morze w Ulcinj kosztował 180 zł, a mały domek nad brzegiem rzeki obok Parku Narodowego Biogradska Gora – 165 zł (ceny za dwie osoby).

Ceny wynajmu samochodów

Ceny wynajmu samochodów zmieniają się dynamicznie i zależą od poru roku (w sezonie ceny są najwyższe), dostępności i klasy aut. Poniżej znajdziesz ceny obowiązujące w Czarnogórze w danym terminie. Wypożyczałem swój samochód właśnie poprzez tę porównywarkę. Wpisz niżej miejscowość, z której chcesz zacząć wynajem (np. Podgorica lub Tivat) i wybierz datę.

Ceny w sklepach spożywczych

Przeciętny poziom cen w sklepach spożywczych jest zbliżony do cen obowiązujących w Polsce. Trudniej kupić w Czarnogórze zdrowe jedzenie (organiczne mięso, orzechy, czyste produkty bezglutenowe). Albo nie są dostępne w sklepach, albo kosztują znacznie więcej niż w Polsce.

Podstawowe produkty – woda, mleko, chleb, kosztują podobnie jak w Polsce. Tanie jest lokalne wino, nieco droższe są papierosy. Aby zredukować koszty zakupów, polecam Ci robić je w większych supermarketach, np. Super Voli, Aroma, HDL Market. Markety Idea znajdziesz na każdym kroku (trochę jak Żabki w Polsce), ale może tam być nieco drożej.

Co warto kupić jako pamiątkę z Czarnogóry?

Najmocniej przepraszam, ale myśląc o pamiątkach z Czarnogóry, które warto kupić, od razu przychodzi mi do głowy alkohol. Lokalnym specjałem jest rakija, czyli trunek produkowany z tego, co rośnie przy czarnogórskich domach – śliwek, winogron, a czasami również moreli, fig albo pigwy. Rakiję sprzedaje się na lokalnych bazarach, często w butelkach po coca-coli.

Czarnogóra słynie również z produkcji wina. Turyści często kupują wino Vranac (czerwone, wytrawne), które kosztuje raptem kilka euro za butelkę. Bazarki pękają w szwach od lokalnego rękodzieła, które wygląda pięknie, a jego zakup wspiera lokalną społeczność. Rozejrzyj się za czymś, co przypadnie Ci do gustu. Upewnij się tylko, że nie ma etykietki “Made in China”. ;)

Czy w Czarnogórze jest bezpiecznie?

Poziom bezpieczeństwa w Czarnogórze jest porównywalny z tym, którego możesz spodziewać się w Polsce. Zdarzają się drobne kradzieże wymierzone w nieuważnych turystów, najczęściej w największych miejscowościach nad Morzem Adriatyckim. Pamiętaj o podstawowych środkach ostrożności:

• nie noś wszystkich pieniędzy w jednym miejscu (rozłóż je po różnych kieszeniach, część zostaw w hotelu),

• nie obnoś się z drogimi sprzętami (nie zostawiaj aparatu albo telefonu na widoku bez opieki, bo to kusi złodziei),

• zrób kopie swoich dokumentów tożsamości (przydadzą się na wypadek zagubienia lub kradzieży),

• nie poruszaj się samotnie wieczorami (szczególnie po przedmieściach kurortów i odludnych miejscach).

Jeśli miałbyś szczególnie uważać na jakieś zagrożenia, pamiętaj o zagrożeniu pożarowym w czarnogórskich lasach, które latem jest bardzo wysokie. Miej to na uwadze decydując się na wędrówkę. Pożary w sezonie są powszechne – jeżdżąc po kraju samochodem miałem okazję widzieć czasami zadymione stoki górskie.

To właśnie porcja informacji praktycznych, która pozwoli Ci dobrze zaplanować podróż do Czarnogóry. Mam nadzieję, że Twoja wycieczka będzie udana. Przygotowania do podróży na własną rękę nie muszą być trudne – myślę, że udało mi się Ci to pokazać. Życzę Ci udanego zwiedzania Czarnogóry i urlopu, które nie zapomnisz na długo!