Gruzja to piękny kraj, którego popularność wśród polskich turystów rośnie z każdym rokiem. Podróż do Gruzji możesz zaplanować na własną rękę, rezygnując z drogich usług biur podróży i planując wakacje lub urlop idealnie dopasowany do Twoich potrzeb. W artykule pomogę Ci przygotować wyjazd tak, aby Twoja planowana na własną rękę podróż do Gruzji była wycieczką, którą będziesz dobrze wspominał przez długie lata.
Wystarczy 11 kroków i wskazówek, aby dobrze zaplanować kolejne etapy podróży do Gruzji na własną rękę. Przejdziemy przez formalne wymogi i kwestie, o które warto zadbać przed wylotem (jak ubezpieczenie czy wymiana waluty).
Podzielę się doświadczeniem w szukaniu najlepszych atrakcji Gruzji, planowaniu transportu po Gruzji (w tym wynajmie auta na lotnisku w Kutaisi oraz na lotnisku w Tbilisi) i wybieraniu noclegów w dobrej lokalizacji.
1. Sprawdź wymogi wyjazdu do Gruzji
Wjazd do Gruzji dla Polaków jest mocno ułatwiony. Aby przekroczyć granicę Gruzji, obywatele polscy potrzebują ważnego dowodu osobistego lub paszportu. Jeśli jednak nie goni Cię czas, wyrób sobie paszport przed podróżą do Gruzji.
Paszport nie jest wymagany do przekroczenia granicy, ale w wielu “codziennych” sytuacjach może Ci się przydać. Będziesz o niego poproszony podczas zakupu biletów kolejowych, przy wchodzeniu do pociągu lub w gruzińskich urzędach – jeśli akurat będziesz musiał coś w nich załatwić.
Rozsądnie jest też zabierać za granicę dwa dokumenty tożsamości i przechowywać je w różnych miejscach. Jeśli stracisz jeden z nich, to drugi pozwoli Ci na sprawną identyfikację i powrót do domu bez wizyty w ambasadzie. Planując rozsądnie swoją podróż do Gruzji na własną rękę, powinieneś ograniczać ryzyko właśnie w taki sposób.
Niżej zebrałem najważniejsze kroki, o których sam staram się pamiętać przed każdą podróżą na własną rękę. Nie musisz robić wszystkiego z listy, ale w przypadku Gruzji polecałbym wykupienie ubezpieczenia, wynajem auta i zadbanie o tanią wymianę walut.
O czym trzeba pamiętać przed wyjazdem do Gruzji?
Zarezerwuj dobre noclegi: zrób to wcześnie, żeby zaoszczędzić i mieć duży wybór.
Wykup ubezpieczenie: przed wyjazdem zawsze wykupuję polisę, żeby mieć ochronę w nieprzewidzianych sytuacjach. Nie chcę sprawdzać, ile kosztują usługi medyczne na miejscu.
Wynajmij tani samochód: Gruzję zwiedza się najlepiej, gdy jesteś elastyczny. Z autem zobaczysz więcej w krótszym czasie i dotrzesz do miejsc, do których nie dojeżdżają busy.
Wymień złotówki na lari: możesz korzystać z polskiej karty, ale od jakiegoś czasu korzystam z karty Curve, która oferuje bardzo dobre przeliczniki po kursie międzybankowym.
Odpal mapę atrakcji Gruzji na telefonie: zaznaczyliśmy na niej setki najciekawszych atrakcji, polecanych restauracji i noclegów, żebyś nie musiał tego szukać samodzielnie.
Zamów indywidualny plan Twojej podróży do Gruzji: możemy wszystko zaplanować za Ciebie – wybrać atrakcje, zaplanować dojazdy, zaproponować hotele i dobre restauracje. Dostaniesz od nas plik z gotowym planem na każdy Twój dzień w Gruzji.
Wybierz najciekawsze wycieczki z przewodnikiem: sprawdź dostępne wycieczki oraz aktywności i zaoszczędź sporo czasu, oglądając z wycieczką kilka atrakcji jednego dnia.
