Kotor: TOP 20 atrakcji i miejsc, które warto zobaczyć

Kotor to miasto w Czarnogórze uwielbiane przez turystów z całego świata i najpopularniejsze miejsce na urlop w Zatoce Kotorskiej. Stare Miasto Kotoru oraz pobliskie miejscowości wpisano na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Najciekawsze atrakcje Kotoru to średniowieczne zabytki – katedra św. Tryfona, ruiny twierdzy św. Jana oraz mury miejskie. W Kotorze czekają zarówno atrakcje historyczne oraz górskie szlaki, jak i punkty widokowe na Zatokę Kotorską.

Okolica Zatoki Kotorskiej to nagromadzenie często wybieranych miejscowości na urlop w Czarnogórze. Kotor to połączenie bogatej historii z widokami na pełną atrakcji Bokę Kotorską, o której mówi się jako o najdalej na południe wysuniętym fiordzie Europy. Obok Budvy i Ulcinj to moim zdaniem jedno z najciekawszych miejsc wybrzeża i ważna atrakcja Czarnogóry.

Po doświadczeniach z mojej wyprawy autem po Czarnogórze, przygotowałem przewodnik po 20 atrakcjach Kotoru. Znajdziesz w nim praktyczne informacje o zabytkach i ciekawych miejscach do zobaczenia, najlepszych miejscach do plażowania i otaczającej miasto przyrodzie Gór Dynarskich.

Ile czasu polecam przeznaczyć na zwiedzanie Kotoru?

Aby zwiedzić Stare Miasto w Kotorze wystarczy Ci jeden dzień. Podczas jednodniowego pobytu nie wybierałbym się do Twierdzy św. Jana, bo trasa na szczyt jest długa i męcząca (szczególnie w letnim upale). Wspinaczka pod górę to niezbyt dobry pomysł, jeśli tego samego dnia chcesz zobaczyć wszystkie inne atrakcje na Starówce i zaznać kąpieli w Adriatyku.

Jeśli interesują Cię dodatkowe atrakcje, takie jakie loty paralotnią, plażowanie i rejsy wycieczkowe, to polecam Ci zostać w okolicy Kotoru na dwa lub trzy dni. Podczas mojej podróży zdecydowałem się na tańszy nocleg na uboczu, w pobliskiej wsi Dobrota (Joković Accommodation).

Do Kotoru chodziłem na spacery nadbrzeżną drogą Put I Bokeljske Brigade, a dwa noclegi w zupełności wystarczyły mi, aby bez pośpiechu zwiedzić wszystkie zabytki, odpocząć nad wodą i wdrapać się na Wzgórze św. Jana.

Gdzie polecam zatrzymać się na noc w Kotorze?

Jeśli chcesz wczuć się w klimat Starego Miasta w Kotorze, to na Twoim miejscu wybrałbym prywatny apartament z tarasem w dobrej lokalizacji, np. Apartments Wine House Old Town. Poranna kawa przy widoku na okoliczne zabytki to jedna z największych zalet noclegu na Starówce.

Ciszę i spokój znajdziesz poza murami miejskimi Kotoru. Dobrą alternatywą dla noclegu w mieście będzie sąsiednia wieś Dobrota, gdzie pensjonaty są tańsze, łatwiej zaparkować, a do Kotoru możesz się wybrać spacerem. Ja nocowałem w Joković Accommodation w Dobrocie, który mogę szczerze polecić. 

1. Przespaceruj się wąskimi uliczkami Starego Miasta

Stare Miasto w Kotorze nie jest duże, bo zajmuje niecały kilometr kwadratowy, ale koncentruje najważniejsze atrakcje miasta. Kotorska Starówka to świadek burzliwej historii, podczas której miasto było m.in. pod władaniem Cesarstwa Bizantyńskiego, Republiki Weneckiej oraz Monarchii Habsburgów. Spacerując po niewielkim Starym Mieście, zauważysz wymieszane elementy architektoniczne z różnych epok, które nadają Kotorowi unikalnego klimatu. 

Na Starówkę prowadzą obecnie trzy bramy: Główna (Morska), Północna (Rzeczna) oraz Południowa (Gurdyjska). Kiedyś istniały jeszcze dwie inne – niestety nie zachowały się do naszych czasów. Największa (i najbardziej oblegana przez turystów) jest renesansowa Brama Morska z XVI wieku, którą od strony wybrzeża dotrzesz bezpośrednio na plac z Wieżą Zegarową. Jeśli wybierzesz się do Bastionu Gurdić, to doprowadzi Cię tam najstarsza, XV-wieczna Brama Południowa, znajdująca się na wąskim pasku lądu pomiędzy skalną ścianą a wodami Zatoki Kotorskiej.

