Kutaisi: TOP 15 atrakcji i miejsc, które warto zobaczyć

W artykule przygotowałem listę 15 atrakcji i najciekawszych miejsc, które moim zdaniem warto zobaczyć w Kutaisi. Skupiłem się na zabytkach ważnych dla historii Gruzji, charakterystycznych miejscach w Kutaisi oraz na bogatej naturze w okolicy miasta. Uważam, że na zwiedzanie Kutaisi warto poświęcić kilka godzin, a najlepiej zostać tu na noc.

Wybrałem ciekawe miejsca do zobaczenia w Kutaisi w oparciu o doświadczenia z prawie dziesięciu podróży do Gruzji na własną rękę. Gdy poznasz już najlepsze atrakcje, zaproponuję też sprawdzone noclegi, kawiarnie i restauracje oraz dam praktyczne wskazówki, żeby zwiedzanie Kutaisi było wygodniejsze.

Czy warto zwiedzić Kutaisi?

Od lądowania na lotnisku w Kutaisi położonym kilka kilometrów od centrum miasta dla wielu turystów z Polski zaczyna się przygoda ze zwiedzaniem najciekawszych atrakcji Gruzji. Turyści przyjeżdżający do Gruzji często traktują Kutaisi tylko jako punkt wypadowy do zwiedzania – wynajmują auto na lotnisku i ruszają w teren, nie planując zwiedzania samego miasta.

Kutaisi to miasto z autentycznym klimatem, w którego otoczeniu znajdziesz kilka znanych, pięknych atrakcji naturalnych jak np. Jaskinia Prometeusza, kanion Okatse czy kanion Martvili. Zobaczysz tu zabytek znajdujący się dawniej na liście światowego dziedzictwa UNESCO (zaraz dowiesz się, czemu już na niej nie jest), ciekawą architekturę, kilka muzeów i kilka ciekawych miejsc, w których spróbujesz gruzińskiej kuchni.

Polecam zaplanować zwiedzanie Kutaisi na samym początku lub końcu podróży po Gruzji. Dzięki temu logistyka będzie łatwiejsza – noc po przylocie albo przed odlotem do Polski spędzisz blisko lotniska, bez konieczności długiej jazdy z innej części Gruzji. Myślę, że optymalne będzie spędzenie w Kutaisi 1-2 nocy, dzieląc czas na zwiedzanie atrakcji miasta i poznawanie natury w okolicy Kutaisi.

1. Zwiedź wnętrze katedry Bagrati

Katedra Bagrati jest prawdopodobnie najpopularniejszą atrakcją turystyczną Kutaisi. Dawniej znajdowała się na liście światowego dziedzictwa UNESCO, ale zbyt mocno ingerujący w jej strukturę remont spowodował, że z tej prestiżowej listy została wykreślona. Budowę katedry zakończono w 1003 r. – jej historia sięga więc ponad 1000 lat.

Budowla robi wrażenie swoim rozmiarem, a jej wnętrze jest dość skromne, choć możesz tam zobaczyć kilka kunsztownie wykonanych ikon. Ciekawym elementem są freski z wizerunkiem Maryi – jeden z nielicznych oryginalnych elementów świątyni, który zachował się do dziś (większość została zniszczona przez Turków w XVII w.). Obok katedry znajdziesz ruiny pałacu-cytadeli, zniszczonego w XVIII w. 

Nie powinno być problemów z wejściem do środka katedry, bo zazwyczaj jest otwarta dla turystów (wstęp jest darmowy). Poza ikonami, wnętrze jest dość surowe – oryginalny wystrój niestety nie przetrwał. Obok katedry zwróć uwagę na 900-letni, ogromny dąb – drzewo stanowi ładne tło do pamiątkowego zdjęcia. Po zwiedzaniu, możesz zatrzymać się na obiad lub kawę w oddalonej o 150 m kawiarni Our Garden Cafe&Bar.

Katedra Bagrati znajduje się na szczycie wzgórza Ukimerioni, dzięki czemu jest widoczna z niemal każdego miejsca w mieście i stanowi piękny punkt widokowy w Kutaisi. By dotrzeć do niej z centrum miasta, musisz iść krętymi, wąskimi uliczkami pod górę przez ok. 15 min lub dojechać na miejsce autem. Samochód możesz zostawić na darmowym parkingu (lokalizacja: 42.27679, 42.70334). 

2. Obejrzyj wieczorem podświetlaną fontannę Colchis

W centrum Kutaisi znajdziesz plac Davida Agmashenebeli, zwany też Placem Centralnym, gdzie znajduje się fontanna Colchis. To okazała konstrukcja z 30 złotymi posągami i jedna z najpopularniejszych atrakcji Kutaisi. Figury przedstawiają zwierzęta (konie, tygrysy, barany) oraz tamadę – mistrza ceremonii supry, czyli tradycyjnej gruzińskiej uczty. Posągi są odwzorowaniem znalezisk archeologicznych pochodzących z 5-6 tys. lat p.n.e. Oryginały możesz zobaczyć m.in. w Muzeum Narodowym w Tbilisi.