2. Przeanalizuj koszty – ile kosztuje podróż do Gruzji na własną rękę?
Podróż do Gruzji nie powinna zrujnować Twojego portfela. Wiele zależy oczywiście od Twoich nawyków i tego, jak hojnie pozbywasz się zawartości konta bankowego. Generalnie poziom cen w Gruzji jest podobny lub nieznacznie niższy niż w Polsce. Analizując koszty, weź pod uwagę składowe:
- bilety lotnicze
Zdarzało mi się trafiać na okazyjne bilety za ok. 80-100 zł w jedną stronę, ale średnie koszty lotów Wizzair na lotnisko w Kutaisi to w moim przypadku ok. 150-200 zł w jedną stronę. Przygotuj się jednak, że w sezonie mogą kosztować powyżej 300 zł.
- zakwaterowanie
Średni poziom cen noclegów w Gruzji jest niższy niż w Polsce. Wiele zależy od wybranego przez Ciebie standardu. Za noc w hostelu zapłacisz raptem kilkadziesiąt złotych, a za dwuosobowy pokój w Tbilisi w dobrym standardzie – 80-120 zł. Nie mówię tu o najdroższych, kilkugwiazdowych hotelach – tam ceny są na poziomie zachodnioeuropejskim. Zainteresuj się pensjonatami i guesthouse’ami, bo mają najciekawszy klimat.
- koszty transportu
Transport publiczny wewnątrz Gruzji jest tani i dociera do wielu zakątków kraju. Nawet jeśli często będziesz zmieniał miejsce zakwaterowania to koszty transportu nie powinny nadszarpnąć Twojego budżetu. O transporcie wewnątrz Gruzji opowiadam więcej w punkcie 9 artykułu.
Wygodną formą zwiedzania Gruzji jest również wynajęcie samochodu już na lotnisku. Polubiłem to, bo daje mi to w podróży większą elastyczność. Jestem też w stanie zobaczyć więcej w krótkim czasie. Niżej znajdziesz listę najtańszych w danym terminie aut – tak dla ogólnej świadomości kosztów. ;)
- koszty wizyt w restauracjach
Popisowe dania gruzińskiej kuchni zjemy w Gruzji nieznacznie taniej niż w Polsce. Ceny w restauracjach w Gruzji z roku na rok się niestety zwiększają, przez co średni rachunek będzie teraz tylko nieznacznie niższy od polskich standardów.
Jeśli Twoje zamówienie zamknie się tylko na jednym daniu z napojem i nie będziesz przesadzał z dodatkami, powinieneś zapłacić średnio ok. 20-25 zł. W większych miastach obok restauracji z lokalnym klimatem pojawiają się też bardziej “fancy” knajpki, w których będzie znacznie drożej.
Weź po uwagę, że jadąc do Gruzji na własną rękę to Ty jesteś jedynym “organem” decydującym o wielkości wydatków. Nie oszczędzaj nadmiernie (w końcu to urlop!), ale też staraj się trzymać niepotrzebne wydatki w ryzach.
- ceny w sklepach
Ceny podstawowych produktów spożywczych są w Gruzji podobne lub wyższe niż w Polsce. Poza niektórymi wyjątkami (kiwi, niektóre sery, wino, papierosy), w sklepie spożywczym zapłacimy więcej niż w Polsce. Wyraźnie droższy jest nabiał i produkty bezglutenowe (nawet kilkukrotnie droższe niż w Polsce).
Samodzielne planowane podróże są tanie, o ile nie przesadzamy z rozrzutnością. Jeśli zatrzymujesz się w jednym miejscu na dłużej, polecam większe zakupy w supermarkecie. ;)
Nie chcesz planować dojazdu, szukać noclegów i wybierać atrakcji? Chętnie zaplanujemy za Ciebie każdy dzień Twojej podróży – dobierzemy atrakcje, wybierzemy sprawdzone restauracje, zaplanujemy dojazdy transportem publicznym albo samochodem oraz wybierzemy sprawdzone hotele i pensjonaty. Plan dostaniesz na maila w kilka dni (+ mapę atrakcji Gruzji na telefon GRATIS).