Mnie najbardziej urzekła niewielka Brama Północna, gdzie kamienny mostek łączy dwa brzegi rzeki Skurdy. Spod bramy roztacza się świetny widok na dawne mury miejskie, które pną się po górskim stoku w stronę twierdzy św. Jana. Polecam przyjść po zmroku, kiedy brama i forteca są podświetlone.

Możesz zwiedzić centrum na własną rękę albo zrobić to ze zorganizowaną wycieczką z lokalnym przewodnikiem. Spacer trwa trochę ponad godzinę i prowadzi Cię do najważniejszych atrakcji Starego Miasta + kilku mniej popularnych zakątków.

2. Obejrzyj Wieżę Zegarową i pręgierz na Placu Broni

Wieża Zegarowa, jeden z symboli Kotoru, oraz znajdujący się pod nią średniowieczny pręgierz to pierwsze co zobaczysz po przekroczeniu Bramy Morskiej. Wieża powstała na początku XVII wieku, ale jej oryginalność wiąże się z trzęsieniem ziemi z 1979 roku. Bryła budynku odchyliła się wtedy od pionu, co dziś wyraźnie zaobserwujesz, stojąc u jej stóp.

Otwarta przestrzeń za Bramą Morską to tzw. Plac Broni, przy którym w czasach Republiki Weneckiej znajdował się miejski arsenał. Plac stanowi serce Starego Miasta – poza Wieżą Zegarową i pręgierzem znajdziesz tu Hotel Catarro w budynku dawnego teatru oraz reprezentacyjny Pałac Książęcy z długim na ponad 50 metrów balkonem. Na parterze pałacu mieszczą się restauracje i sklepiki.

3. Zobacz relikwie w Katedrze św. Tryfona 

Katedra św. Tryfona, zbudowana w stylu romańskim w 1166 roku, to miejsce o dużej wartości religijnej oraz obowiązkowy punkt zwiedzania Kotoru. Wewnątrz świątyni zobaczysz m.in. srebrny relikwiarz z głową św. Tryfona – męczennika i patrona Kotoru, który miał posiadać dar uzdrawiania oraz wypędzania z ludzi złych duchów. Moją uwagę zwrócił polski akcent, czyli krucyfiks, którym pobłogosławiono wojska Jana III Sobieskiego podczas odsieczy wiedeńskiej.

Katedra św. Tryfona zaciekawiła mnie od strony architektonicznej – jej lewa wieża jest krótsza od prawej. Okazało się, że to skutek niszczycielskich trzęsień ziemi, które nawiedziły Kotor w 1667 i 1979 roku. Kataklizmy zniszczyły dzwonnice oraz większość oryginalnych fresków w katedrze. Wieże udało się odbudować, ale z powodu trudnej sytuacji ekonomicznej, lewa dzwonnica nigdy nie została ukończona i pozostaje o dwa metry krótsza od swojej sąsiadki.

4. Wdrap się na mury miejskie i ruiny Twierdzy św. Jana

Historia Kotoru oraz jego pierwszych fortyfikacji, czyli fortecy na wzgórzu i połączonych z nią murów miejskich, sięga III wieku p.n.e. To wtedy wybrzeże Zatoki Kotorskiej zamieszkiwali Ilirowie, później wyparci przez Greków. Dopiero w XV wieku fortyfikacje ukończyli Wenecjanie, zapewniając miastu bezpieczeństwo podczas tureckich najazdów.

Zabudowania Twierdzy św. Jana mają łącznie 4,5 km długości i całkowicie otaczają zabytkową część Kotoru. Zrobiły na mnie wrażenie swoją wysokością (do 20 metrów w niektórych miejscach), gdy spacerowałem po Starówce, cały czas w ich cieniu. Kotorskie mury nigdy nie zostały zdobyte, nawet podczas wojen napoleońskich – w 1814 roku Brytyjczycy zmusili okupujących Kotor Francuzów do kapitulacji, wciągając armaty wysoko na Wzgórze św. Jana (tą samą trasą, którą teraz wędruje się do ruin twierdzy).

Jeśli chcesz wyruszyć do Twierdzy św. Jana, masz do wyboru dwie trasy: oficjalną i nieoficjalną. Oficjalna ścieżka turystyczna biegnie po murach miejskich i kamiennych schodach na najwyższe części fortyfikacji – Twierdza św. Jana to wielopoziomowa forteca, której pozostałości pną się w górę zbocza. Szlak startuje pod kamiennym łukiem niedaleko Bramy Północnej lub na schodkach blisko Placu św. Tryfona (lokalizacja, którą możesz wpisać w Google Maps: 42.42391397, 18.77161708). W obu przypadkach dotrzesz do budek, w których pobierana jest opłata za wejście na bezpośredni szlak do Twierdzy. Z tych punktów do celu jest ok. 1,2 km pod górę.