Postaraj się zobaczyć Fontannę Colchis po zmroku – jest wówczas pięknie podświetlona, a kolory świateł zmieniają się co kilka minut. Budowla jest jednak na tyle okazała, że robi wrażenie także w ciągu dnia. Po zobaczeniu fontanny, możesz udać się do pobliskiej opery, parku Kutaisi lub Teatru Meskhisvilii. Na placu Davida Agmashenebeli znajdziesz też restaurację McDonald’s i supermarket.

3. Spróbuj tradycyjnych dań kuchni gruzińskiej

Uwielbiam gruzińską kuchnię, dlatego jeśli będziesz w Gruzji, bardzo polecam spróbować jej tradycyjnych dań. Kutaisi jest do tego świetnym miejscem – wielu mieszkańców twierdzi, że jedzenie w tym mieście jest lepsze niż w Tbilisi (bardziej autentyczne i zazwyczaj nieco tańsze). W czasie moich podróży często odwiedzałem restauracji w Kutaisi, więc udało mi się zebrać trochę rekomendacji.

Polecam wybrać się do położonej w centrum Kutaisi restauracji HoeGardeen, gdzie spróbujesz m.in. czkmeruli, czyli kurczaka w mleczno-czosnkowym sosie, zazwyczaj serwowanego z ziemniakami. Na to danie można trafić też w Polsce, ale Gruzini robią je z jakichś tajemniczych powodów znacznie lepiej. ;)

Odwiedź też El Depo – jedną z najpopularniejszych knajp w Kutaisi znajdującą się przy Placu Centralnym, z widokiem na fontannę Colchis. Lokal jest otwarty przez całą dobę, więc możesz się tu posilić po przylocie, nawet w środku nocy (to duży plus). W El Depo spróbuj chinkali, czyli gruzińskich pierożków i mojego ulubionego dania gruzińskiej kuchni.

Jeśli lubisz pikantne potrawy, polecam zamówić lobiani z nadzieniem z czerwonej fasoli. Jest tylko nieco pikantne – nie przepadam za ostrymi daniami, a z tym poradziłem sobie z łatwością (oczywiście gdy jeszcze jadłem gluten). Ze względu na popularność, w El Depo często są tłumy – jeśli chcesz się tam wybrać, zarezerwuj wcześniej stolik.

4. Wjedź kolejką linową do parku rozrywki Besik Gabashvili i spójrz na miasto z góry

Besik Gabashvili Amusement Park to niewielki park rozrywki, który zupełnie nie przypomina nowoczesnych lunaparków – warto zobaczyć to miejsce, jeśli chcesz przenieść się w czasie do lat sowieckich. Do środka możesz wjechać kolejką linową z centrum miasta lub wejść pieszo. Polecam pierwsze rozwiązanie – jadąc kolejką, możesz zobaczyć z góry Kutaisi, jego okolicę i majaczące w oddali wierzchołki gór. 

W parku Besik Gabashvili Amusement Park dostępne jest kino 5D, gokarty, diabelski młyn i strzelnica. Możesz też wykonać pamiątkowe zdjęcie przy replice wieży Eiffla. Po zakończonej zabawie, możesz odwiedzić oddaloną o 300 m restaurację Magnolia, specjalizującą się w gruzińskiej kuchni. Zjesz tam np. gruzińskie pierożki chinkali i chaczapuri.

W porównaniu z wielkim parkiem rozrywki na wzgórzu Mtatsminda, który jest jedną z ważniejszych atrakcji Tbilisi dla rodzin, ten w Kutaisi wypada dość blado, ale… na tym polega moim zdaniem jego urok. Spotkasz to głównie lokalnych mieszkańców, przeniesiesz się nieco w czasie do sowieckich czasów i przeżyjesz unikalne doświadczenie.

5. Zrób sobie zdjęcie przy rzeźbie na Białym Moście

Biały Most, nazywany jednym z najpiękniejszych mostów Kutaisi, łączy brzegi rzeki Rioni. Zdaniem niektórych osób to właśnie w tym miejscu przebiega granica między Europą a Azją (chociaż Gruzini nadal nie mogą się zdecydować, czy są w całości europejskim, azjatyckim, czy może leżącym na dwóch kontynentach krajem).

Biały Most ładnie prezentuje się nocą, dlatego warto wyjść na spacer po Kutaisi także po zachodzie słońca. Przy wejściu na most znajdziesz wyryte w ziemi gruzińskie napisy. Konstrukcja jest wykonana z drewna, ale zawiera sporo przeszklonych elementów. To dobre miejsce, żeby zatrzymać się przy barierce i zobaczyć miasto z wysokimi górami w tle.

Popularną atrakcją jest znajdująca się na poręczy Białego Mostu rzeźba zwana chłopcem Picassa. Pomnik przedstawia chłopca trzymającego w rękach dwa kapelusze. Istnieje kilka teorii na temat znaczenia tej rzeźby – oficjalna mówi o tym, że chłopiec jest bohaterem popularnego gruzińskiego filmu „Nadzwyczajna wystawa”. Najpopularniejszy motyw do zdjęć to kadr, na którym chłopiec zakłada Ci na głowę trzymany w dłoni kapelusz. ;)

6. Wybierz się na degustację gruzińskiego wina

Gruzja kojarzy się z tradycjami uprawy winorośli, które sięgają kilku tysięcy lat. Gruzja słynie z klarownych (bez osadu z pestek, skórek owoców), bogatych w witaminy win, a Gruzini twierdzą, że to u nich rozpoczęła się produkcja tego alkoholu. Głównym winnym regionem Gruzji jest Kachetia, ale okolice Kutaisi też mają w kwestach wina “coś do powiedzenia”. Jednym z ciekawych miejsc jest Mate’s Wine Cellar – winnica znajdująca się w Banoja, ok. 4 km od Kutaisi.