3. Wybierz dogodny termin i kup bilety lotnicze
Gruzja jest krajem na tyle zróżnicowanym krajobrazowo i klimatycznie, że o każdej porze roku jest atrakcyjna dla przyjezdnych. Podczas moich podróży celowałem zazwyczaj w późną wiosnę lub wczesną jesień.
Latem w gruzińskich miastach może być bardzo gorąco. W lipcu w Tbilisi średnia temperatura osiąga 25°C, ale nie brakuje dni, gdy na termometrach jest grubo powyżej 30°C. Jeśli masz wybór, nie leć do Gruzji w środku lata. Moim zdaniem najlepszym wyborem będzie kwiecień – maj lub wrzesień – październik.
Sprawdź artykuł: Gruzja – wszystko, co warto wiedzieć przed podróżą
Z Polski do Gruzji możesz przylecieć na dwa lotniska – w Tbilisi i Kutaisi. Tanie linie lotnicze (Wizzair) obsługujące polskie lotniska regionalne dolatują do Kutaisi. Jeśli chcesz znaleźć okazyjne ceny biletów, szukaj połączeń do Kutaisi nie tylko z najbliższego Ci lotniska, ale również z innych polskich lotnisk.
Połączenia na trasie Warszawa – Tbilisi obsługują Polskie Linie Lotnicze LOT. Ceny są z większości przypadków wyższe od tych do Kutaisi, ale korzyścią jest to, że nie będziesz musiał pokonywać autobusem trasy Kutaisi – Tbilisi (ok. 4 godziny jazdy).
Weź jednak pod uwagę, że czasami przylot do Kutaisi będzie lepszych rozwiązaniem logistycznym. Możesz ruszyć stamtąd autobusem do stolicy albo wynająć samochód w Kutaisi i od razu zacząć zwiedzanie. Wszystko zależy jednak od Twojego planu zwiedzania, o którym opowiem w punkcie 6 artykułu.
Koszty biletów lotniczych mogą być sporą częścią Twojego podróżniczego budżetu. Planując podróż do Gruzji na własną rękę staraj się znaleźć kompromis między terminem wylotu, a ceną lotów. Może się okazać, że przesunięcie wyjazdu nawet o tydzień może przynieść duże oszczędności.
4. Wymień walutę na lari (GEL)
Obowiązującą walutą w Gruzji jest lari, które dzieli się na 100 tetri. Symbole cen, jakie możecie spotkać w Gruzji to ₾, ლ lub GEL (międzynarodowe oznaczenie waluty). Jeszcze kilka lat temu trudno było kupić lari w polskich kantorach, ale rosnąca popularność Gruzji sprawiła, że waluta ta staje się w Polsce lepiej dostępna.
Kupno w kantorze nie jest najlepszym wyjściem, bo w ten sposób sporo przepłacasz. Gdy jechałem do Gruzji pierwszy raz, wymieniłem w kantorze środki na dosłownie pierwszy posiłek i transport, a resztę wypłaciłem z bankomatu na lotnisku w Kutaisi. Później nie przywoziłem już GEL z Polski – wypłacałem je na miejscu i płaciłem kartą.
W moich podróżach używam darmowej karty Curve, którą wykorzystuję do płacenia za granicą i wypłaty pieniędzy z bankomatów. Dzięki karcie mogę korzystać z tzw. międzybankowych kursów wymiany – najtańszych dostępnych dla “zwykłych zjadaczy chleba”. ;)
Karty Curve nie musisz doładowywać. Wystarczy, że połączysz ją z kartami wydanymi przez Twoje banki i w momencie, gdy skorzystasz z Curve, środki zostaną przeliczone i pobrane z wybranej przez Ciebie karty. Korzystam z niej też w czasie płatności w Polsce.