Nieoficjalna trasa na szczyt wzgórza to tzw. Drabina Kotorska, która jest zdecydowanie mniej stroma niż droga z centrum. Ścieżka zaczyna się na drugim brzegu rzeki Skurdy i w pewnym momencie zbiega się z murami miejskimi – w tym miejscu wspinamy się po słynnej drabinie i przechodzimy przez „okienko” w fortyfikacji, tym samym omijając budki pobierające opłaty. Radzę uważać, bo czasami w sezonie letnim przy drabinie stoi strażnik, który blokuje przejście.

5. Przejedź się serpentyną z widokiem na Zatokę Kotorską

Jeśli wybierasz się na urlop samochodem, to serpentyna nad Boką Kotorską jest najciekawszą drogą jaką możesz przejechać w Czarnogórze. Górska szosa P1 odbija od drogi P22, którą wyjedziesz z Kotoru w stronę Budvy. Rozjazd znajduje się przy kamiennym budynku Fortu Trojica – stamtąd kieruj się drogą P1 w stronę Cetinje i zacznij podziwiać widoki.

Kotorską serpentynę określiłbym jako kilkunastokilometrowy punkt widokowy, a do tego jeden z najlepszych nad Zatoką Kotorską. Przy drodze co chwilę trafialiśmy na miejsca parkingowe, przy których nie dało się nie zatrzymać. Im wyżej wjeżdżaliśmy, tym bardziej okazale prezentowała się Boka Kotorska w dole. Z punktów widokowych udało nam się dojrzeć bezkres Adriatyku, zwykle skryty za górami Tivat oraz bardzo odległy zarys Herceg Novi.

6. Wyrusz w rejs po Zatoce Kotorskiej

Statki jeden za drugim przybijają do brzegu w Kotorze, więc myślę, że warto wskoczyć na pokład któregoś z nich i wypłynąć w rejs po Zatoce Kotorskiej. Lekkie kołysanie fal podczas odpoczynku na leżaku i podziwianie krajobrazu Gór Dynarskich nad zabytkowymi miastami to jedna z przyjemniejszych form zwiedzania okolicy.

Rejs to świetna okazja do zobaczenia innych miast nad Zatoką Kotorską bez dodatkowych noclegów. Większość miejscowości Boki można przejść wzdłuż i wszerz w 2 godziny, a potem ruszyć statkiem w dalszą drogę.

Ciekawą opcją jest też wycieczka do Błękitnej Jaskini, do której można dotrzeć jedynie łodzią. Podczas postoju będziesz mógł zeskoczyć z pokładu i popływać w lazurowej wodzie pod sklepieniem groty.

Przedział cenowy rejsów po Boce Kotorskiej jest dość szeroki, zaczynając od krótkich 2-godzinnych rejsów, na całodniowych wycieczkach kończąc. Jeśli szukasz tańszej opcji, to warto rozważyć dłuższy rejs bez gwarantowanego posiłku lub wyprawę kajakiem albo na desce SUP. 

Rejs po Zatoce Kotorskiej możesz zarezerwować przez Internet. Dostępne są opcje, w których będziesz mógł zwiedzić atrakcje dostępne tylko z wody i mieć ze sobą lokalnego przewodnika, który opowie sporo ciekawostek na temat zatoki, Kotoru i całej okolicy. Taka wycieczka to fajna opcja, jeśli nie masz zbyt wiele czasu i nie chcesz planować samemu. Niżej kilka propozycji, które moim zdaniem są ciekawe.

7. Odpocznij na plaży nad Zatoką Kotorską 

Kotor nie jest najlepszym miejscem na plażowanie – najbliższa plaża znajduje się 8 minut spacerem z Bramy Północnej, ale jest bardzo wąska. W sezonie letnim ciężko tamtędy przejść, a co dopiero znaleźć miejsce do siedzenia. W niedalekiej odległości od Kotoru natrafisz jednak na kilka większych kąpielisk. 

• Plaża Bajova Kula – bardzo zadbana plaża blisko Perastu, 15 min samochodem z Kotoru. Jest kamienista, z łagodnym zejściem do wody i wydzielonym bojami kąpieliskiem. Na miejscu płatne leżaki (lepiej zadzwonić i zarezerwować z wyprzedzeniem), dryfujący pomost oraz kilka restauracji. 

• Plaża Morinj – położona 30 min samochodem od Kotoru, z dala od największych miast. Plaża jest piaszczysta z kamienistym zejściem do wody i posiada beach bar. To dobre miejsce na odpoczynek z dziećmi, bo woda jest płytka nawet daleko od brzegu. Wokół sporo drzew, pod którymi można się skryć od słońca. Obok jest płatny parking, ale bez problemu można znaleźć miejsce do parkowania „na dziko” wzdłuż okolicznych uliczek.