W winnicy Mate’s Wine Cellar możesz poznać proces wyrobu wina od podszewki – od uprawy winorośli, przez jej zbiory i przygotowania, aż do uzyskania gotowego trunku, który trafia potem na stół gruzińskiej supry. Będziesz miał też okazję spróbować naturalnych trunków wykonanych z winogron i jabłek z pobliskiego ogrodu oraz przysmaków do wina. Jeśli wino Ci posmakuje, możesz kupić butelkę na pamiątkę z podróży do Gruzji. 

W winnicy możesz także wziąć udział w lekcjach gotowania gruzińskich potraw w języku angielskim. To okazja do poznania przepisów na chinkali, chaczapuri i churchkelę od rodowitych Gruzinów. Zwiedzanie Mate’s Wine Cellar powinno Ci zająć 1-2 godziny, w zależności od tego, z ilu atrakcji zdecydujesz się skorzystać. Na kurs gotowania trzeba zarezerwować kilka dodatkowych godzin, ale to dobra inwestycja. ;)

7. Zrelaksuj się w ogrodzie botanicznym

Choć jest niewielki, ogród botaniczny w Kutaisi jest domem dla ponad 700 gatunków roślin i drzew z różnych regionów świata. Znajdziesz tu m. in. 300-letnią sekwoję, lasek bambusowy, ogródek różany czy sporych rozmiarów platan, czyli rozłożyste drzewo liściaste. Jednym z najpopularniejszych punktów ogrodu jest kapliczka w 400-letnim drzewie. W dębie hartvis wykonano niewielką, mogącą pomieścić 3 osoby kapliczkę wypełnioną obrazami Jezusa i Maryi. 

Dobrym miejscem na wykonanie pamiątkowego zdjęcia będzie metalowy ślubny powóz, gdzie możesz usiąść na ławeczce dla młodej pary (w środku) lub dla woźnicy (z przodu). Powóz skojarzył mi się z bajką o Kopciuszku – i nie tylko on wzbudził we mnie takie skojarzenia. Fontanny, studnie, dzwony na drzewach, huśtawki i tajemnicze schody nadają całemu ogrodowi bajkowego klimatu. 

Ciekawą atrakcją jest też amfiteatr w centrum ogrodu, gdzie odbywają się wydarzenia kulturalne – koncerty, występy i pokazy lokalnych filmów. Ogród botaniczny w Kutaisi to ciche, spokojne miejsce, w którym możesz odpocząć na łonie natury i schodzić się w upalny dzień. Teren jest zaaranżowany jako przyjemne miejsce do spędzenia czasu – jest tu więc też sporo ławek, na których możesz odpocząć w czasie zwiedzania.

8. Zobacz klasyczną fasadę Wielkiej Synagogi

Wielka Synagoga w Kutaisi to druga największa synagoga w Gruzji, zbudowana w stylu neoromańskim. Fasada robi wrażenie swoją precyzją, symetrią i skromnymi, ale eleganckimi ornamentami. Wejście do budynku ozdobione jest kolumnami w porządku korynckim (z głowicą z motywem roślinnym). Na tej samem ulicy, nieopodal synagogi, znajduje się pamiątkowa ławeczka z pomnikiem Borysa Goponova – żydowskiego poety i tłumacza. Wnętrze świątyni wypełnione jest ornamentami i religijnymi obrazami.

Godziny otwarcia Wielkiej Synagogi są nieregularne. Jeśli planujesz ją odwiedzić, warto wcześniej zgłosić to w Centrum Informacji Turystycznej. Pracownicy zadzwonią do Wielkiej Synagogi i zarezerwują dla Ciebie wejście. Na ulicy Borysa Goponova znajdują się też dwie inne synagogi (mała synagoga, stara synagoga). Obie znajdują się w centrum Kutaisi – 450 m od Wielkiej Synagogi jest plac Davida Agmashenebeli, gdzie znajdziesz fontannę Colchis i Teatr Meskhisvilli.

9. Zwiedź miasto podczas spaceru Free Walking Tour

Jeśli nie możesz sobie pozwolić na spędzenie dłuższego czasu w Kutaisi i wolałbyś sprawnie poznać miasto z lokalnym przewodnikiem, który zna je jak własną kieszeń, Free Walking Tour może byćciekawą formą zwiedzania Kutaisi. Podczas takiej wycieczki przewodnik oprowadzi Cię po najpopularniejszych atrakcjach miasta i zdradzi ciekawostki na jego temat.

Otrzymasz też praktyczne wskazówki na temat transportu i najlepszych restauracji, a także odpowiedzi na swoje ewentualne pytania. Podczas wycieczki możesz też poznać innych turystów, z którymi spędzisz np. wieczór w mieście (szczególnie ciekawa opcja, jeśli podróżujesz solo). Free Walking Tour trwa ok. 1,5 godziny.