Możesz też klasycznie wypłacić środki z bankomatu używając swojej polskiej karty debetowej, ale wtedy musisz się liczyć z dość wysokimi prowizjami bankowymi i niekorzystnym kursem przeliczania.
5. Ułóż plan zwiedzania i wybierz miejsca, które warto zobaczyć
Nie jest łatwo ułożyć plan zwiedzania Gruzji. I to nie dlatego, że jest rzecz trudna logistycznie. Gruzja jest tak bogata w atrakcje i warte odwiedzenia miejsca, że po prostu trudno się zdecydować. Odnajdą się tutaj miłośnicy gór i osoby ceniące nieprzeciętne krajobrazy, ale odwiedzić Gruzję warto również z dziesiątek innych powodów.
Sprawdź artykuł: Atrakcje Gruzji – 16 miejsc, które warto zobaczyć i zwiedzić
Jadąc do Gruzji na własną rękę, to Ty rządzisz swoim planem podróży – może więc być dokładnie taki, jaki chcesz. Pojawi się u Ciebie pokusa, żeby stworzyć napięty, pełen atrakcji plan zwiedzania. Nie dziwię Ci się, bo sam miałem ten problem przed moją pierwszą podróżą do Gruzji.
Znajdź złoty środek, dając sobie przynajmniej 2 dni na zwiedzanie Tbilisi, znajdując czas na nocleg w Stepancmindzie (Kazbegi) czy rezerwując dodatkowy dzień na obejrzenie atrakcji okolic Kutaisi. Nie musisz zobaczyć wszystkiego od razu – możesz przecież wracać do Gruzji jeszcze wiele razy.
W planowaniu zwiedzania Gruzji mogę Ci pomóc na dwa sposoby. Po moich sześciu podróżach do Gruzji i spędzeniu to łącznie ponad 2 miesięcy, przygotowałem dwie pomoce dla osób jadących do Gruzji na własną rękę:
- mapa atrakcji Gruzji – to przygotowana przez Natalię i przeze mnie mapa z ponad 150 ważnymi punktami Gruzji, czyli polecanymi przez nas atrakcjami, restauracjami, kawiarniami i dobrze ocenianymi noclegami. Mapa działa jako warstwa Map Google, więc nie potrzebujesz do niej żadnych dodatkowych appek,
- indywidualny plan podróży do Gruzji – mamy za sobą przygotowanie już kilkudziesięciu planów wyjazdów szytych na miarę. Uzupełniasz ankietę, a my potem szykujemy dostosowany do Ciebie plan na każdy dzień z atrakcjami do zobaczenia, restauracjami na każdy posiłek, wskazówkami dojazdu i wyborem dobrych noclegów. Oszczędza to kilka(naście) godzin Twojej pracy. ;)
PLANUJESZ PODRÓŻ DO GRUZJI?
Zwiedzaj z mapą atrakcji Gruzji
Oszczędź czas na planowaniu i nie przegap nic ważnego z mapą atrakcji Gruzji na telefonie.
Zamów swój indywidualny plan podróży
Nie planuj i nie przeszukuj internetu – wszystko zaplanuję za Ciebie i dam Ci gotowy plan podróży.
6. Zdecyduj, w jaki sposób będziesz zwiedzał Gruzję
Zwiedzając Gruzję na własną rękę masz do wyboru kilka strategii przemieszczania się i planowania czasu na miejscu. Możesz oprzeć cały wyjazd na jednym z nich, ale najciekawiej będzie zaplanować podróż maksymalnie różnorodnie – korzystając z każdej z dostępnych możliwości, które opisałem niżej.
Zwiedzanie z pomocą komunikacji zbiorowej
Korzystanie z marszrutek (małych busików) i pociągów to najtańszy i najbardziej autentyczny sposób zwiedzania Gruzji – chociaż na pewno nie najszybszy. Komunikacja zbiorowa łączy największe miasta Gruzji, ale dociera też do wielu mniejszych miejscowości i ważnych atrakcji. Nie dojedziesz nią jednak wszędzie – niektóre zakątki jak np. Dawit Garedża, Tuszetia i Chewsuretia są dostępne tylko wynajętym autem albo ze zorganizowaną wycieczką.