• Plaża Galebova Stijena – kameralna plaża w Dobrocie (ok. 10 minut autem z Kotoru). Miejsce dobre na plażowanie z dziećmi – zejście do wody jest łagodne, a dno dobrze widać przez krystaliczną wodę. Plaża jest dość wąska, ale nie ma tam tłumów, więc nie mieliśmy nigdy problemu ze znalezieniem miejsca. Wzdłuż brzegu jest sporo cienia oraz mały pomost i skałka, z której ludzie skaczą do głębszej wody.

8. Spędź chwilę w cerkwi św. Mikołaja 

Cerkiew św. Mikołaja w Kotorze mieści się przy placu św. Łukasza, 2 minuty spacerem z Bramy Północnej. Obecna świątynia jest znacznie młodsza niż otaczające ją budynki, bo w 2009 roku obchodziła “dopiero” setne urodziny. Stoi na miejscu poprzedniej cerkwi, która doszczętnie spłonęła w 1896 roku.

Budynek wzniesiono w stylu neobizantyńskim, na co wskazują zwieńczone kopułami dzwonnice oraz mozaiki w środku. Wewnątrz cerkwi znajdziesz prawosławne ikony sięgające XV wieku oraz imponujący ikonostas z 1908 roku. My zajrzeliśmy do środka podczas spaceru w upalny, letni dzień i wyciszyliśmy się wśród chłodnych murów. Wstęp do cerkwi jest bezpłatny.

Okolica cerkwi to punkt, w którym przecinają się drogi wielu turystów zwiedzających atrakcje Kotoru. Dookoła znajdziesz kilka sklepów z pamiątkami, masę restauracji – generalnie będzie dość gwarno. Polecam spacer po tej części Starego Miasta również rano, gdy uliczki są jeszcze puste i mają zupełnie inny klimat. Może Ci się spodobać. ;)

9. Przejdź się promenadą nad wodami Zatoki Kotorskiej

Kotorska promenada to wizytówka miasta, która wita turystów wysiadających ze statków wycieczkowych przy Bramie Morskiej. Gwar przystani, błyszcząca w słońcu Zatoka Kotorska i palmy posadzone wzdłuż murów miejskich tworzą atmosferę zupełnie różną od tej w wąskich uliczkach Starego Miasta. Może nie jest to klimat dla każdego, ale moim zdaniem wieczorny spacer oświetloną i pełną życia promenadą ma swój urok.

Promenada w Kotorze nie jest długa, ale stanowi alternatywę dla wycieczki przez Stare Miasto. Brzegiem dotrzesz spod Cytadeli do Bastionu Gurdić, skąd możesz zrobić pętlę po murach miejskich albo Bramą Południową wejść na Starówkę i zgubić w plątaninie wąskich uliczek. Po drodze nacieszysz się widokiem odbijających się w wodzie Gór Dynarskich i będziesz mógł obserwować przepływające łodzie. 

10. Wejdź do środka cerkwi św. Łukasza 

Cerkiew św. Łukasza, mieszcząca się przy placu o tej samej nazwie, to jeden z ważniejszych budynków w Kotorze. Jest to prawdopodobnie najstarsza świątynia w mieście i jeden z niewielu budynków, który nie ucierpiał w trakcie trzęsienia ziemi w 1979. Zbudowano ją za czasów serbskiego panowania w 1195 roku jako kościół katolicki (do dziś jeden z ołtarzy jest przeznaczony do użytku katolików).

Budynek z zewnątrz wygląda niepozornie, ale jego wnętrze mnie zaintrygowało. Jedyna nawa kościoła, zwieńczona kopułą, to przykład dawnej architektury bizantyjskiej. Dowiedziałem się, że kamienną posadzkę w cerkwi wykonano z płyt nagrobnych mieszkańców Kotoru, a na ścianach znajdują się pozostałości oryginalnych XII-wiecznych fresków. Ikonostasy także są zabytkowe – pochodzą z XVIII wieku.

11. Obejrzyj kocie pamiątki w Kotor Cats Museum

Koty królują na kotorskich ulicach od kilku stuleci – nic więc dziwnego, że poświęcono im muzeum. Kotor Cats Museum to niewielki obiekt, gdzie odkryjesz kolekcję przeróżnych pamiątek związanych z kotami – głównie pocztówek, obrazów, plakatów i starych znaczków pocztowych. Dodatkową atrakcją są zamieszkujące budynek prawdziwe kociaki, które chętnie przychodzą potowarzyszyć zwiedzającym. ;)

Kotor niestety nie wziął swojej nazwy od kotów, ale te futrzaki i tak odegrały dużą rolę w historii miasta. Podobno właśnie kotom zawdzięcza się opanowanie epidemii dżumy szalejącej w XIV wieku. Koty wytępiły zarażone chorobą szczury, przez co mieszkańcy Kotoru do dziś traktują je z wielkim szacunkiem. Koty zauważysz dosłownie wszędzie – w restauracjach, przy największych atrakcjach turystycznych, a nawet na szlaku do Twierdzy św. Jana. Na Starówce działa też kocia stołówka, czyli placyk pełen misek z jedzeniem oraz drewnianych domków.