W ramach Free Walking Tour przejdziesz trasę po centrum Kutaisi. Wycieczka startuje spod teatru Meskhishvili na Placu Centralnym i wiedzie m.in. przez Stare Miasto i dawną dzielnicę żydowską. W ramach wycieczki zazwyczaj nie dotrzesz do katedry Bagrati, którą warto zwiedzić na własną rękę. Czasami jednak na wycieczkę decyduje się na tyle mało osób, że można poprosić przewodnika o zmianę trasy. ;)

Już po skończonym spacerze polecam Ci pochodzić bez większego planu po uliczkach Kutaisi. Mi szczególnie spodobało się w tej części miasta, przez którą szedłem w drodze z centrum na dworzec marszrutek przy restauracji McDonald’s. Trafiłem tam na autentyczną architekturę socrealizmu i sporo smaczków, jak np. płaskorzeźby z epoki.

10. Weź udział w spektaklu w Teatrze Dramatycznym Lado Meskhishvili

Teatr Dramatyczny Lado Meskhishvili jest jednym z najstarszych teatrów w Gruzji. Jeśli nie masz ochoty brać udziału w przedstawieniu, warto zobaczyć chociaż sam budynek, który jest zbudowany w stylu architektonicznym starożytnej Grecji i prezentuje się okazale. Znajduje się na placu Davida Agmashenebeli, w pobliżu Fontanny Colchis. Po prawej stronie teatru znajdziesz ławkę z pomnikiem gruzińskiego aktora Ippolita Khvichia. 

Po wizycie w Teatrze Dramatycznym Lado Meskhishvili, udaj się do Fontanny Colchis lub wybierz się na spacer do pobliskiego Kutaisi Park. Jeśli zgłodniejesz, możesz pójść na kolację, np. do oddalonej o 160 m restauracji Sisters, gdzie oprócz jedzenia możesz posłuchać wykonywanej na żywo tradycyjnej, gruzińskiej muzyki. Jeżeli jeszcze nie miałeś okazji tego zrobić, w restauracji polecam spróbować chaczapuri.

11. Poznaj zbiory Państwowego Muzeum Historycznego

Muzeum Historyczne w Kutaisi – chociaż niepozorne – pod względem zbiorów jest jedną z najważniejszych instytucji naukowo-badawczych w kraju. Zobaczysz tu m.in. regionalne minerały, skamieniałości i odciski zwierząt, kolekcję sprzętu wojskowego i sztukę kościelną. Na wystawie numizmatycznej będziesz mógł się przyjrzeć starożytnym monetom z różnych miejsc świata, m.in. arabskie, greckie, tureckie i z czasów starożytnej Gruzji. Eksponaty są opisane na tabliczkach w języku angielskim (chociaż czasami tych opisów brakuje albo opisy są “przeciętne”).

Muzeum jest niewielkie – jego dokładne zwiedzanie powinno Ci zająć ok. 30-40 minut. W środku jest klimatyzacja, więc to dobre miejsce na odpoczynek od upału. Po zobaczeniu eksponatów, możesz się udać na obiad do muzealnej restauracji. Polecam spróbować zupy kharcho – najczęściej przyrządzanej z wołowiny z dodatkiem ryżu, posiekanych orzechów i gruzińskich przypraw. W menu znajdziesz też lobiani i chaczapuri.

12. Zobacz pomniki wybitnych Gruzinów

W Kutaisi znajdziesz kilka pomników wybitnych Gruzinów, które warto zobaczyć np. przy okazji zwiedzania parku rozrywki Besik Gabashvili. Kilkaset metrów dalej, tuż przy rzece Rioni, znajdziesz sporych rozmiarów pomnik Galaktion Tabidze, upamiętniający jednego z najważniejszych gruzińskich poetów. Na poetę zstępuje z nieba postać – prawdopodobnie to jego muza, gruzińska arystokratka księżniczka Mary.

Po zwiedzeniu Fontanny Colchis, poświęć chwilę na obejrzenie znajdującego się naprzeciwko pomnika sióstr Ishkhneli – kwartetu z czasów sowieckich, wykonującego tradycyjną gruzińską muzykę (siostry pochodziły właśnie z Kutaisi). Przy Teatrze Dramatycznym Lado Meskhisvili znajduje się pomnik Ippolita Khvichia.

W mieście upamiętniono też polityków, których pomniki zobacz przy okazji wizyty na Białym Moście. Prawie 300 m od tej atrakcji znajdziesz pomnik Evfima Takaishvili – polityka, historyka i archeologa, który otrzymał tytuł Narodowego Bohatera Gruzji. Nieco dalej, 1,5 km od Białego Mostu, znajduje się pomnik Davida Agmashenebeli – króla Gruzji, uważanego za jednego z najbardziej zasłużonych władców i nazywanego też Dawidem Budowniczym (polską analogią jest chyba Kazimierz Wielki). ;)

13. Zajrzyj do kameralnego Narodowego Muzeum Chwały Wojskowej

Do kameralnego Narodowego Muzeum Chwały Wojskowej zajrzałem zupełnym przypadkiem, wędrując z Placu Centralnego Kutaisi na północ i zwiedzając zakamarki Starego Miasta. Placówkę znajdziesz tuż obok teatru Meskhishvili, a wchodzi się do niej jak do budynku mieszkalnego (lokalizacja: 42.272928193, 42.70481764). W dwóch salach – poza miłym, starszym przewodnikiem i jednocześnie bileterem, czeka ekspozycja zdjęć i materiałów związanych z II wojną światową i konfliktem gruzińsko-rosyjskim z 2018 r.