Przygotuj się na to, że za wszystkie przejazdy będziesz musiał płacić gotówką (poza biletami na pociągi kupowanymi przez Internet). Marszrutki odjeżdżają z placów-dworców i zazwyczaj czekają, aż busik się napełni. O ile busiki nie mają rozkładów jazdy, to już pociągi odjeżdżają całkiem planowo i niektóre z nich są nowoczesne (głównie na trasie z Tbilisi do Batumi).
Zwiedzanie wynajętym samochodem
Wynajęcie samochodu będzie w sam raz, jeśli masz mało czasu i chciałbyś zobaczyć spory kawałek Gruzji. Możesz wypożyczyć auto już na lotnisku w Kutaisi i ruszyć z lotniska w dowolnym kierunku, nie czekając na autobusy i nie planując przesiadek między marszrutkami. Gwarantowana duża niezależność i możliwość planowania swojego czasu w 100%.
Niżej sprawdzisz ceny samochodów z wypożyczalni, z której brałem auta na objazdówki po Gruzji, Albanii, Czarnogórze, Krecie i Maderze. Zazwyczaj są tańsi od dużych, konkurencyjnych wypożyczalni z biurami w terminalach lotnisk. Tutaj pracownik będzie na Ciebie czekał na hali odlotów, a samochód – na parkingu przez lotniskiem.
Nie musisz wynajmować samochodu na cały pobyt w Gruzji. W kilka dni zobaczysz sporo, a resztę czasu możesz spędzić np. na zwiedzaniu Tbilisi czy relaksie nad morzem w Batumi. Skorzystaj z auta na początku lub na końcu podróży, aby ułatwić sobie dojazd albo powrót na lotnisku przed wylotem do Polski.
Korzystanie z wycieczek i aktywności z lokalnymi przewodnikami
Jeżeli nie planujesz prowadzić samochodu w czasie wakacji w Gruzji, a z drugiej strony nie chcesz sobie odpuszczać trudniej dostępnych, ale ciekawych atrakcji Gruzji, dobrą opcją będzie skorzystanie z wycieczek organizowanych przez gruzińskie biura i prowadzone przez lokalnych przewodników. Wśród nich są zarówno kilkugodzinne spacery po miastach jak i całodniowe wycieczki objazdowe w ciekawych kierunkach.
Niżej możesz zobaczyć kilka wybranych przeze mnie, moim zdaniem najbardziej interesujących wycieczek i aktywności. Po rezerwacji dostaniesz na maila wszelkie szczegóły wycieczki – w tym miejsce startu, szczegółowy plan zwiedzania i wskazówki, które pozwolą Ci się dobrze przygotować do wyjazdu. Ja rezerwuję te wycieczki, które mają najwięcej pozytywnych opinii – żeby nie musieć niepotrzebnie denerwować się w podróży. ;)
7. Wykup ubezpieczenie turystyczne przed wyjazdem
Przed każdą podróżą za granicę radzę wykupić ubezpieczenie turystyczne. Wyjeżdżając z Polski tracisz wszelkie prawa do darmowej opieki zdrowotnej co staje się ryzykowne na urlopie – gdy Twoje dni są intensywne i robisz w ciągu więcej, niż zazwyczaj. Nawet drobny uraz może się wiązać z kosztowną pomocą medyczną.
Poziom opieki zdrowotnej w Gruzji poprawia się, jednak nadal pozostaje w tyle w stosunku do zachodnioeuropejskich standardów. Opieka medyczna nie jest bezpłatna nawet dla obywateli Gruzji – stosuje się tam model częściowej odpłatności za korzystanie z pomocy lekarzy.