12. Wskocz na pokład autokaru HopOn HopOff

Myślę, że podróż wzdłuż Zatoki Kotorskiej autokarem HopOn HopOff może być interesującą alternatywą dla rejsu wycieczkowego. Idea HopOn HopOff opiera się na dowolności w zwiedzaniu – od Ciebie zależy czy spędzisz w danym miejscu godzinę czy też pół dnia. Z autokaru wysiadasz na wybranym przystanku, a potem wsiadasz w następny, dowolny autokar HopOn HopOff.

Autokary z otwartym dachem (idealne do podziwiania widoków po drodze) kursują w tę i z powrotem przez przystanki: Kotor, Risan, Perast i Bajova Kula. Będziesz wyposażony w wielojęzyczny audioprzewodnik, który pozwoli Ci dowiedzieć się nieco więcej o okolicy. Gdy nacieszysz się Risanem czy Perastem, możesz śmiało kontynuować wycieczkę po wybrzeżu, wsiadając do następnego autokaru.

13. Poznaj historię Kotoru w Muzeum Morskim

Muzeum Morskie w Kotorze to atrakcja, którą warto odwiedzić z dwóch powodów – dla interesujących zbiorów oraz lokalizacji. Wystawy w Muzeum Morskim odbywają się na trzech piętrach. Najciekawsza była dla mnie sala poświęcona flocie Zatoki Kotorskiej przed XVIII wiekiem, gdzie oglądałem ogromne zabytkowe mapy, dawny sprzęt nawigacyjny i makiety okrętów. Przy wejściu polecam Ci wziąć audioprzewodnik – posłuchasz o ruchliwych szlakach handlowych na Boce Kotorskiej i poznasz ciekawostki z historii żeglugi.

Muzeum Morskie w Kotorze mieści się w barokowym Pałacu Grgurina z XVIII wieku. To jedyny pałac w mieście, który udało mi się zobaczyć od środka – pozostałe rezydencje z czasów Republiki Weneckiej są w rękach prywatnych.  Odrestaurowane wnętrza i meblowa część wystawy przybliżą Ci życie dawnych władców Kotoru.

14. Przyjrzyj się fasadzie Pałacu rodziny Drago

Pałac rodziny Drago, zlokalizowany obok Katedry św. Tryfona, to jedna z wielu rezydencji, które w średniowieczu zbudowano w Kotorze dla zamożnych weneckich rodów. Ten budynek jest o tyle ciekawy, że stanowi mieszankę kilku stylów architektonicznych. Pałac powstał w XV wieku, jednak ucierpiał podczas trzęsień ziemi i kilkukrotnie go przebudowywano.

Nawet jeśli nie jesteś ekspertem od architektury, to łatwo zauważysz, że Pałac Drago jest podzielony na dwie różne części. Oryginalne skrzydło jest w stylu gotyckim, natomiast później dobudowana część – w barokowo-renesansowym. Spodobało mi się to, że okna w budynku nie pasują do siebie (każde ma inny kształt i zdobienia). Najstarsze, gotyckie okno znajduje się nad tunelem po prawej stronie budynku. Wypatruj również smoka na fasadzie, czyli symbolu rodziny Drago.

15. Obejrzyj widoki przy Wieży Kampana (Cytadela)

Spacer po murach miejskich nie będzie kompletny bez wizyty na kotorskiej Cytadeli. Ten zabytkowy bastion to jedno z najstarszych umocnień w mieście i dobry punkt widokowy na port oraz ujście Skurdy do Zatoki Kotorskiej. Z góry obserwowałem ogromne statki wycieczkowe przybijające do brzegu oraz zabytkowe budowle po drugiej stronie muru – zderzenie dwóch epok. ;)

Wieża Kampana powstała w XIII-XIV wieku jako baszta połączona z murami miejskimi. Jej stożkowaty kształt miał za zadanie utradniać wspinaczkę i przetrwać ostrzał artyleryjski. Obecnie Cytadela to świetnie zachowany fragment historii i ciekawy punkt obserwacyjny. Na szczycie bastionu funkcjonuje restauracja Citadela, gdzie możesz kupić coś do picia i odpocząće z ładnym widokiem na port.