Punkt widzenia zależy od punktu siedzenia – i mocno widać tę prawdę w muzeum. O II wojnie światowej opowiada się tutaj z perspektywy bohaterskiej walki Związku Radzieckiego o wyzwolenie Europy (chociaż nie jest to aż tak przerysowane jak w Muzeum Stalina w Gori). Sporą część ekspozycji poświęcono też wojnie Rosji z Gruzją, w czasie której w 2018 r. wojska rosyjskie zajęły Gori.

Nie ukrywam, że trudności językowe nie pozwoliły mi zrozumieć wszystkiego, o czym opowiadał przewodnik (mówił tylko po rosyjsku i nie rozumiem po angielsku prawie nic), ale i tak doświadczenie obcowania z historią opowiadaną z zupełnie innej perspektywy było warte poświęcenia 20-30 minut na zwiedzanie. Polecam, jeśli masz czas i lubisz tak autentyczne miejsca.

14. Poznaj historię dziwnego budynku parlamentu

W Kutaisi znajduje się kontrowersyjny budynek parlamentu (lokalizacja: 42.26466171, 42.66057505), w którym obradowano w latach 2012-2019, a budowa tego nowoczesnego obiektu ze szkła kosztowała 200 mln dolarów. Po 7 latach pełnienia swojej funkcji parlament powrócił do Tbilisi, a budynek został opuszczony. Próbowano go sprzedać, ale nie znalazł się żaden kupiec. Budynek parlamentu możesz zobaczyć jedynie z zewnątrz – wejście do środka jest zabronione. Obok znajduje się upamiętniający wojnę pomnik, przedstawiający żołnierza z mieczem.

Przeniesienie parlamentu z Tbilisi do Kutaisi miało zmobilizować miasto do rozwoju, ale plan szybko spalił na panewce. Kłopotliwe dojazdy parlamentarzystów nienajlepszą wtedy drogą ze stolicy Gruzji i to, że wszystkie inne budynki państwowe i tak pozostały w Tbilisi prowadziło do protestów i ostatecznie do zamknięcia parlamentu. I tak 200 milionów dolarów jest teraz ciekawostką, do której nie można nawet wejść turystycznie. ;)

15. Daj sobie czas na zwiedzanie atrakcji w okolicy Kutaisi

Niedaleko Kutaisi znajdziesz jeszcze kilka miejsc, które warto moim zdaniem warto uwzględnić w planie zwiedzania. Nie warto ograniczać się tylko do jednego miasta – Gruzja ma wiele do zaoferowania i polecam Ci potraktować Kutaisi jako bazę wypadową. Poniżej zebrałem kilka najciekawszych atrakcji, które warto zobaczyć w okolicy Kutaisi. 

Wygodną opcją na zwiedzanie okolic Kutaisi jest skorzystanie z wypożyczonego samochodu. My zarezerwowaliśmy go z odbiorem na lotnisku w Kutaisi, dzięki czemu byliśmy bardziej elastyczni w zwiedzaniu i mogliśmy zobaczyć znacznie więcej atrakcji w krótkim czasie. Gdy wpiszesz niżej datę swojej podróży, zobaczysz listę dostępnych wtedy tanich aut z wypożyczalni, z której korzystaliśmy w Albanii, Czarnogórze i na Krecie.

Jaskinia Prometeusza

Jaskinia Prometeusza (Jaskinia Kumistavi) to jedna z najpopularniejszych atrakcji w pobliżu Kutaisi. Podczas zwiedzania przemierzysz drogę o długości ok. 1,5 km, obejmującą 6 sal. Będziesz miał też możliwość przepłynięcia dodatkowych 320 m łódką (ze względu na wahania stanu wody często nie jest to jednak możliwe, a o odwołaniu spływu dowiesz się dopiero na miejscu). Jaskinię można zwiedzać wyłącznie z przewodnikiem, który mówi po gruzińsku, angielsku i rosyjsku.

W Jaskini Prometeusza obejrzysz stalaktyty, stalagmity i stalagnaty, podświetlone na różne kolory przy akompaniamencie gruzińskiej muzyki. Nie jestem fanem tego rozwiązania – uważam, że wygląda to nieco kiczowato i jeden kolor w zupełności by wystarczył (zwłaszcza, że formy skalne same w sobie ładnie się prezentują).

Jak dojechać? Jaskinia Prometeusza znajduje się w wiosce Kumistavi, 20 km od Kutaisi. Możesz tam dojechać marszrutkami – najpierw marszrutką nr 30 z okolic Czerwonego Mostu, a następnie marszrutką nr 42 z okolic targu w Ckaltubo. Drugą opcją jest taksówka. Jeśli zdecydujesz się na tę opcję, pamiętaj, żeby się targować oraz ustalić z kierowcą cenę przed przejazdem.