Przed wyjazdem do Gruzji wykup ubezpieczenie zdrowotne, które swoim zakresem będzie obejmowało przynajmniej koszty leczenia, koszty ratownictwa, ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej (OC). Opcjonalnie, warto zastanowić się nad wykupem ubezpieczenia bagażu i ubezpieczenia od opóźnionego lotu.
Jeśli nie wiesz, na jakie ubezpieczenie się zdecydować, wpisz szczegóły swojej podróży do internetowego kalkulatora, a on pokaże Ci zestawienie ofert wszystkich największych ubezpieczycieli. Wybierzesz tę, której cena i warunki będą Ci odpowiadały.
8. Zarezerwuj noclegi w przemyślanych lokalizacjach
Jadąc do Gruzji po raz pierwszy będzie Cię korciło, żeby odwiedzić przy tej okazji jak najwięcej miejsc. Ja sugeruję jednak zatrzymywanie się w danej lokalizacji nieco dłużej, żeby dać sobie szanse na lepsze poznanie miejsca i intensywniejszą interakcję z ludźmi.
Zadbaj o to, żeby zatrzymać się blisko centrów miejscowości lub blisko węzłów komunikacyjnych (stacja metra, przystanek marszrutki). Staraj się również rezerwować noclegi z opcją bezpłatnego odwołania rezerwacji. Jeśli Twoje plany miałyby się zmienić, nie poniesiesz kosztów odwołanego noclegu.
Musisz mieć na uwadze, że lokalizacja obiektu dostępna na mapce Booking.com może nie pokrywać się z prawdziwą lokalizacją obiektu. Ten problem dopada nas za każdym razem, gdy szukamy noclegu np. w Tbilisi. Gdy już wybierzesz swój obiekt, wpisz jego nazwę w Google Maps i sprawdź, czy lokalizacja pokrywa się z tą pokazywaną przez Booking.com.
W czasie naszych podróży do Gruzji zatrzymywaliśmy się w wielu miejscach, ale te zrobiły na nas najlepsze wrażenie:
- Kutaisi: Hotel Paradise Road (wysoki komfort, dobra lokalizacja), Guest House Coffee (centralna lokalizacja, budżetowo),
- Tbilisi: Freedom Square Apart Hotel (genialna lokalizacja, klimat Starego Miasta), Aleon Hotel (mały hotel w spokojnej okolicy),
- Stepancminda (Kazbegi): Nikoloz Guesthouse (widok na góry, powitanie lampką domowego wina),
- Mestia: Teo Guesthouse and Camping (przytulne miejsce w centrum Mestii),
- Ushguli: Mshvidoba (genialne widoki, dobry standard jak na tę lokalizację),
- Batumi: Natalia Sea Towers (wysoki standard, balkon z widokiem na morze).
9. Zorganizuj transfer z lotniska do centrum miasta
Do Gruzji można dolecieć dzięki 3 międzynarodowym portom lotniczym – w Tbilisi, Kutaisi i Batumi. Z naszego punktu widzenia istotne są dwa lotniska, na których regularnie lądują samoloty z Polski – w Kutaisi i Tbilisi. W większości przypadków do Gruzji dolecisz tanimi liniami lotniczymi na lotnisko w Kutaisi.
Sprawdź artykuł: Jak dojechać z lotniska w Kutaisi do centrum i do Tbilisi?
Wygodny transfer lotniskowy zapewnia firma Georgian Bus. Przewoźnik obsługuje połączenia autobusowe do Tbilisi. Autobusy odjeżdżają sprzed terminala lotniska. Kupując bilet przez internet wybierasz lot, z którego korzystasz w Kutaisi. W przypadku lotniczych opóźnień, bus będzie na Ciebie czekał.
Jeśli zdecydujesz się na rejs LOTem z Warszawy, wylądujesz na lotnisku w okolicach stolicy Gruzji. Do Tbilisi mogą również łatwo dolecieć mieszkańcy zachodniej Polski, z lotniska Berlin-Schönefeld (loty Georgian Airways).