16. Ucieknij od tłumów na bastion Gurdić

Do Bastionu Gurdić dotrzesz ścieżką po murach miejskich albo mostem zwodzonym, prowadzącym do najstarszej w Kotorze Bramy Południowej. Moim zdaniem większe wrażenie robi spacer przez wąski most, kiedy po jednej stronie masz pionową, kamienną ścianę, a po drugiej – błękitną wodę. Czułem się trochę jak szpieg, który wślizguje się do miasta boczną bramą. ;)

Brama Południowa nie jest tak oblegana przez turystów jak Brama Morska, dlatego będziesz miał okazję w spokoju przespacerować się po tarasie widokowym i zrobić zdjęcia bez ludzi w tle. Bastion Gurdić „wtapia się” w sąsiedni klif i wygląda prawie jak część skały, tworząc niepowtarzalny klimat. Wspinając się po antycznych stopniach, miałem wrażenie jakby czas się zatrzymał.

17. Odkryj budynki przy dawnym targu Trg od Brašna (Plac Mąki) 

Plac Mąki, czyli dawne miejsce spichlerzy i targu handlarzy mąką, znajduje się 2 minuty spacerem od Bramy Morskiej. Nazwa jest nieco myląca, bo wokół placu od lat mieszczą się… pałace. Trochę się zaskoczyłem, kiedy podczas spaceru natrafiłem na Placu Mąki na dawne rezydencje weneckich bogaczy. 

Jednym z budynków przy Placu Mąki jest Pałac Buciów z XIV wieku. Nie zachował on swojego oryginalnego wyglądu do naszych czasów – nie odbudowano go do końca po trzęsieniach ziemi. Rodzina Buciów nie miała pieniędzy, aby go odrestaurować, dlatego dziś elementy fasady nie przypominają nawet jednego budynku, tylko kilka mniejszych. Obecnie w Pałacu Buciów mieści się Hotel Astoria.

Przy Placu Mąki stoi też Pałac Pimów, czyli rodziny, do której należeli m.in. pisarze, poeci i urzędnicy uniwersyteccy. Budynek powstał w XVII wieku i jest dużo lepiej zachowany niż Pałac Buciów. Spodobały mi się zdobienia na fasadzie Pałacu Pimów, a szczególnie charakterystyczny, arkadowy balkon oraz czarne, stalowe balustrady. Nad drzwiami wejściowymi wisi herb rodziny Pimów, podtrzymywany przez dwa anioły. 

18. Dorzuć trochę adrenaliny i zobacz Zatokę Kotorską podczas lotu paralotnią

Wbrew pozorom, loty paralotnią nie są atrakcją tylko dla młodych, wysportowanych dorosłych. Niedaleko Kotoru, z górskich zboczy masywu Lovćen w Parku Narodowym Lovćen, nawet dzieci będą miały okazję wzbić się w powietrze z instruktorem. Tandemowy lot paralotnią nie wymaga od Ciebie żadnego doświadczenia, a jedynie odrobiny odwagi i chęci zobaczenia panoramy Boki Kotorskiej z perspektywy ptaka.

Miejsce startowe na masywie Lovćen znajduje się powyżej kotorskiej serpentyny. Już stamtąd roztacza się niesamowity widok na Bokę Kotorską, ale dopiero podczas lotu paralotnią poczujesz prawdziwe emocje. Będziesz szybować bezpośrednio nad Twierdzą św. Jana i falami w zatoce, a na końcu bezpiecznie wylądujesz na boisku do piłki nożnej w Kotorze, niecałe 10 minut spacerem od Bastionu Gurdić. 

19. Wypatruj na horyzoncie Wyspy Świętego Jerzego 

Wyspa Świętego Jerzego to naturalna wysepka u wybrzeża Perastu, niegdyś znajdująca się pod kontrolą Kotoru. Na wyspie znajduje się otoczony cyprysami klasztor Benedyktynów z XII wieku i cmentarz, gdzie chowano najzamożniejszych mieszkańców Perastu. Stąd wziął się lokalny przydomek tego miejsca, czyli Wyspa Umarłych. 

Obecnie Wyspa Świętego Jerzego nie jest udostępniona dla turystów, dlatego możesz ją podziwiać jedynie z pokładu statku. Z tym miejscem wiąże się lokalna legenda o tragicznej miłości. Podobno w czasie wojen napoleońskich na Wyspie Umarłych znaleźli się uciekający z Perastu Francuzi i stamtąd zaczęli ostrzeliwać miasto. Zbłąkana kula przez przypadek trafiła na drugim brzegu ukochaną jednego z francuskich oficerów. Dziewczynę pochowano przy benedyktyńskim klasztorze, a jej ukochany został na wyspie i codziennie, aż do śmierci, bił w klasztorny dzwon.

20. Odpocznij przy pięknych widokach z kościoła Matki Bożej od Zdrowia

Kościół Matki Bożej od Zdrowia (nazywany też Kościołem Matki Boskiej Uzdrowienia Chorych) uznaję za najlepiej zlokalizowaną świątynią w Kotorze. Natrafiłem na nią w drodze do twierdzy św. Jana, kiedy zdążyłem się trochę zmęczyć wspinaczką po kamiennych stopniach. Nie dość, że było to idealne miejsce na odpoczynek i chwilę wyciszenia (przy kościele są miejsca do siedzenia), to miło zaskoczył mnie piękny widok.

Kościół Matki Bożej od Zdrowia leży na klifie górującym nad Starym Miastem, przez co stanowi ciekawy punkt widokowy na zabytki Kotoru oraz falujące wody zatoki. Sam budynek jest dość skromny – zbudowano go w stylu romańskim w XVI wieku. Przed wejściem siedzi pani sprzedająca religijne pamiątki i wodę, która zdecydowanie przyda się podczas dalszej wyprawy pod górę. 

Atrakcje w okolicach Kotoru

Kotor to najpopularniejsze, ale nie jedyne warte uwagi miasto nad Zatoką Kotorską. Przy okazji urlopu w okolicach Kotoru możesz rozszerzyć zwiedzanie i poznać lepiej całą okolicę. Możesz to zrobić rezerwując jednodniową wycieczkę z lokalnym przewodnikiem albo wypożyczając samochód. Auto daje największą elastyczność – my wypożyczyliśmy je już na lotnisku w Podgoricy. Niżej znajdziesz najtańsze auta z wypożyczalni, z której korzystamy od kilku podróży.

1. Objazdówka dookoła Zatoki Kotorskiej

Jeśli podróżujesz po Czarnogórze samochodem, to jednodniowa objazdówka wokół Boki Kotorskiej jest niezłym pomysłem na zobaczenie jak największej ilości atrakcji. Podczas podróży możesz zrobić postoje w większych miastach, jak Perast czy Risan, aby zwiedzić najciekawsze zabytki i spojrzeć na Zatokę Kotorską z innej perspektywy. 

Okrążając Bokę Kotorską, natrafisz na wiele pięknych punktów widokowych. Godna polecenia jest platforma obserwacyjna za Risanem, gdzie wjedziesz samochodem. To dobre miejsce na odpoczynek w otoczeniu przyrody i zjedzenie wcześniej przygotowanych przekąsek. Ładniejszą panoramę na zatokę widziałem tylko na kotorskiej serpentynie. ;)

2. Park Narodowy Lovćen

Park Narodowy Lovćen obejmuje górujące nad Kotorem pasmo Lovćen, łącznie z jego najwyższym szczytem Štirovnikiem (1749 m n.p.m.). Z górskich masywów, a szczególnie z punktu widokowego na szczycie Jezerskim, roztacza się panorama na Bokę Kotorską. Park Narodowy Lovćen nazywa się „morzem kamieni” ze względu na liczne jaskinie i formy krasowe.

Do granic parku prowadzi kotorska serpentyna, czyli szosa P1, o której wspominałem we wcześniejszej części przewodnika. Asfaltowa droga prowadzi na sam szczyt Jezerski, drugi co do wielkości szczyt pasma Lovćen, gdzie polecam Ci zostawić samochód. Na górze mieści się Mauzoleum Niegosza oraz punkt widokowy, z którego możesz wypatrzyć Jezioro Szkoderskie. Wjazd na drogę do mauzoleum i wstęp do środka są osobno płatne, a przy budynku znajdziesz parking.

3. Cetynia (Cetinje)

Ciężko sobie wyobrazić, że spokojne miasto Cetynia u podnóża masywu Lovćen było kiedyś… stolicą Czarnogóry. Miało to miejsce w latach 1878-1918, kiedy Czarnogóra została uznana jako królestwo. Z Kotoru do Cetyni dotrzesz autem w około godzinę, kierując się drogą P1 wokół Parku Narodowego Lovćen i mijając po drodze wieś Njeguši.

Największymi atrakcjami Cetyni są zabytki sakralne, m.in. Cerkiew Wołoska, Cerkiew na Ćipurze oraz Monaster Narodzenia Matki Bożej. W Cerkwi na Ćipurze spoczywają ciała Mikołaja I (pierwszego i jedynego króla Czarnogóry) oraz jego żony Mileny.

Warto też zajrzeć do Pałacu króla Mikołaja (chociaż budynek jest na tyle niepozorny, że nie wygląda na pałac), gdzie na wystawie zobaczysz klejnoty koronne. Górskie otoczenie Cetynii możesz podziwiać, wdrapując się na punkt widokowy na górze Orlov Krš. Na szczycie znajduje się mauzoleum biskupa Daniły, a wycieczka z centrum zajmie Ci 20-30 minut.

Gdzie zjeść i wypić kawę w Kotorze?

Kotor to niewielka miejscowość, ale wybór lokali gastronomicznych jest spory. Wystarczy dobrze poszukać wśród plątaniny wąskich uliczek. Poniżej znajdziesz moje propozycje na obiad i smaczną kawę w Kotorze, z dala od zgiełku głównego Placu Broni.

• La Catedral Pasta Bar – obiadowa propozycja za Pałacem rodziny Drago. W menu znajdziesz przede wszystkim makarony, bruschetty i smaczne domowe wino. Porcje spore, a ceny niewysokie. Minusem są kolejki w sezonie.

• Restobar Taraca – lokal przy Bramie Północnej, gdzie piliśmy pyszną bzową lemoniadę. Mają szeroki wybór dań wegańskich i wegetariańskich oraz bardzo przystępne ceny.

• Mon Bistro Cafétéria – dobra opcja na śniadanie na tyłach Katedry św. Tryfona. Mają szeroki wybór wypieków na słodko i słono w niewygórowanych cenach. Kawa poprawna, jak na Czarnogórę, serwują niezłe americano.

• Jazz Club Evergreen – klimatyczny lokal obok Muzeum Morskiego, gdzie zrelaksujesz się przy jazzowych nutach. Jak na Kotor, raczej wysokie ceny. Myślę, że najlepiej wybrać się wieczorem ze znajomymi i posłuchać muzyki na żywo przy dobrym drinku. Po 21:00 nie podają już kawy.

• Moritz Eis – lodziarnia z lokalami po dwóch stronach Kotoru, jednym przy Bramie Północnej, a drugim niedaleko Bramy Południowej. Mają oryginalne menu i sporo opcji sorbetowych, m.in. czarny sorbet z aktywnym węglem oraz lody figowe czy pomarańczowo-imbirowe.

Transport, auto i parkingi w Kotorze

Poruszanie się samochodem po Starym Mieście w Kotorze jest niemożliwe. Nie ma też takiej potrzeby, bo pokonanie Starówki od Bramy Północnej do Bramy Południowej to kwestia 6-minutowego spaceru. Samochód najlepiej zostawić pod hotelem (jeśli nocujesz poza centrum), a Kotor odkrywać na własnych nogach. Podczas zwiedzania wybrzeża możesz skorzystać z oferty autkarów HopOn HopOff, które mają przystanek w Kotorze.

W Czarnogórze jest spory problem z parkowaniem. W Kotorze sprawa wygląda o tyle gorzej, że cały obszar Starego Miast jest strefą ruchu pieszego, a miejsc postojowych brak. Płatne parkingi najbliżej Starówki znajdziesz wzdłuż promenady przy Bramie Morskiej (lokalizacja na mapie: 42.4267830, 18.769973946) i na wysepce na rzece Skurda przy Cytadeli, ale w sezonie może być problem z miejscem.

Płatny parking mieści się też przy centrum handlowym Kamelija (lokalizacja: 42.42805935, 18.769421098) – w razie zakupów radzę zatrzymać paragon, bo za kupienie czegoś powyżej 5€ przysługuje darmowa godzina parkowania. Bezpłatny parking widziałem przy cmentarzu poza centrum (lokalizacja: 42.417229908, 18.765675845), niecałe 15 minut spacerem od Bastionu Gurdić.

Co jeszcze powinieneś przeczytać?

• Czarnogóra: TOP 15 atrakcji i miejsc, które warto zobaczyć

• Gdzie jechać do Czarnogóry? 15 miejscowości na urlop i wakacje (nad morzem i w górach)

• Atrakcje Parku Narodowego Lovćen – TOP 9 miejsc, które warto zobaczyć

• Atrakcje Herceg Novi: TOP 17 miejsc, które warto zobaczyć

• Wakacje w Czarnogórze na własną rękę – co wiedzieć przed wyjazdem?

• Jak dojechać z lotniska w Podgoricy do centrum miasta?

• Jak TANIO wynająć auto na lotnisku w Podgoricy (bez kaucji)?

Kotor nie ma już przed Tobą tajemnic! Przedstawiłem Ci listę najciekawszych moim zdaniem atrakcji i zabytków w tej części Zatoki Kotorskiej. Mam nadzieję, że udało Ci się znaleźć dużo ciekawych pomysłów na spędzenie czasu w Kotorze, a mój przewodnik pomoże Ci zorganizować zwiedzanie miasta. Życzę Ci pięknej pogody i udanego urlopu!