Kanion Martvili

Kanion Martvili to malownicze miejsce pełne masywnych skał, imponujących wodospadów i bujnych roślin. Możesz tu zobaczyć cisy, bukszpan kolchidzki i porośnięte mchem głazy, pod którymi płynie rzeka Abasha. Szczególnie wrażenie wywarły na mnie fantazyjnie powyginane drzewa.

Przy wejściu do wąwozu znajdziesz stoiska z pamiątkami i przekąskami. Zwiedzanie rozpoczyna się od ok. 20-30 min spokojnego rejsu pontonem (spływ jest opcjonalny, możesz kupić bilet tylko na spacer wokół kanionu), podczas którego możesz podziwiać rzekę Abasha i wydrążone przez nią skały. Udostępniona do zwiedzania piesza trasa ma 700 m, a przejście szlakiem zajmie Ci ok. 1-1,5 godziny.

Jak dojechać? Kanion Martvili znajduje się ok. 50 km od centrum Kutaisi. Możesz dojechać marszrutką z Kutaisi do Martvili, skąd do kanionu będziesz mieć jeszcze 5 km do pokonania taksówką lub pieszo. Możesz też przebyć całą drogę z Kutaisi taksówką lub wypożyczonym autem. Przy wejściu do kanionu znajdziesz płatny parking (lokalizacja na mapie: 42.45856, 42.37752).

Kanion Okatse

Kanion Okatse to jedna z najpopularniejszych atrakcji okolic Kutaisi. Wąwóz został ukształtowany przez płynącą na jego dnie rzekę Okatse. W kanionie znajduje się kilka malowniczych jezior, jednak największe wrażenie zrobił na mnie wodospad, spływający ze wschodniego klifu.

Kasy biletowe znajdują się ponad 2 km od wejścia do kanionu. Możesz pokonać je z kierowcą terenowym samochodem (stoją przy kasach) lub pieszo, idąc przez park leśny Dadiani. Zwiedzanie kanionu to spacer stalową ścieżką przytwierdzoną do skał, zwisającą kilkadziesiąt metrów nad przepaścią. Na końcu kładki, która liczy 780 m, znajdziesz punkt widokowy, z którego będziesz mógł spojrzeć na rzekę. Cała trasa ma ponad 6 km, a spokojny spacer z przerwami powinien Ci zająć 3-3,5 godziny.

Jak dojechać? Kanion Okatse leży ok. 50 km od Kutaisi. Możesz się tam dostać marszrutkami – pierwszą z dworca w Kutaisi do Chori, a następnie z Chori do Zeda Gordi, skąd dzielą Cię już jedynie 3 min od punktu startu spaceru do kanionu. Możesz też dotrzeć na miejsce taksówką. 

Monastyr Gelati

Gelati to kompleks klasztorny wpisany na Listę światowego dziedzictwa UNESCO. To właśnie tutaj został pochowany zasłużony gruziński władca król David Aghmashenebeli. W skład kompleksu wchodzą m.in. katedra pw. Narodzenia NMP, kościół św. Grzegorza, dwie cerkwie, dzwonnica oraz budynek Akademii Nauk, w której uczyli się wybitni gruzińscy filozofowie i uczeni. 

Jednym z najważniejszych zabytków klasztoru Gelati jest XII-wieczna mozaika, przedstawiająca Maryję z Jezusem i adorujących ich archaniołów. Zobaczysz też wykonane z dbałością o szczegóły freski, ukazujące sceny religijne, a także średniowieczne manuskrypty. Zwiedzanie klasztoru Gelati zajmuje około godzinę.

Jak dojechać? Monastyr Gelati jest oddalony o ok. 11 km od Kutaisi. Możesz dostać się tam busem nr 33, który odjeżdża z przystanku za Teatrem Dramatycznym Lado Meskhishvili. Istnieje też opcja dojazdu taksówką lub Boltem. Podróż w jedną stronę trwa ok. 30 min. Monastyr Gelati jest oddalony o ok. 6,5 km od Klasztoru Mocameta, dlatego polecam zaplanować zwiedzanie obu tych miejsc na jeden dzień.

Ckaltubo – dawne miasto uzdrowiskowe

Ckaltubo to kompleks składający się z ponad 20 sanatoriów, pijalni wód mineralnych, łaźni i parku uzdrowiskowego. Uzdrowisko cieszyło się największą sławą w czasach stalinowskich – wizytował tu sam Stalin, ale też bogaci Rosjanie. Gdy rozpadło się ZSRR, kompleks popadł w ruinę. W latach 90. XX wieku w niektórych z opuszczonych budynków zostali umieszczeni ludzie przesiedleni wskutek konfliktu gruzińsko-abchaskiego. Część obiektów jest zamieszkana do dziś, a reszta pozostaje opuszczona lub została wykupiona.

Zobaczenie każdego budynku kompleksu za jednym zamachem jest trudne, o ile nie niemożliwe – obiektów jest sporo, a odległości między nimi duże. Moim zdaniem warto odwiedzić hotel Medea (jako jeden z nielicznych zachował się w dobrym stanie) oraz hotel Metalurgi (za jego elegancki hol i kryształowy żyrandol). Zajrzyj też w okolice hotelu Savane – w środku jest pusty, ale wejście jest dobrze zachowane.

Warta uwagi jest również łaźnia nr 8, na której ścianach znajdziesz fantazyjne malowidła oświetlane przez wpadające przez otwór w suficie promienie słońca. Jeśli masz ochotę na relaks, zajrzyj do łaźni nr 6, gdzie nadal można skorzystać z masażów, fizjoterapii i kąpieli leczniczych. 

Jak dojechać? Ckaltubo znajduje się 10 km od Kutaisi. Możesz dostać się tutaj marszrutką nr 30, która odjeżdża z pętli w pobliżu Czerwonego Mostu i przejeżdża przez całe uzdrowisko. Inną opcją jest taksówka lub Bolt.

Klasztor Mocameta

Stosunkowo niewielki klasztor Mocameta nie jest aż tak popularny, jak klasztor Gelati – dzięki temu jest tam zdecydowanie mniej tłoczno. Sam obiekt może nie jest tak zachwycający jak niektóre świątynie w Gruzji, ale warto tu zajrzeć ze względu na położenie – klasztor znajduje się na klifie, przy rzece Rioni, otoczony łąkami i lasami. Dodatkowo jest umiejscowiony z dala od miasta – sprawdzi się, jeśli szukasz miejsca na odpoczynek od zgiełku, pośród natury.

Klasztor Mocameta pochodzi z VIII wieku. W środku możesz zobaczyć m.in. pieczołowicie zdobione drzwi czy wyryty w XVIII w. w ścianie tekst. W bocznej kaplicy znajdziesz relikwie Dawida i Konstantyna – dwóch braci, którzy podjęli nieudany bunt przeciwko Arabom i przypłacili to życiem.

Jak dojechać? Klasztor Mocameta znajduje się 6 km od Kutaisi. Nie docierają tu marszrutki – dotrzesz tu taksówką, Boltem lub autem wypożyczonym na lotnisku w Kutaisi. Parking znajdziesz 200 m od obiektu. Klasztor Mocameta oddalony jest o niecałe 6,5 km od Klasztoru Gelati – dobrym pomysłem jest zaplanowanie zwiedzanie obu atrakcji w trakcie jednej wycieczki.

Zwiedzanie atrakcji Kutaisi – wskazówki i informacje praktyczne

Wiesz już wszystko o najważniejszych atrakcjach w Kutaisi i okolicy. Czas więc na kilka praktycznych wskazówek, które zebrałem na podstawie moich poprzednich wyjazdów do Gruzji. Mam nadzieję, że porady przydadzą się podczas planowania oraz w czasie Twojego pobytu w Kutaisi.

• zawsze targuj się ze sprzedawcami i kierowcami – Gruzini uwielbiają się targować – do tego stopnia, że często nawet nie umieszczają cen na stoiskach czy w sklepach. Zazwyczaj pierwsza podana przez nich kwota jest mocno zawyżona, dlatego radzę jej nie akceptować. Przykładowo, za taksówkę z Ckaltubo do kanionu Okatse i z powrotem zapłaciłem 50 GEL, choć początkowa cena wynosiła 80 GEL (kilka lat temu). 

• wynajmij samochód z odbiorem na lotnisku w Kutaisi – dostęp do samochodu da Ci dużą elastyczność nie tylko w zwiedzaniu ładnej okolicy Kutaisi, ale też całej Gruzji. Możesz zarezerwować samochód przez internet i odebrać go zaraz po wylądowaniu w Kutaisi. Dzięki temu nie będziesz się też musiał martwić ogarnianiem transportu po Gruzji.

• wykup ubezpieczenie turystyczne przed wyjazdem – przed wyjazdem do Gruzji wykup ubezpieczenie zdrowotne, które obejmie koszty ratownictwa i leczenia, jeśli będziesz potrzebować pomocy medycznej. Opieka medyczna w Gruzji nie jest darmowa nawet dla jej obywateli, dlatego drobny uraz może wygenerować spore koszty. Oprócz tego, zadbaj o ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej (OC).

• przed wyjazdem naucz się kilku podstawowych gruzińskich zwrotów – Gruzinom jest zazwyczaj bardzo miło, gdy obcokrajowiec próbuje mówić w ich języku. W Gruzji popularny jest też język rosyjski, warto więc mieć przy sobie rosyjskie rozmówki. Angielski jest mniej popularny, ale można się w nim porozumieć w miejscach popularnych wśród turystów i z młodszymi osobami.

Gdzie spać w Kutaisi?

Baza noclegowa z Kutaisi nie jest tak rozbudowana, jak choćby w Tbilisi, jednak miasto stale poszerza swoją ofertę. Znajdziesz tu noclegi na każdą kieszeń – hotele, hostele, pensjonaty czy pokoje gościnne. Jeśli nie znasz gruzińskiego ani rosyjskiego i martwisz się, że nie uda Ci się porozumieć, rozważ Center Villa Kutaisi, którego pracownicy biegle znają angielski. Niektóre pokoje willi mają patio wychodzące na ogród – poranna kawa z widokiem na przyrodę to duży plus tego miejsca.

Wybierz nocleg w pobliżu lotniska, jeżeli następnego dnia wracasz do domu. Polecam pokoje gościnne Guest House Lviv, które są oddalone od lotniska o niecałe 20 km i oferują transfer lotniskowy za dodatkową opłatą. Jeśli chcesz aktywnie spędzić swój czas w Kutaisi i nie planujesz siedzieć w pokoju zbyt długo, rozważ pobyt w hostelu, np. StarHostel w centrum miasta.

Gdzie zjeść i wypić kawę w Kutaisi?

Choć Kutaisi nie jest dużym miastem, znajdziesz tu kilka ciekawych obiektów gastronomicznych. Niezależnie od tego czy chcesz spróbować tradycyjnej gruzińskiej kuchni (co bardzo polecam!), czy masz ochotę na europejskie dania, a możesz chcesz tylko zjeść ciasto i wypić kawę, w Kutaisi powinieneś znaleźć coś dla siebie.

• El Paso (lokalizacja na mapie: 42.270940995, 42.705502970) – restauracja położona w centrum Kutaisi. Z okien możesz obserwować widok na Fontannę Colchis. Polecam spróbować zwłaszcza tradycyjnych gruzińskich dań – chinkali, chaczapuri i lobiani. Jedzenie smakuje bardzo dobrze, a dodatkowym atutem są przystępne ceny.

• Palaty (lokalizacja na mapie: 42.268948460, 42.70206833) – to jedna z najpopularniejszych restauracji w centrum Kutaisi z przyjemnym wystrojem (dominują w niej spokojne, pastelowe kolory). To propozycja głównie dla tych, którzy mają ochotę na europejskie jedzenie, ale w ofercie nie brakuje też gruzińskiego chaczapuri. Przy kolacji możesz posłuchać muzyki na żywo. Minusem tego miejsca jest cena – to jedna z droższych restauracji w Kutaisi. Wychodzę jednak z założenia, że raz na jakiś czas można sobie pozwolić na małe szaleństwo. ;)

• Coffee Bean (lokalizacja na mapie: 42.2701334, 42.70286702) – kawiarnie, w której napijesz się espresso, americano czy latte. W menu są też ciasta i gorąca czekolada. Dzięki położeniu w bocznej ulicy, w środku panuje spokojna atmosfera. To dobre miejsce na chwilę relaksu i odpoczynku po intensywnym zwiedzaniu Kutaisi.

• Tea House Foe-Foe (lokalizacja na mapie: 42.2707613745214, 42.70253294119881) – to miejsce dla miłośników herbaty. W ofercie znajdziesz wiele rodzajów i smaków do wyboru, a napój możesz zagryźć słodkim deserem. W menu kawiarni znajdziesz też śniadania, zupy i sałatki. Miejsce jest przytulne, a ceny przystępne.

Jak dojechać do Kutaisi?

Do większości atrakcji turystycznych Kutaisi dojedziesz marszrutkami, czyli niewielkimi busami, a czasami także pociągiem. Możesz też poruszać się pomiędzy atrakcjami taksówką lub Boltem, który w Gruzji jest dobrze rozwinięty. Wygodną opcją jest wypożyczenie auta na lotnisku z odbiorem po przylocie. Polecam dokonywać rezerwacji z wyprzedzeniem (szczególnie w okresie wakacyjnym) – wtedy cena często jest niższa. Niżej znajdziesz najtańsze dostępne auta w danym terminie.

Do centrum Kutaisi dojedziesz marszrutkami, które kursują co 20 min z przystanku przed lotniskiem. Drugą opcją jest Georgian Bus. Zaletą tego przewoźnika jest to, że autobus poczeka, aż wylądujesz i zakończysz formalności – nie musisz stresować się ewentualnym opóźnieniem samolotu. 

Tbilisi i Kutaisi dzieli ponad 200 km – ze stolicy Gruzji do Kutaisi również dojedziesz Georgian Busem lub pociągiem. Tbilisi-Kutaisi to popularna trasa, dlatego na tym odcinku znajdziesz też wiele marszrutek. Batumi i Kutaisi dzieli 140 km. Ten dystans także możesz pokonać Georgian Busem, który odjeżdża spod parkingu hotelu Radisson Blue. Hotel jest oddalony od lotniska o niecałe 10 km – najlepiej dojechać na miejsce Boltem lub taksówką. Między Batumi i Kutaisi kursują marszrutki.

Jakie artykuły powinienem przeczytać?

• Jak dojechać z lotniska w Kutaisi do centrum i do Tbilisi?

• Jak TANIO wynająć auto na lotnisku w Kutaisi (w tym 4×4)?

• Atrakcje Gruzji – 16 miejsc, które warto zobaczyć i zwiedzić

• Podróż do Gruzji na własną rękę – co musisz wiedzieć?

Poznałeś właśnie długą listę atrakcji Kutaisi, które moim zdaniem powodują, że jest to miasto warte odwiedzenia. Domyślam się, że w Gruzji kusi wiele ciekawych miejsc i Kutaisi nie znajduje się w pierwszej lidze, ale w moim oczach to tylko dodaje temu miejscu uroku. Życzę Ci udanego zwiedzania Gruzji i jak najlepszych wrażeń ze spacerów po Kutaisi!