Z lotniska do centrum Tbilisi dostaniesz się marszrutką numer 37. Autobus kursuje przez całą dobę. Przystanek znajduje się przed wejściem do hali przylotów. Trasa marszrutki prowadzi na dworzec kolejowy w Tbilisi, ale bus przejeżdża m.in. przez centralnie położony Plac Wolności.
10. Ogarnij transport wewnątrz Gruzji
Przemieszczanie się po Gruzji opiera się na dwóch środkach transportu – marszrutkach i pociągach. Nieporównywalnie bardziej rozbudowaną siatkę połączeń mają marszrutki – małe busiki kursujące po stałych trasach (po tzw. marszrutach). Trasy marszrutek oznaczone są na przedniej szybie busa.
Sprawdź artykuł: Jak tanio podróżować po Gruzji? Transport wewnątrz kraju
Informacja ogranicza się często tylko do miejsca docelowego, bez wypisywania przystanków na trasie. Jeśli chcesz dojechać do konkretnego miejsca, powiedz o tym kierowcom napotkanym na przystanku. Wskażą Ci odpowiedni pojazd i poinformują jego kierowcę, dokąd chcesz jechać.
Marszrutki zazwyczaj nie mają rozkładu jazdy. Ich godziny odjazdów są orientacyjne, a kierowcy czekają, aż pojazd zapełni się pasażerami. Gruzińskie pociągi docierają do mniejszej liczby punktów. Polecam zainteresować się nocnym połączeniem z Tbilisi do Zugdidi, skąd ruszysz marszrutką do stolicy Swanetii – Mestii.
Tbilisi jest połączone nocnymi pociągami ze stolicami swoich kaukaskich sąsiadów. W wagonie sypialnym możesz dojechać do Baku i Erywania. Rozkłady jazdy sprawdzisz na stronie Kolei Gruzińskich (oddzielnie pociągi krajowe i międzynarodowe).
Biletów na marszrutki nie kupisz przez internet. Dostępne są bezpośrednio u kierowcy (w większości przypadków) lub w kasach biletowych na dworcach autobusowych – płatność gotówką.
Jeśli chcesz być bardziej elastyczny i zobaczyć więcej atrakcji Gruzji w krótszym czasie (szczególnie, jeśli Twoja podróż trwa tylko dla dni), weź pod uwagę wypożyczenie samochodu. Niżej możesz wpisać daty Twojego wyjazdu, żeby sprawdzić najtańsze dostępne auta.
11. Spróbuj gruzińskiej kuchni
Obok gruzińskiej kuchni przejść obojętnie nie wypada. Zaplanuj podczas swojej podróży po Gruzji przystanki na powolne poznawanie dań jednej z najlepszych kuchni, jaką miałem okazję jeść w życiu. Do Gruzji warto przyjechać po wspaniałe jedzenie – co prawda pełne glutenu i węglowodanów, ale warte grzechu.
Sprawdź artykuł: 10 najlepszych dań kuchni gruzińskiej. Subiektywny ranking
Koniecznie spróbuj chinkali – pierożków nadziewanych mocno zmielonym, intensywnie przyprawionym mięsem jagnięcym, wołowym lub wieprzowym, pływającym w gorącym rosole wypełniającym wnętrze sakiewki.
Chinkali je się w specyficzny sposób, nie używając sztućców, co jest ważnym elementem gruzińskiej kultury biesiadowania.
Do zestawu obowiązkowych dań dorzuciłbym jeszcze jedną z niezliczonych odmian chaczapuri. Ja najbardziej lubię wersję adżarską. Jeśli w Gruzji będziecie zimą, nic nie rozgrzeje Was tak dobrze jak zupa kharczo i kieliszek czaczy.
Co powinieneś wiedzieć i przeczytać przed podróżą do Gruzji?
Szykuje Ci się podróż do Gruzji, więc przyda się trochę dodatkowych materiałów. Na blogu znajdziesz też sporo szczegółowych artykułów o Gruzji. Poza opisami atrakcji, zebrałem w nich sporo informacji praktycznych, które ułatwi Ci planowanie wyjazdu: